Katalog

Dünyapara (WCU) Mevduat Hesabı! Cumhuriyet Türkftankaahk Sistemi'ne Pamukbank'ın ARMAĞANIDIR... PAMUKBANK iyi ba n ka d ı r 66. Yıl; Sayı: 23480 Kurucusu: Yunus Nadi 600 TL. Ocak 1990 Çarşamba Sendikacılardan 'toplumsal uzlaşma3 çağrısına tepkû Tıızak öneriTürk-İş Başkanı Yılmaz: Uzlaşmanın koşulu enflasyon altında kalan ücretlerin bu kesimlere verilmesiyle mümkündür. Sol kanat başkan adayı Balaban: İşçiyi uyutma, pasifize etme çabası. Petrol-Iş Başkanı Ceylan: İşçinin örgütlü mücadele gücünü geri plana atma isteği. Gıda-lş Genel Sekreteri Karakoç: İşçileri oyalamaktan, başka amaç yok. İş-Sendika Servisi — Cumhur- başkanı Özal'ın "toplumsal uzlaşma" onerisine TlSK'ten olumlu, Türk-İş'ten ortada, sen- dikalardan olumsuz yanıt geldi. TİSK sözcüsü Kubilay Atasayar, toplumsal uzlaşmayı zor dönem- CÛNEYT ARCAYUREK yazıyor 'Yeni Model' Demokrasi Bu hükümetle, gelmiş geçmiş yöneticilehyle iktidar eski plağı çalmaya, toplumun bütün kesimlerini perişan eden geçmiş uygulamaları yeniden fırına vermeye hazırlanıyor.M. Sayfada lerden geçmenin alternatifi olarak nitelendirirken Türk-tş Başkanı Şevket Ydmaz, anlaşma için ön- celikJe işçilerin sıkmtılanran gide- rilmesinden söz etti. Ağırhklı sol kanat liderleri sendika başkanla- n ise özal'ın önerisini işçiyi pasi- fize etmek için ortaya atılmış bir tuzak olarak nitelendirdiler. Sol kanat başkan adayı Orhan Balaban, "İşçiyi uyutma, pasifi- ze etme çabası", Petrol-tş Başka- nı Münir Ceylan, "tsçinin örgiit- lii nıöcadete gücünü geri plana at- ma çabası" olarak nitelendirdiler. Genel Maden-tş Başkanı Şemsi Denizer, "Uzlaşma çağnlan yeri- ne sorunlara çözüm aranmasını" istedi. Tek Gıda-îş Genel Sekre- teri Hüseyin Karakoç tepkileri yu- muşatmak, işçileri oyalamaktan başka amacı olmadığını söyledi. Tarım-tş Başkanı Sabri Ozdeş başta anayasa olmak üzere önce- likle demokrasinin önündeki en- geUerin kaldınlması zorunluluğu- na işaret etti. Harb-tş Başkanı Ke- nan Dunıkan öncelikle 1980'den bu yana işçilenn yitirdiği hakla- (Arkon Sa. 17, Sü. l'de) Kimin eseri' tartışması GAP savaşıDYP'li Kıratlıoğlu Özal'ın Atatürk Barajı törenine katılmasının, bitmiş tükenmiş ANAP'm yeniden diriltilmesi çabası olduğunu söyledi. SHP'li Keskin, 'Özal kendisini cumhurbaşkanı olarak kabul ettirme çabasında' dedi. t k t î d a r ANAP'lı Gündüz,"GAP, ANAP'ın ve Özal'ın eseridir. GAP, enflasyonu arttırdı, bedelini 26 Martfa ödedik" dedi. TUNCAY ÖZKAN ANKARA — Atatürk Barajı'n- da 13 ocakta yapılacak "su- tutma" töreni GAP tartışmalan- nı yeniden gundeme getirdi. Siya- sal arenada "GAP'ı gapürmayız" sloganıyla başlayan GAP projesi- İZMİR'den HIKMET ÇETINKAYA Uzlaşma Formülü Özal'ın uzlaşma formülüne ne SHP ne de DYP sıcak bakıyor. İnönü, uzlaşmanın 'erken seçimle' gerçekleşeceğini işin başından beri söylüyor. 11. Sayfada ne sahip arama tamşmaları Özal 1 ın Cumhurbaşkanı sıfatıyla da devreye girmesiyle büyüdü. özal- ın Başbakanlığı döneminde GAP'ın gerçekleştiricisi oldukla- n teani ortaya atması ve Cumhur- başkanbğı döneminde de bu tezi- ni devam ettirmesi diğer siyasi partilerin tepkisine neden oluyor. Turgut Özal Cumhurbaşkanı ola- rak 13 ocakta yapılacak su tutma törenine katılacak. Diğer siyasi parti temsilcileri ise özal'ın bu tu- tumunu "şov" olarak değer- lendirdi. Atatürk Barajı'nın gövde inşa- atının tamamlanması ve su tutul- raası konusunda siyasiler farklı yonımlar yapıyorlar. Muhalefet, Cumhurbaşkanı özal'ın Atatürk Barajı su tutma töreni yoluyla "GAP'a sahiplenme şovu" düzen- leyeceğini belirterek bunu eleştirir- ken, ANAP'h yetkililer GAP'ı "ANAP'ın ve Özal'ın eseri" ola- (Arkost Sa. 17, Sü. 6'da) ÖZAL: ENFLASYON DÜŞECEK 17. Sayfada 3 K E N T B A S B A K A N flç kent... Aydın, Isparta, Malatya. Üç başbakan... Menderes, DemirelveÖzal... NECATİ GÜNGÖR'ün röportajı 6. Sayfada Sofya'dan ©zeleştiriMerkez Komite,Türk azınlığa karşı yanlış politika uyguladığını kabul etti Bulgaristan'ın İstanbul Konsolosluğu, Türk gazetecilere 5 yıldan bu yana ilk kez açıldı. Konsoloslar Slavi Slavov ve Nikolay Biçukov, Merkez Komitesi kararlarını açıkladılar. Konsoloslar, kararların 30 ocaktan sonra uygulamayâ konulacağını belirttiler. Konsoloslar, yaptıklan açıklamada Jivkov döneminde Türkler'e karşı yanlış politikalar uygulandıgını belirttiler. Rusçuk ve Varna'daki "bazı teröristler" dışında genel af çıkarılacağını kaydeden Bulgar konsoloslar, Türk azınlığın artık rahat olacağını söylediler. Bulgaristan Komünist Partisi Merkez Komitesi'nde alınan kararlara göre Komünist Partisi yeniden yapılanacak ve seçimlere kadar öncü rolünü k o r u y a c a k . FATİH M. YILMAZ'ın haberi 14. Sayfada KIRCAALİ'DE TÜRKLERE VERİLEN HAKLAR PROTESTO EDİLDI. 14. Sayfada Senatör Dole'un tasarısı 1990'ın da gündeminde Ermeni gerginliği eşikte Ermeni karar tasarısı, Türk-ABD ilişkilerini yeni yılda ciddi bir gerginliğin eşiğine getirebilir. Türkiye'nin tasarıya karşı takındığı sert tavır ABD'de gerekli etkiyi göstermedi. Tasarıya özal'ın gösterdiği tepkinin "gayet cılız kaldığı" yönetimin gözünden kaçmadı. Ermeni lobisi, "soykırım"ı Yahudi ve Hıristiyan topluluklarının kabul etmesini fırsat bilerek bu konuyu vurgulamaya hazırlanıyor. Lobinin elindeki diğer bir "koz" da Kürt sorunu. Ermeniler, Dole'un karar tasansını Senato'ya getirmesi durumunda Kürt sorununu da gündeme getirebilir. UFUK GÜLDEMİR'in haberi 3. Sayfada İnsan hakları 31 ocakta ABD Kongresi'nde Türkiye için kritik tarih ABD Dışişleri Bakanlığı'nın hazırladığı insan haklan raporunda Türkiye'ye geniş yer veriliyor. Raporda Güneydoğu Anadolu'daki şiddet eylemlerinden Kürt ayaklanması diye söz ediliyor. Raporda Bulgaristan'daki Türk azınlığın durumu da aynntılı biçimde ele almıyor. Yıllık insan hakları raporunda Türkiye'deki işkence, polis baskısı ve benzeri uygulamalardan "ılımlı" bir dille söz ediliyor. Türk hükümetinin bu sorunlara çözüm bulma çabası içinde olduğu kaydedilirken gözaltında avukatlarla görüşme hakkının sağlanmasından da övgüyle söz ediliyor. YASEMİN ÇOHGAR'ın haberi 3. Sayfada MBERTD ECO Cumhuriyet'E ANLATIYOR GÜLÜN ADI'NIN YARATIC1SI ttalya'da 1980 sonlannda yayımlanan ve dünyada 8 milyon baskı yapan "Gülnn Adı"nın yaratıcısı Umberto Eco "KİUp, okuyncnsnnu yaratan, nreten bir araçtır. Benim ideal okuyucum, kitabımı okuyabilen kişidir" diyor. (Fotograflar Iütfi Özkok) Umberto Eco, arkadaşımız Yavuz BaydarMa Biryazar nasıldoğdu? GÜLÜN ADI l nıberto Eco Türkiye'de 20 bin saltı. "Yemek kitabı yazıyorsam, kafamdaki okur ev kadınları olacaktır. Pornografi kitabı yazıyorsam, başka türlü bir okur düşünürüm. Ama bir kitabı aşk içinde yaayorsanız, okuyucunuzu da yaratıyorsunuz demektir." 9. Sayfada E C O ' N U N E N A P T A L C A S O R U L A R L İ S T E S İ YAVUZ BAYDAR STOCKHOLM — Basık bir Stockholm akşa- mı. Islak sokakların, ürpenili suların üzerine ka- ranlık umacı gibi çökmüş durumda. Kıyı bulvan Strandvagen'deki küçuk, ama seçkin Gummeson Galerisi'nin girişinin iki yanına konmuş mumlar soğuk rüzgâr altında titremekte. Tçerde, dış dünyayla ilgisini asgariye indirmiş hareketli bir topluluk göze çarpıyor. Rumen sanatçı Petro Rusu'nun resimleri ser- gileniyor buradı:. Daha doğrusu motifleri. Egre- ti/bozuk figürlerin, kan rengınin egemen olduğu yapıtlann altında D Nome Deüa Rosa (Gülün Adı) ya da D Pendolo de Foucault (Foucault'nun Sar- kaa) ibareleri göze çarpıyor. Rusu, 1980'lerin ede- biyat olayları haline gelen iki romanı böyle gör- miiş, böyle görüntülemiş. Dehşet filmlerinden ödıinç alınmış bir tip gibi (söylentiye göre bizzat Dracula'nın köyünde dünyaya gelmiş), memnun, konuklann arasında dolaşıyor. Ancak Rusu'ya ilgi orta halli. Gözler akşamm özel konuğunda. Sakalına ak düşmüş, iri göbek- li ve hareketli bir adam bu.Sırtında son derece sa- de bir takım elbise, bir elinde -parmak uçlannda ustaca dengelediği- şarap kadehi, diğer elinde si- gara, çevresini saranlara durmaksızın bir şeyler anlatıyor, gülüyor ve güldürüyor. Yavaş yavaş tükenmekte olan bir soyu simge- liyor bu adam: "Musil, Mann, Caoetti, Buzzati, Bernhardt, Diirrenmatt gibi insan varoluşuna de- rin bir perspektif açan, tipik bir Orta Avnıpa ay- dıru. Göstergebilim profesörii, kitle-iletişimi uz- manı, denemeci ve romancı Umberto Eco. Bütün dünya onu Gülün Adı ve Foucault'nun Sarkacı (Arkast Sa. 9, Sü. 3te) iki ikramiye de talihliler adına bankaya yatınldı 7.5milyarkeyfiGÜnde 15 milyon 7.5 milyarhk ikramiyelerden biri, Hava Kuvvetleri'nde görevli bir binbaşı, 8 astsubay ve bir şoförün ortak biletine çıktı. Diğer çeki teslim alan banka müdürü talihliyi 15gün sonra"açıklayacak.7.5 milyarın günlük faizi 14 milyon 950 bin lira. Haber Merkezi — Milli Pivango'nun yılbaşı çe- kilişinde iki yarım bilete isabet eden 15 milyar li- ralık ikramiye, sahiplerini buldu. 7.5 milyar lira- lık ikramiyelerden birinin, Hava Kuvvetleri Ko- mutanlığı'na bağlı Ankara'daki Oto tşletme Bö- lümü Komutanı Binbaşı Selçuk Erdem ve 8 astsu- bay ile bir şoforün aldıkları ortak bilete çıktığı be- lirlendi. 15 milyarlık yarım biletin çekini Garanti Bankası Ankara Yenişehir Şube Müdür Yardım- cısı Kadir Solgun aldı. Diğer biletin çekini alan Ya- pı Kredi Bankası Ankara Bölge Müdüru Fikret Erez, talihlinin ismini 15 gün içinde açıklayacağı- nı, paranın yerini bulduğunu söyledi. Ankara'da dün, büyük ikramiye talihlileri ban- kalar aracılığıyla Milli Piyango'dan çeklerini alır- ken, bilet sahiplerinin kimlikleri gizlendi. Ancak 7.5 milyar liralık ikramiyelerden birinin, Hava Kuvvetleri'ne bağlı Oto Işletme Bölümü Komutanı ile 8 astsubay ve bir şoförün ortak biletine çıktığı belirlendi. Izmir asfaltı üzerinde, Kirazlıdere mev- kiindeki bölüğe, aldıkları istihbarat üzerine giden gazeteciler, nizamiye kapısmdan geri çevrildiler. Dün bölüğe kimsenin sokulmadığı görüldü. Bile- tin ortaklarından birinin Bölük Komutanı Binba- şı Selçuk Erdem olduğu ve bölükte binbaşı rütbe- (Arkası Sa. 17, Sü. 4te) Atina Gizlenen Kıbns belgeleri tartışması Dönemin Türk ve Yunan başbakanları Adnan Menderes ile Karamanlis arasında 1959 yılında imzalanan 'Centilmenlik Anlaşması'nda Kıbns konusunda alınan gizli kararlann açıklanması Yunanistan'da tartışmalara yol açtı. Diğer iki belge ise Türk-Yunan ve lngiliz dışişleri bakanları arasında imzalanan 'mutabakat metni'nden oluşuyor. 3. Sayfada IPI'DAN ÖZGÜRLÜK Ö D Ü L Ü 17. Sayfada Banker paralarma son ödeme Devlet Bakanı Güneş Taner, 90 bin bankerzedenin son alacakları olan S.8 milyar liranın 10 ocaktan itibaren ödeneceğini TRTden açıkladı. ANKARA (Cnmhariyet Böro- su) — Devlet Bakaru Güneş Taner, banker alacaklılanna ödenmesi gereken paranın son diliminin 10 ocaktan itibaren verilmeye başla- nacağını söyledi. Açıklamayı TRT'ye yapan Taner 90 bin ban- ker alacaklısına toplam 5 milyar 800 milyon lira ödeneceğini bildir- di. 1981 sonunda başlayan panik ve arkasından gelen banker iflaslaıı- (Arkaa Sa. 17, Sü. 6'da) Bayrampaşa'dan fırar Dev-SoFun Kderierinden Kııkııl kaçtı 9yıldır tutuklu bulunan Mehmet Sinan Kukul'un, yerine amcasımn oğlunu bırakarak kaçtığı anlaşıldı. 17. Sayfada İTÜ DOKTORUNA SALD1RI 17. Sayfada BERBER YAŞAR TESLÎM OLDU 17. Sayfada İlk Adım Olumlu, Ama... Dulgaristan'daki soydaşlarımızla ilgili olumlu gelişmeler dikkati çekiyor. Komünist Partisi Merkez Komitesi'nin 29 aralıkta aldı- ğı kararla, bu ülkede yaşayan Türklerin din, dil ve ad seçme özgürlükleri yenıden tanın- mış durumda. Uygulamayâ bu ayın sonun- da başlanması bekleniyor. istanbul'da dün bir basın toplantısı duzen- leyerek Merkez Komitesi'nin kararını açıkla- yan Bulgaristan Başkonsolosluğu yetkilile- ri, Jivkov dönemini şöyle suçladılar: "Bu ülkede yaşayan azınlıklar, artık kendi dillerini konuşabilecekler, kendi dinlerini ve adlarını rahatça seçebileceklerdir. Jivkov dö- neminin yanlış politikaları, yanlış uygulama- ları artık geride kalacaktır. Artık Türkler rahat olacaklardır." Sofya'daki yeni yönetimin "Bulgarlaştır- (Arkosı Sa. 17, Sü. l'de) HASAN CEMAL • Averof öldü Yunanistan 'm eski Dışişleri ve Savunma Bakanı Avangelos Averof kalp krizi sonucu oldü. 3. Sayfada • Karabag'da çatışma Nahcivan'da düzenlenen gosteride tran sınırı ihlal edildi. îran, SSCB'yi protesto etti. 3. Sayfada • Amerikalı gözüyle Romanya Ünlülerin rol aldığı 'Tanrıların Yeldeğirmenleri' adlı televizyon dizisinde Jaclyn Smith bir profesörii canlandırıyor. 1987 yapımı j dizi 4 bölüm. 4. Sayfada • Müzik alırım, müzik satarım Ünlü şef Karajan ve piyano virtiıözU Horonitz'in plakları iyi iş yapıyor. S. Sayfada • Meslek Odalan Fuar'a ortak Şirketleşen Izmir Fuarı'na 10'ar milyon lira sermayeyle ortak oldular. Ekonomide • Transfer enflasyon şampiyonu 1980'de 1.5 milyon lira olan en yüksek transfer iicreti, 1989'da 1.5 milyar. Sporda • Ayın en başanlı çalıştmcıları /. Ligde Bursaspor Teknik Direktöru Yılmaz Vural, 2. Lıgde Adnan Dinçer. Sporda. • New York'ta siyah zafer Kenrin beyaz olmayan ilk Belediye Başkanı David Dinkins göreve başladı. Arka Sayfada • Her şeye rağmen Rüzgâr Gibi Ceçti her yıl 300 bin satıyor. Arka Sayfada • Harg'dan sızan petrol tran tankerinden denize sızan 72 bin lon petrol Fas kıyılarını tehdit ediyor. Arka Sayfada GOZLEM UGURMUMCU Yapılacak İş... Adalet Bakanı Oltan Sungurlu, Ceza Yasası'nın 141,142 ve 163'üncü maddelerinin değiştirilmeleri ya da kaldırılma- ları yolundaki çalışmaları sürdürüyor. Bakan Sungurlu, Prof. Dr. Sulhi Dönmezer ile görüştük- ten sonra konu ile ilgili uzmanlarla da tek tek görüşup çe- şitli düşünce ve önerileri topluyor. Sungurlu, son günlerde Anayasa Hukuku Profesörü Müm- (Arkası Sa. 17, Sü. Tde)