Katalog

İthalatta yeni rejim. Pamukbank'ta hızlı çözüm. Cu m huri ye^l ızır Hizmet Ekibi' İtftqlat{iloj»tı hizfeştinde! t*lî>V5 20 95 J>AMUKBANK iyi/ha n ka d ı r 66. Yıl; Sayı: 23498 Kurucusu: Yunus Nadi 600 TL. 21 Ocak 1990 Pazar Kızılordu'nunAzerbaycan'daki müdahalesi sürüyor. Çoksayıda ölü olduğu bildirildi Bakıı kaıı ağlıyorSokaklarda tanklar ve cesetler yar. Çatışmalarda SSCB İçişleri Bakanlığı'na göre 6'sı asker 57 kişi öldü.323 kişi de yaralandı. AP ve Reuters ölü sayısını 50-60, AA ise bin olarak verdi. Olağanüstü durum ilan edilen Bakû'de gece sokağa çıkma yasağı uygulandığı bildiriliyor.Ölenlerinanısına yas ilan edildi. Azerbaycan Vatan Cemiyeti tarafmdan yayımlanan bildiride son olayların Ermeni tahriki ile başlatıldığı belirtildi. İran Ulusal Güvenlik Konseyi, dün Azerbaycan'daki olayları görüştü. Dışişleri Bakanhğı'nın açıklamasında Sovyetler'den krizin barışcı yoldan kontrol altına alması istendi. 100 dolayında İran askeri de Sovyet topraklanna girerek Azerilerle görüştü. ABD, itidal önerdi. 14. Sayfada 4 NAHCIVAN Bağımsızlık ilan etti İran haber ajansı İRNA, Ermenistan sınırları içinde yer alan, ancak Azerbayçan'a bağlı olan Nahcivan Özerk Cumhuriyeti'nin bağımsızlık kararı aldığını duyurdu. Ajans, Nahcivan Parlamentosu'nun, Türkiye ve İran'dan bölgesel bütünlüğün korunması için yardım talebinde bulunduğunu da bildirdi. 14 Sayfada Ünlü Azeri şairi Vahabzade telefonda ağlıyordu: Tanklar ezip geçiyorVahapzade Bakû'deki durumu şöyle anlatıyor: 'Burada 200 bini aşkın Rus askeri var. Tanklar, otomatik silahlarla halkı kınyorlar. Kadın, çocuk demeden tankların altında ezip -**«• geçiyorlar. Matem etsin Türk halkı. Bütün dünya Türklerini yardıma çağınyoruz. 7 milyon Azeri, kanının son damlasına kadar mücadele edecektir.' AZERİLERİN TOPLANTISI — Ülkelerini Ermenilere karsı sav unmaya karariı Azerilcr, önceki gıin Halk Cephesi'nlnmerkezindetoplaıupdurumugonıştuler.(Fotograf: Reuters) ( , MOSKOVA Gorbaçov anlayış istedi Sovyet lideri dün akşam televizyon ve radyodan yaptığı konuşmada, Dağlık Karabağ sorununu çözüme kavuşturmak için tüm siyasal yolları denediklerini, ancak sonuç alamadıklarını söyledi. Gorbaçov, Bakû'deki olaylarda suçsuz insanların da zarar görmesinden üzüntü duyduğunu belirtti. 14. Sayfada SIMRDAN Türkiye'deki Azeriler endişeli Kars'ın Aralık ve Ağrı'nın Doğubeyazıt ilçelerinde yaşayan Azeriler, sınırın öte yanındaki olayları merakla izliyorlar. Türkiyeli Azerilerin ilgisi 'gönülbirliği'nden öteye gitmiyor. CEUL BASLANGIÇ'ın yazısı 14. Sayfada Haber Merkezi — Bakû'yu otomatikten arıyo- ruz. Karşımızda Azerbaycan'ın unlu şairı Bahtiyar Vahapzade. Sesı heyecanlı. Gür bir tonla sorulan- mızı yamtlıyor: — Rus ordusu girmiş Bakû'ye.. Bizimkilerie Rus ordusu arasında vuruş gelir, dövuş gelir... Bir an duruyor, hâlâ silah seslennin geldığıni söy- lüyor. Çatışma butun gece surmuş. Aradığımızda saat 01.15'ti. Oranın saatiyle 03.15. Bakû ayak- taymış... Bınlerce Azeri, sokaklarda "Azatlık, azatlık" diye özgurluk sloganlan atıyormuş. "Atışma sunı>or" diyor Vahapzade ve ardından ekliyor: "Benim adımla >ann. Gorbaçov bir gunahkâr- dır." Gorbaçov'a nefret dolu sozler aktarıyor. Ardın- dan da: "Ermeniler benim milletimi kırdüar. Şim- di de Rus ordusu kınyor." Bir başka Azerbaycanlı aydını anyoruz. Telefon hemen duşuyor. "Numayiş var, niimayiş" diyor- "Halkın gaza- bı tasıyor, ama silahı yok, acız. Nahdvan'da Se- redek koyunu tutmuşlar, Turkiye ile hudultur Se- redek. Ermeniler tutmuşUr." "Silabsız Azerbaycanlılar canlanyla, elleriyle vu- ruyoriar, yababınyla vunıyorlar... Silahsız oldugu- muz için daha çok şehit verebiliriz." Bahtıyar Vahapzade, dun 12.45'te de telefonda, Bakû'deki durumla ilgili olarak Cumhuriyet'in so- rularını ağla\arak şoyle yanıtladı: "Burada 200 binden aşkın Rus askeri var, Tank- lar, otomatik silahlarla halkı Wınyorlar. Kadın, ço- cuk demeden tankların altında ezip geçiyorlar." Vahapzade dış dunyanın Bakû'de olanlara ilgi- siz kaldığından yakınıyor ve şunları eklıyor: (Arkası Sa. 17, Sü. S'le) Türkiye, olayların ciddi boyutlara ulaşmadan yatıştınlmasını istedi Ankara tedirgîn izliyorKafkasya'daki gelişmeler dün başkentte gün boyunca değerlendirildi. Moskova, Türkiye'nin takındığı tavrı takdirle karşıladığını bildirdi. DYP Genel Başkanı Demirel, Azerbaycan'da 1968 Çekoslovakya olaylarının tekrarlandığını söyledi. ması ve ıhtilafa sukûnet ve sağdu- dar takındığı tutumu takdirle kar- yu ile yaklaşılması için gerekli or- şıladığını belırten Moskova gene tamın bir an once oluşturulması- de bir uyanda bulunarak "Bu ger- ANKARA (Cumhuriyet Büro- su) — Sovyet ordu bırlıklerinin önceki gece Azerbaycan'ın baş- kenti Bakû'ye girmeleriyle Turkı- ye'nin endişeleri doğrultusunda tehlikeli boyut kazanan Kafkas- ya'daki olaylar dun Ankara'da ya- kın izlemeye alındı. Turkiye, olaylann daha ciddı boyutlar kazanmadan yatıştırıl- nı istedi. Sovyetler Birliği ise Azerbay- can'da aldığı onlemlerin kendı ıçisleriyle ilgili olduğunu, Sovyet- Türk ilişkileriyle bağlı olmadığı- nı bildirdi. Bu çerçevede Ankara- nın olaylar karsısında bugune ka- çekçi ve dengdi tutumun aynen korunmasının" onemıne ışaret et- tı. Bölgedeki gelişmeler başta Dı- şişleri Bakanlığı, Milli Savunma Bakanlığı ve Gendkurmay Bas- (Arkası Sa. 14, Sü. l'de) OZAL: ^Sözlerim yanlış anlaşıldı9 NEW YORK (CumhuriyeO — Cumhurbaşkanı Tnrgut Özal, Azerbaycan'da yaşayan Turklerle ilgili olarak söyledi- ği sözlerin yanlış anlaşıldığını (Arkası Sa. 14, Su. 5'te) Paris'ten Acele eden trene biner SABETAY VAROL Nerede gerekli donuşumleri yapamayan ülke varsa, bilelim ki o ülke, birkaç yıl hatta belki birkaç ay sonra tarih trenini kaçırmış sayılacak. Stockholm den Bir kadın nasıl YAVLZ BAYDAR Nina Yderberg'in 'yeter artık' duşuncesiyle kaleme aldığı yazıda, bazı 'şeylerden' dobra dobra soz ediyor. Yazı Isveç'te şok etkisiyarattı. Atina'dan Yılbaşında siyaset çöreği STELYO BERBERAKtS Yılbaşı çöreği törenine katılanların aldığı siyasi kararlar, Paskalya yortusuna kadar uygulanacak mı? New York'tan Broadv/ay'de Sting 'off ŞEBNEM ATİYAS 4 milyon dolar harcanarak gerçekleştirilen Sting'li 'Üç Kurûşluk Opera' Broadvvay'de düşkırıklığı yarattı. Madrid'den Çasuslar işsiz kaldı MİNE G. SAULNIER CIA'nın kovaJayacağı komunist, KGB'nin ezeceği rejim düşmanı bitince... Londra'dan Türbanda orta yol EDtP EMtL ÖYMEN 15 yaşındaki Fatma AJvi ve 14 yaşındaki kızkardeşi Ayşe'nin başlanna neyi nasıl takacaklanna bu salı karar verilecek. 10. Sayfada Meclistegrububulunanpartileri C umh uriyet bir araya getirdi Parlamento içi diyalog Vasin Bozkurt A"NAP Onur KnmbanKibaşı Koksal TopUn SHP DVP Cumhuriyet parlamentoda grubu bulunan üç partinin grup başkanvekillerini, yine parlamen- to çatıst altında bir araya getirdi. Eğitim Servi- siŞefimiz Gencay Şayîan'ın, ANAP'tan Yasin Bozkurt, SHP den Onur Kumbaracıbaşı ve DYP'den Koksal Toptan ile gerçekleştirdiği mi- ni panelde, üç siyasi partinin temsilcisi de de- mokrasinin daha sağlam ve tutarlı bir hale gel- mesi için temel yasalarda değişiklik yapılması gerektiğı duşuncesinde birleştiter. 6. Sayfada İNÖNÜ: 'Özal süreklî hata yapıyor' SHP lideri İnönü: "Bakanlann iki görevi var. Birisi normal görevleri, ikincisi Ozal'ın gaflannı, açtığı yaralan tamir etmek. Mesut Yılmaz'ın açıklamalan da kıbf bulmak gayretidir" dedi. 11. Sayfada KILIF İLE ABD CÜNEYT ARCAYÛREK'in yazısı 14. Sayfada KKTC Cumhurbaşkaniy Kıbrıs için verilecek bir tavizikabul etmeyeceğim' dedi Denktaş'tanOzaPa uyarı Iyi pazariarl KKTC Cumhurbaşkam Rauf Denktaş, Cumhurbaşkanı Özal'a ABD'de Ermeni karar tasarısına karşıhk olarak Kıbrıs konusunda taviz vermesi ve bunda diretmesi durumunda, bunu kabul etmeyeceğini söyledi. Denktaş, "Kabul etmeyeceğimi Türk hükümeti bilir " diye konuştu. Denktaş, 12 şubatta yapılması düşünülen görüşmeyi reddetmesinin nedeni olarak, BM Genel Sekreteri Cuellar'ın hazırladığı bir belgeyi kabul ettirmeye çalışmak istediğini öğrendiğini gösterdi. Denktaş, ' şubat sonunda görüşebilirim' dedi. FATİH YILMATın haberi 3. Sayfada OZALBUSH YEıMEGI Masada Kıbrıs vardı UFUK GÜLDEMİR WASHLNGTON — Monusü et suyu çorbası, sos- lu dil balığı, Akdeniz usulu yeşil salata, dondurmalı tatlıdan oluşan Beyaz Saray yemeğinde ABD Baş- kanı George Bush, Kıbrıs konusunda adeta "lam saha pres" uyguladı ABD yonetımi, bu çizgiyi dun Kıbrıs Koordınatoru Nelson Ledsky'nın çeşıtlı gi- rişimlerinde de korudu. Amerikan diplomasisinın şu andakı hedefimn sadece KKTC Cumhurbaşka- nı Rauf Denktaş'ı masaya oturtrnak değil, goruş- menin kendilen bakımından "özlu" geçmesıni ga- rantı altına almak olduğu anlaşılıyor. Ozal'ın VVashıngton'u ziyareti sırasında, Bush- (Arkası Sa. 17, Sü. l'de) ÖZAL, YAKOVAS'LA GÖRÜŞTÜ ŞEBNEM ATİYAS'ın haberi 17. Sayfada Tarih ve Talih Özal'ın 1982'deki ABD gezisindeki programı aynen uygulamasıherhalde biraz uğura, biraz da eski deneyimine guvenmesinden. AHMET TAN'ın yazısı 14. Sayfada Cumhuriyet DERGİ'de bu hafta Evrensel bir anıtın bugünkü rengi, yarınki geleceği: Ayasofya nasıl kurtulur? 90'larda ekonomi: İyimser bir dünyaya doğru. Azerbaycan ve Ötesi... IVafkasya kaynıyor. Sovyetler'ın Azerbaycan Cumhuriyeti'nde Azerilerle Ermeniler arasındaki kanlı çatış- malar gıderek ıç savaşa dönuşüyor. Kızılordu Azerbaycan'da Bakû'dan gelen son haberler hüzün verı- cı Azeri mıllıyetçilerı Sovyet askeri mudaha- lesıne karşı koyuyorlar. Çok sayıda ölü var. Akıl ve sağduyu bir an önce geçerli olma- lıdır. Kökleri tarihın dennlıklerine uzanan bu so- runlar daha çok kan dokülerek çözülemez. Tarıhle yaşadığımız trajık olaylar bunu her- kese gostermelidır Tarıhten yeterınce ders çıkartabilirsek, şoven ve bağnaz davranış- lardan uzak kalabılırsek, Kafkasya'daki an- laşmazlıklara ılışkın kalıcı çozumler barışçı yollardan elde edılebilir. (Arkası Sa. 14, Sü. l'de) HASAN CEMAL • Karadan petrole yasak Irak, Turkiye'ye karayolu ile yapılan petrol raşımacılığını durdurduğunu bildirdi. 3. Sayfada • Ulay: Filmi kesen benim 'Yasak Oyunlar'm kesilmesıni bir genel mudur, bir TV daıre başkanı ustlenıyor. 4. Sayfada • 37 yıl sonra anayurdunda Ilhan Koman'ın bronza dökulen heykelieri Istanbul ve A nkara 'da sergıleniyor. 5. Sayfada • İkindi serinliğinin goncagülü 5. olüm yıldonumunde Oktay Arayıcı. 5. Sayfada • Pazar Konuğu Araştırma Servısi Şefımız Şahin Alpay, Beşıktaş Futbol Takımı Teknık Dırektoru Cordon Mılne ile konuştu. 12. Sayfada • Cazip kazanca büyük açlık 'Büyuk tasarmflar', 'kuçuk tasarrufları' cazıp kazanç alanlarının dışına çıkartıyor. Ekonomi'de • Yatırımcının haftalık rehberi ÎMKB'de kârlılık geçen hafta da sürdu. Ekonomi'de • Fenerbahçe Bochum'la dost Ikmci yarı hazırlıklannı surduren F.Bahçe, Alman takımı Bochum'la karşı karşıya geldı. Spor'da • Bursa sahasında 'kral' Yeşıl-Beyazhlar kendı evlennde puan vermezken Ankaragucu kendı sahasında II puan yitırdı. Spor'da • Bir kış detteri daha kapandı Deften durulen kış, sıyah bir kıştı moda dunyasmda Sıvahm yıldızlaştığı bir kış. Arka Sayfada • Glasnost butiklerine ilgi yok Doğu Avrupalılara yonelık bavul tunzmınm merkczt Lalelı'de satıaların zor gunlerı. Arka Sayfada GOZLEM UGUR MUMCU Azerbaycan... Azerbaycan'dakı kargasa kaygı vencı bıcımde buyüyor Ermeniler ile Azerbaycan Türklen arasında başgosteren kanlı çatışmalar, Sovyet ordusunun Bakû'ye gırmesıyle sonuçlandı. Ermeniler, daha önce, Azen Türklen dağlık Karabağ boige- sınden çıkartmak ıçın saldınya geçmışlerdı. Tam bu günlerde ABD Senatosu, Ermeni soykınm tasansını goruşmeye başladı. (Arkası Sa. 17, Su. 7'de)