Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
CUMHURİYET/I2 EKONOMİ 12 OCAK 1990
DÖVİZ KURLARI 12 OCAK 1990
Dövizin
Cinsi
1 ABO Doları
1 B.AIman Markı
1 Avustralya Doları
1 Avusturya Şilini
1 Belçika Frangı
1 Danimarka Kronu
1 Fin Markkası
1 Fransız Frangı
1 Hollanda Florini
1 jsveç Kronu
1 İsyiçre Frangı
100 italyan Lireti
1 Japon Yeni
1 Kuveyt Dinarı
1 Sterlin
1 S.Arabistan Riyali
Dövız
Alış
2319.35
1375.08
1838.09
195.51
65.59
354.56
581.80
404.07
1219.43
377.31
1528.41
184.22
15.99
7970.28
3846.64
618.51
Dövız
Satış
2324.00
1377.84
1841.77
195.90
65.72
355.27
582.97
404.88
1221.87
378.07
1531.47
184.59
16.02
7986.25
3854.35
619.75
Efektif
Alış
2317.03
1373.70
1806.84
195.31
64 48
35101
571.91
403.67
1218.21
373.54
1526.88
181.09
15.83
7834.79
3842.79
608.00
Efektif
Sarjş
2330.97
1381.97
1847.30
196 49
65.92
356.34
584.72
406.09
1225.54
379.20
1536.06
185.14
16.07
8010.21
3865.91
621.61
ÇAPRAZ KURLAR
$ 1.6866 B.AIman Markı
i 5.7399 Fransız Frangı
$ 1.9020 Hollanda Florini
$ 1.5174 isviçre Frangı
$ 1259.00 İtalyan Lireti
$ 145.10 Japon Yeni
$ 3.7498 S. Arabistan Riyali
£ 1.6584$
ALTIN 6ÛM0Ş
Cumhuriyet
Reşal
24 ayar altın
22 ayar bıleak
18 ayar altın
900 ayar gümûş
Vakrfbank Altını
Ziraat Artmı
M Bankası 1 Ons S
Alış
204 000
227.000
30.740
27.000
23.055
440
172.500
^ 7 3 . 5 0 ^
411.60
Satrç
209.000
237.000
30.840
30 200
23.130
460
173 500
175 000
413 25
İnterbanto Ort Faia (fc) 37 78
SERBEST PİYASAOA DÖVİZ
ABOOolan
Batı Alman Markı
İsviçre Frangı
Nollanda Flonnı
ngılız Sterlını
Fransız Frangı
A.Şılıni
100 laiyart Lireti
S.A.Riyati
Alış
2325
1380
1530
1220
3850
405
195
181
614
Satış
2328
1384
1535
1225
3880
408
197
184
620
Dûvtz Int ($) = 2328
Kamuda sendîkaya lıukıık engeli yok
Memurların sendikalaşmasıyla ilgili iki
uluslararası belgede Türkiye'nin imzası
bulunuyor. Buıüardan biri tnsan Hakları
Avrupa Sözleşmesi, öteki de ILO'nun 98 sayılı
Örgütlenme ve Toplu Pazarlık Hakkı
Sözleşmesi.
Prof. Mesut Gülmez'e göre memuru, öğretmeni
ve sağlık personeli ile tüm kamu görevlilerinin
sendika haklan konusunda iç hukuktan
kaynaklanan hiçbir engel bulunmuyor. Gülmez,
bu saptarnanın Silahlı Kuvvetler mensupları ile
polisler için de geçerli olduğu görüşünde.
Toplu müracaat ve şikâyet yasağının sendika
hakkıyla bağlantısı olmadığı belirtiliyor.
Yasalarda yer almayan bir yasağın memurlann
zihninde yer ettiği savunularak sendikalaşma
için önce bu önyargının aşılması gerektiği
savunuluyor.
IŞIK KANSU
ANKARA — Bilim adamlan
da, raemurlann sendikalaşabilece-
ği konusunda görüş birliğine va-
nyorlar. Prof. Dr. Mesnl Gülmez,
iç hukukta memurlann sendika-
laşmasını engeUeyici hiçbir düzen-
leme olmadığını bildirdi.
Türkiye Ortadoğu Amme Idaresi
Enstitüsü (TODAİ) öğretim üye-
lerinden Prof. Dr. Mesut Gülmez,
memurlan, öğretraeni, teknik ve
sağlık personeli ile tüm kamu gö-
revlilerinin sendika hakkı önünde
iç hukuktan kaynaklanan hiçbir
engel bulunmadığını vurguladı.
Ne anayasal ne de yasal, sendika-
Iaşmayı yasaklayan hiçbir kuralın
olmadığını kaydeden Gülmez, bu
saptamanın Silahlı Kuvvetler
mensupları ile polisler için de ge-
çerli olduğunu dile getirdi. Gül-
mez, şunları söyledi:
"1982 Anayasası'nın memuria-
nn sendikalaşrnasını engelleyen
bir kurala yer vermedigini artık
bilmeyen kalmadı. Anayasamn
sendika hakkını isçilere tanımış
olınasının, raerauriar ve işçi sayıl-
mayan öteki çalışanlar için yasak-
lama anlamına gelmedigini de
herkes öğrendi. Bunun anlamı,
sendika hakkının işçiler için ana-
yasa güvencesine alınmış olması-
dır. Devlet Memurlan Yasası'nda
da sendika hakkını engelleyen hiç-
bir knral yoktur. Bu yasada yer
alan 'Toplu müracaat ve şikâyet'
yasagının da sendika hakkıyla hiç-
bir bağlantısı yoktur. Çiinkii bu
yasak, birden çok devlet memuru-
nun 'kurumlarıyla ilgili resmi ve
şahsi işlerinden dolayı' yapacak-
ları başvunılan kapsar. Kısacası,
iç hukukta memuriann sendika-
lasmasını engellevici hiçbir düzen-
leme yoktur. Ancak yasalanmız-
da buiunraayan bu yasak, memur-
lann zihinlerine yerlesmiş göriin-
mektedir. Sendikalaşmak için ön-
ce bu 'yasak önyargısı'nın aşıl-
ması gerekir."
Memurlann sendikalaşması ile
ilgili iki uluslararası belgeden söz
eden Prof. Gülmez, bunlardan bi-
rinin İnsan Haklan Avrupa Söz-
leşmesi, ötekinin de ILO'nun 98
sayılı Örgütlenme ve Toplu Pazar-
lık Hakkı Sözleşmesi olduğunu
ifade etti. Gülmez, her iki sözleş-
menin de Türkiye tarafından
onaylandığınt söyledi. Gülmez,
şöyle konuştu.
"Onaylanan uluslararası sözleş-
meler, ulusal yasalar gibi yünıtme
ve yargı organiarını bağlar. Yine
anayasaya gore onaylanan ulusla-
rarası sözleşm'eler için ana>i
asaya
aykınlık savıyla Anayasa Mahke-
mesi'ne başvurulamaz. Bu da
uluslararası sözleşmelerin ulusal
yasalara üstün tutulduğunu gos-
terir. Yani onaylanan uluslarara-
sı bir sözleşme, anayasaya ya da
kendisinden önce yahut sonra çı-
kanlımş bir ulusal yasaya aykın
da olsa uygulanmak zorundadır.
Söziinii ettiğim iki sözleşme,
mrmıırlann tnnlıısozleşmeli sen-
dika hakkını güvenceye almıştır.
Avrupa Sözleşmesi, sendika hak-
kını herkese tammışrır. Bazı koşul-
larla Silahlı kuvvetler, polis ve
devlet yönetimi uyeleri için 'hakh'
kısıtlamalar konulmasına olanak
vermiştir. Ancak bugün için hu-
kukumuzda sendika hakkı açısın-
dan hiçbir kamu görevlisi için kı-
sıtlayıcı ya da yasaklayıcı bir ku-
ral yoktur. Dolayısıyla tüm kamu
görevlileri Avrupa Sözleşmesi'ne
dayanarak sendika kurabUirler. 98
sayılı ILO Sözleşmesi ise çalışma
koşullannın ve ücretin toplusöz-
leşmelerle belirienmesi hakkını ta-
nımıştır. Bu sözleşme, yalnızca ka-
mu gucünün organlanm lanımış-
tır. Bu sözleşme, yalmzca kamu
gücünıiaorganian olarak hareket
eden çok sınırlı sayıdaki memur-
lan kapsamaz. ILO denetim or-
ganlannın yerleşik göriişü budur.
Nitekim uzmanlar komisyonn
mart 1989 raporunda Türkiye
Cumhuriyeti hükümetinden 'söz-
leşmenin kapsadığı kamu görev-
lilerinin sendikalaşma ve toplu pa-
zarlık haklarından yararlanıp
yararlanmadıklanru' sortnostur."
Uluslararası hukukun, memur-
lara toplu pazarlıkla donatılmış
sendika hakkı tanıdığım vurgula-
yan Gülmez, bu haklann kamu
yetkililerince çiğnenmesi ve engel-
lenmesi durumunda, hem insan
haklan komisyonuna, hem de
ILO'nun sendika özgürlüğü komi-
tesine başvurulabileceğini
savundu.
'Ücret kaybı'nı önleme mücadelesi
BORSADA İŞLEMLER
Akpmento
Alarfco HokJmg
Anadokı Cam
Arçelüc
Baghs
8*(Jm*(BU)
Brisa
Çettk Halal
Çırnsa
Çutaınm Bektrik
Deva Hokfmo
(Mktaş
FfnfepYılmn
EgeBiraakfc
EgeGûbre
EntaHoMng
E Derrar Çefk
GoodYear
Gûbre Fabrika.
Gûney Biraalık
Hektaş
bmır 0 Ç
tzocam
Kartonsan
Kav
Kepez Elektrik
Koç HoMıng
Koç Yatınm
Kordsa
Korurra Tanm
Köytaş
Makıne Tatam
Maret
MensucatSant
Metas
Nasaş
Olmuksa
Otosan
PnarSût
ftoak
Sarkuysan
Sifa$
Tetetaş
T.iş Bank (B)
T.iş Bank. (A)
TSıemens
T Şışe Cam
T Smaı Kal.B
T Demır Döküm
Yasaş
YamKrediB.
Örcetase-
anslopan
6200
9400
11000
19000
7800
32000
8700
10250
12250
18500
12500
9700
18500
17500
2850
3650
14500
10700
1850
8900
eooo
3300
12750
9100
19500
13500
25000
10800
7700
11250
8400
12500
6600
6500
1650
3200
11750
9500
9600
8400
26500
8000
11750
20500
260000
2850
4050
4000
21500
6300
7500
6500
4250
5600
MHi rtktan:. JSMtA
•a» « M o t .2K1
Bugünto
en duşûı
5600
9000
10000
18000
7700
31000
8900
9250
11750
18250
12500
9100
17000
16000
2900
4000
13250
10500
2000
8000
7300
3400
11750
8100
19000
13000
2550O
9750
7100
10500
8300
11500
7100
5800
1700
3300
11000
9500
9000
8600
24500
7800
10750
19000
250000
4500
4300
4000
21500
6600
6600
6300
4100
5800
Bugünkü
enyrtsfc
6100
9100
11000
19000
8400
32000
9400
10250
12750
19750
13250
10000
20250
17500
3100
4000
15000
11750
2000
8700
7700
3500
12250
9400
20000
13750
27500
11000
7700
11750
9200
12750
7200
6400
1800
3500
12250
10000
9800
9200
26500
8000
12000
19000
250000
4500
4400
4400
23000
6900
8200
6500
4600
6100
140.0
Bügünkü
kapanış
5600
9000
10250
18000
7700
32000
9300
9500
11750
18250
12750
9500
17500
16000
3100
4000
13250
10500
2000
6100
7300
3500
11750
8100
19250
13500
25500
11000
7200
10750
8300
11500
7200
5800
1800
3500
11000
9600
9100
9000
24500
7900
11000
19000
250000
4500
4300
4000
22000
6900
6800
6300
4200
5900
.11 (Dtoci: 2909.45)
DÜNYA BORSALARI
Doiar i
Londra Ibkyo
1.6837 Mark 145.27 Yen
15175 Is. Frangı New
5.7340 F.Frangı - ^
SMhı
Londra 1.6553 Dolar
York
TJMark
22 Yen |
1
1
New York 1.6575 Dolar
iştem
mıktarı
120300
3800
7600
14400
275450
900
87000
152650
10500
592300
31900
12507
12800
33900
87280
943
1478000
22150
324678
51900
12700
158520
•4050
131650
6210
25900
17554
40398
81600
54740
16200
10700
37660
19500
473270
155117
31500
27860
20200
89361
56065
12900
40464
16200
425
400
31660
4120
13615
105218
61100
91700
90250
60700
MBkjcai:
11 OCAK
1990
Ençafcsöz.
Yapılan (iy.
5600
9000
10250
18000
8000
32000
9000
9500
12750
18500
12500
10000
17500
16000
3100
4000
13750
10750
2000
8100
7300
3500
12000
8100
19500
13500
27000
10750
7300
10750
8300
1500
7200
6000
1800
3500
11500
9600
9100
9000
25000
7900
11000
19000
250000
4500
4400
4400
22000
6900
8200
6500
4200
6100
AOırJito
ortJy.
5783
9022
10300
18108
8006
31500
9093
9618
12545
18596
12738
9738
18625
16276
3048
4000
13775
11047
2000
8223
7432
3465
11952
8301
19362
13513
26680
10430
7379
10995
8747
12018
7197
5994
1781
3467
11529
9665
9182
9079
25114
7875
11363
19000
250000
4500
4382
4349
22269
6881
7540
6418
4259
6066
54.3M.8U.<S0
StıhHM sajrm:...
Utn (ons = 31.1
.ondra: »1155$
Zûrih: 41355 $
110CJU1
9r)
•fong Kong: 40952 $
Yevv Yörtc 41350
Jorsa Endekslerl
lökyo (Nikkeı Dow 38170.13
.ondra (FT-100): 2417.20
..J124
990
New York Dow Jones: 2763.44
YATIRIM FONLARI NE GETİRDİ?
KaUma
bebjaiadı
Iş Yaünm-1
Iş Vatınm-2
Iş Vöünm-3
lnterton-1
lnterfon-2
lnterfon-3
lnterton-4
iktisat Yat-1
Iktisat Yat-2
Iktisat Dolar Fon
Iktisat Mark Forı
Iktisat Afihm Fon
Garanti Yaönm-1
Garanti Yatınm-2
Esbank Fon-1
Esbank Fon-2
YKB Yat. Fonu
YKB Sektör Fon
YKB Hisse Fon
YKB Kamu Fön
YKB Likit Fon
YKB Karma fön
YKB Döviz Fon
Vakıf Fon-1
Vakıf Fon-2
Vakrf Fon-3
Dışbank Mavi Fon
Dışöank Beyaz fbn
Tûtünbank Fbn
Mitsuı Fon-1
Mitsui ftm-2
finans Fon-1
Fmans Fon-2
Rnans Fon-3
Ziraat Fon
Halk Fon-1
Halk Fon-2
Pamuk Fon
110CM19M
Çtkts
tariM i
110757 1
Çıkış
Bğ6fı
0500
14.03.89 20.000
09.1059 1
19.0957
14.12.87
27.0259
0.000
0661
9.960
9.959
07.0859 11.200
iaO957
10.0258
08.02.89
2802.89
11.1259 1
22.10.87
10.0359
iai1.87
31.1059 1
02.1157 1
07.0358
070358
07.0358
07.0358
07.0388
02.0159
09.05.88
9.764
9506
9596
9590
0.000
9.976
9.731
0.319
0000
0.477
9.785
9713
9.795
9593
9528
9.294
0.000
24.0459 48.279
miO59 10.444
28.0658 10.057
10.0459 20558
04.0758 1.021
15.07.88 40.000
20.1059 1
20.0359
20.07.89
18.12.89 1
09.1059
01.1159
08.01.90 1
02.01.90
0.000
9546
9.956
0.428
0.100
1.397
0.357
0.724
Dönfcû
değeri
42510
29.792
11534
31239
28297
14.696
11464
29325
24.794
12.179
11504
10.756
32.213
15.438
33185
10.934
31.476
24.932
41.088
24.735
21.094
25.003
12.377
24.518
65.149
11.608
22.431
29.154
21786
89.267
11.031
14.695
12.487
10.725
11.753
12.818
10.382
10.980
tegünkü D
değeri
42.605
29.856
11.361
33.279
28.332
14.714
11481
29588
24540
12.197
11.712
10.820
32.255
15.460
33.227
10.948
31.569
24.971
43509
24.783
21.117
25.042
12.345
24.550
65.221
11.622
22.458
29.192
23513
89.390
11.044
14.714
12.502
10.738
11579
12568
10.395
10S94
m0.22
0.21
0.23
0.12
0.12
0.12
0.12
0.21
0.18
0.14
-0.77
059
0.13
0.14
0.12
0.12
0.29
0.15
6.86
0.11
0.11
0.15
-0.25
0.13
0.11
0.12
0.12
0.13
0.11
ai3
0,11
0.13
0.12
0.12
1.07
0.39
0.12
0.12
ANKARA (AA) — Türk-lş'e bağlı sen-
dikalann son genel kurul toplantılarında
işbaşına getirilen yeni yöneticiler, işçilerin
hak ettikleri gerçek ücreti almak için mü-
cadeie edeceklerini, özellikle 1980-1990
arasında ücretlerde meydana gelen kayıp-
ları telafi etmek için çaJışacaklannı bildir-
diler.
Türkiye Taş Kömürleri Kurumu'nda ör-
gütlü Genel Maden-tş Sendikası Genel
Baskaıu Şemsi Denizer, gerek ücret düşük-
lüfü gerekse siyasi kadrolaşma nedeniyle
işçinin son derece gergin olduğunu ifade
ederek, şöyle konuştu:
"Bu yıl imzalayacağımız toplusözieşme-
de rautlaka 1980'deki alıra gücümüze ula-
şacağız. 1980-1990 arasında işçiler sendi-
kal haklannın yanı sıra ücretlerde de çok
büyiik ka)iplara uğradı. Bu kayıplan tem-
muzdaki sözleşmede gidereceğiz."
Toplusözleşmelerini Toros Gübre, Sa-
sa, Sandoz, Deva, Shell ve Mobil gibi iş-
yerlerinde bu yıl yenileyecek olan Petrol-
U Sendikası Genel Başkanı Münir Ceylan
da işyerlerinin özelliklerine göre ücret ar-
tışı isteyeceklerini bildirerek, şunları söy-
ledi:
"Ancak isteyecegimiz ücret briit 1.5 ile
2 milyon lira arasında değişecek. Bu artış
oranıyla bile 1980'deki alım gücümüze ula-
şamıyoruz. O kayıplan teiafi etmemiz
mümkun degil, ama bugün ortalama
600-700 bin lira briit ücret alan üyelerimi-
zin, yüzde 140-150 ücret arüşıyla briit 2
milyon lira ücret almalannı sağlayacağu."
Türkiye Kömür lşletmeleri'nde çalışan
yaklaşık 30 bin işçinin üye olduğu Türki-
ye Maden-lş Sendikası Genel Başkanı Hü-
seyin Kayabaşı ise işçinin ekonomik buna-
lım içinde bulunduğunun herkes tarafın-
dan bilindiğini anlatarak, "Maden ışko-
lundaki sözleşmeler çok önemli. 10 yıllık
kayıplan belirleyip ona göre bir teklifle iş-
verenin karşısına çıkacağız" dedi.
Setüloz-lş Genel Başkanı Fikri Karaka-
dılar da bu yıl yapacaklan görüşmelere bi-
bmsel bazı verilerle oturacaklannı ifade et-
ti.
İşçinin 10 yıl geriye dönük durumlan
belirlendikten sonra tekliflerini haarlaya-
caklannı anlatan Karakadılar, şöyle ko-
nuştu:
"İşçi 10 yıl önce aldıgı ücretle neler ala-
biliyormuş, şimdi neler aJabiliyor? İşyeri
10 yıl önce ne kadar kâr ediyormuş, şim-
di ne kadar kâr ediyor? Bu kânn ne ka-
dannı işçiye veriyormuş, şimdi ne kadan-
nı veriyor? Toptan eşya endeksleri ne ol-
muş, enflasyon hangi egilimde gidiyor?
Hepsini bilimsel olarak ortaya döktükten
sonra teklifimizi hazırlayıp, göriişmeye
otumcagız."
Bu yıl 75 bin üyesi için sözleşme imza-
layacak olan Belediye-lş Sendikası Genel
Başkanı Fuaf Alan da bir "koordinasyon
komitesi" kurarak, üyelerinin sözleşme
konusundaki önerilerini saptadıklannı bil-
dirdi.
Çekoslovakya, Macaristan, Polonya dahayakın işbirliği arayışında
COMECON içinde yeni odakÇekoslovakya,
Macaristan ve
Polonya'nın henüz
ayrıntıları netleşmeyen
bir anlaşmayla daha
yakın bir işbirliği ile
ekonomilerini
canlandırmayı ve Batı
pazarları ile
sermayesine açılmayı
planladıkları
bildiriliyor.
EkoDomi Servisi — Doğu Blo-
ku'nun ekonomik örgütü olan
Karşılıklı Ekonomik Yardım Kon-
seyi (COMECON) üyesi üç ülke;
Macaristan, Polonya ve Çekoslo-
vaky* blok içinde serbest pazar
ekonomisi ilkelerine yönelik bir
anlaşma ile ekonomilerini birbir-
lerine daha yakıniaştırma teklif-
lerini görüşüyorlar.
Bulgaristan'ın başkenti Sofya
1
da salı günü başlayan ve önceki
gün üye 10 ülkenin dünya pazar-
larına açılmasına imkân sağlaya-
cak kapsamlı bir anlaşmada uz-
laşmasıyla sona eren COMECON
toplantısmın yankıları sürüyor.
Sovyetler Birliği Başbakam Niko-
lay Rijkov, toplantıda örgütün ge-
leceği için yeni bir temel atıldığı-
nı söyledi.
Üçlii anlaşma
Çekoslovakya ve Macaristan
yetkilileri toplantı öncesinde ve
toplantıdan sonra yaptıklan açık-
lamalarda, COMECON'un dağı-
tılması ve örgütten aynlmak iste-
dikleri yolunda görüş bildirmişti.
10 üye arasında ekonomik olarak
en bağımsız ülkeler olarak değer-
lendirilen Çekoslovakya ve Maca-
ristan ile birlikte Polanya'nın he-
nüz aynnülan netleşmeyen bir an-
laşmayla, ekonomilerini canlan-
dırmayı ve Batı pazarları ile ser-
mayesine açılmayı planladıklan
belirtiliyor. Ancak COMECON
içinde yeni başlayan reform tartış-
malannın söz konusu 3'lü anlaş-
manın geleceği konusunda tehdit
unsuru oluşturduğu vurgulanıyor.
POLONYA
Kişi Başına Düsen Gayn Safı Mıllı Has
fGSMH)- 6865 öolar DışBorç 34mılyar
dolar. IHRACAT 14 mılyar dolar % 411
COMECON ûlkelenne. Bu oranın% 24 ü
SSCBye Polonya,C«MECON ıcmde
SSCB'ye en fazla ürim satan ülke Iknciı
ulke ıse Doğu Almanya.
İTHALAT 12 mılyar dolar % 40ı
COMECON üİKelennden geliyor.
8u oranın y'ûzde 23'û de SSCB'deo
DOttJALMANTÂ
Kışı Başına OüşenGSMH: 11800 dolar
Dış Borç:10.9 mılyar dolar
İHRACAT 29.8 mılyar dolar. % 72 sı
COMECON ûtkelerine. Bu oranın % 4 1 '
SSCB'ye. İTHALAT 28 7 milyar dolar
%64'û COMECON ülkelenndenBuoranın
%40'ı SSCB'den. DAImanya. COMECON
ûlkelerı arasmda SSCB ile tıcaretınde
kendi Irfıinde dış öcaret acıâı olan tek
ûlkedir. Ancak D. Almanya'nın.
COMECON'un dıfier üyelenyte yaptığı
dış ncarette aleyhıne açık vardır
ÇEKOSUVAKYA
Kışı Başına Duşen GSMH
9700 doiar. '
Oış borç: 4.2 milyar dolar.
IHRACAT.
25 milyar dolar
% 73ü COMECON ülkelenne.
Bu oranın % 43'û SSCB'ye
İTHALAT
24.2 milyar dolar.
% 73'û COMECON ülkelerinden. |
Bu oranın yûzde 40'ı
SSCB'den.
Başına Dûşen GSMH 8350 dolar.
Oış borç: 34 milyar dolar.
IHRACAT
110.5 mityar dolar.
% 49'u COMECON ülkelenne.
D Almanya. Çekoslovakya ve Polonya. Moskova'danjpetrol
gaz satın alıyorBulganstanve OAlmanya ise Moskova'dan
en cok makıne, ulaşım aracı ve donanım satın alıyor.
İTHALAT
107.2 mılyar dolar.
54'ü COMECON ûlkelennden.
Moskova. strasıyla en çok 0. Almanya.
CeKoslovakya, ftolonya ve Bulganstan'dan makineler,
donamm ve ulaşım araçlan satın alıyor.
MACARİSmN
J Kışı Başına Duşen GSMH 8260 dolar
j-DiS borc 15.6 milyar dolar
IHRACAT
10 mılyar dolar. % 45ı COMECON ülkelenne
Bu oranın % 28'i SSCB'ye.
İTHALAT
94 milyar dolar
| % 44u COMECON ülkelerinden.
I Bu oranın % 25'i SSCB'den
Uzmanlar, Macaristan, Polon-
ya ve Çekoslovakya'dan planlama
yetkililerinin bu nafta Sofya'daki
COMECON toplantısını 'daha ys-
kın entegrasyon' konusunda ilk
görüşmeleri yapmakla geçirdikle-
ı'ni savunuyorlar. Üç ülkenin tem-
silcilerinin görüşmelerin sonucu
hakkında açıklama yapmaktan
kaçındıkları bildiriliyor. Ancak
Doğu ve Batı Almanya'mn birieş-
mesi halinde ortaya çıkacak po-
tansiyelden haberdar olan üç ül-
kenin ticaret temsilcilerinin CO-
MECON içinde benzer boyut ve
düzeyde ekonomiye sahip ülkele-
rin daha yakın işbirliğine gitme-
sini açık bir şekilde savundukları
belirtiliyor.
Macaristan Başbakan Yardım-
DoğuAlman
Polygraph,
ABD'li
Zenith'i aldı
MÜNtH (AA) — Demokra-
tik Almanya'da devlet kontro-
lündeki baskı makineleri ima-
latçısı bir firma, ABD'li pazar-
lama fırmasını satın aldı. Böy-
lece ilk defa sosyalist ülke fir-
masının Batılı bir firmayı sa-
tın aldığı bildiriliyor.
D. Alman Polygraph firma-
sının, ABD'li Royal Zenith
Corp'u satın almasına bazı
F.Alrnan bankaların da aracı-
lık yaptığı belirtiliyor. Satın al-
ma bedeli 100 milyon dolar
olarak tahmin ediliyor.
ABD'de, DAlman firması-
nın ürünlerini pazarlayan Ro-
yal Zenith'in yıllık bilançosu
50 milyon dolar düzeyinde bu-
lunuyor.
D.Almanya'mn baskı maki-
neleri imalatmda en büyük fir-
ma olan Polygraph'da 16 bin
kişi çahşıyor.
YUNANİSTAN
cısı Peter Medgyessy, Sofya'daki
toplantılara katılmadan önce Bu-
dapeşte"de >-ayımlanan Magyar
Hirlap Gazetesi'nde yer alan ma-
kalesinde "üç ülkenin
entegrasyonu' düşüncesini ortaya
koymuş ve entegrasyonun çok ta-
raflı ticaret aniaşması ile başlaya-
cağını, bunun ortak ticaret poli-
tikası kararlan, sermaye ve işgü-
cünün serbest dolaşımı, uyumlu
mali sistemler ve konvertibiliteye
doğru atılacak ilk adımlarla süre-
ceğini bildirmişti.
Macaristan ve Çekoslovakya1
nın Doğu Avrupa'run en başarılı
ekonomileri olduğu ve Polonya-
nın da serbest piyasa reformları
konusunda öncü rolü olduğu be-
lirtiliyor. Doğu Bloku'nun komü-
nist partisi üyesi olmayan tek baş-
bakam olan Polonya Başbakam
Tadeusz Mazowiecki de salı gün-
kü basın toplantısında. "yeni çö-
zümler aradıklanm" belirterek
"Daha küçük bir ülkeler grubu,
serbest piyasa refonnlannı ve eko-
nomik entegrasyonu denemek için
bir ekonomik laboratuvar oluşru-
rabilirler" demişti.
Sovyetler ne diyor?
Bu arada COMECON'daki re-
form kararlannı değerlendiren
Sovyetler Birliği Başbakam Niko-
lay Rijkov, toplantılarda, örgütün
geleceği için yeni bir temel atıldı-
ğını söyledi.
Rijkov, Pravda Gazetesi'ne ver-
diği demeçte, örgütün şu andaki
kural ve uygulamalannın, ne yo-
ğun bir değişimden geçen Doğu
Avrupa ülkelerindeki gerçeklikler
ne de dış dünyayla giderek daha
hızlı ilişkiye geçen Sovyet ekono-
mik kuruluşlan için uygun oldu-
ğunu belirtti.
Rijkov, ancak COMECON çer-
çevesinde Moğolistan, Vietnam ve
Küba için daha önceden geçerli
olan özel uygulamaJarın devam et-
mesi gerektiğini bildirdi. Sovyet
Başbakam Sofya toplantısında,
Küba'nın COMECON'un statüsü-
nün değişmemesi için yaptığı tüm
çağnlann yanıtsız kaldjğmı bildir-
di. Söz konusu üç ülke, öteki CO-
MECON üyeleri tarafından, örgüt
içinde geçerli olan yapay ticaret
hadleri aracıhğıyla korunuyorlar.
Zolotas göreve devam ediyor
Yunanistan'ın geçici hükümetinin ülke
ekonomisine çekidüzen vermek için yapmak
istediği yeni zamlar, üç büyük parti tarafından
reddedildi. Ancak diğer önerileri kabul edilen
Başbakan Zolotas istifa tehdidini
gerçekleştirmedi.
STELYO BKRBERAKİS
ATİNA — Yunanistan'ın geçi-
ci hükümetinin, ülke ekonomisi-
ne çekidüzen vermek için yapmak
istediği yeni zamlar, hükümeti
destekleyen üç büyük parti tara-
fından reddedildi. Ekonomi pro-
fesörü Xenofondas Zolotas baş-
kanlığındaki geçici hükümet, dev-
let sektöründeki 100 milyar drah-
milik (1 trilyon 400 milyar lira)
açığı kapatmak için ilk aşamada
elektrik, su, telefon, benzin, pos-
ta, ulaşım, sigara ve içki ücretle-
rine zamlar getirmişti. Ancak
ikinci aşamada 300 milyar drah-
mi açığın 1990 yılının ilk dört ayı
içinde kapatılması için yeni zam-
Iarın zorunlu olduğunu üç büyük
parti liderine duyurdu. Bu zamla-
nn yine elektrik, su, telefon, ben-
zin gibi ücretleri öngörmesi, üç
büyük partinin tepkisine yol açtı.
Aym önlem paketi içindeki devlet
harcamalannın kısıtlanması ve
vergi kaçakçılığmın önlenmesi gibi
önlemieri kabul eden partiler; ay-
nca maaşlann fiyat artışianna gö-
re ayarlanmasını Zolotas'a kabul
ettirdiler.
Oysa Zolotas, söz konusu ikinci
zam paketinin partiler tarafından
kabul edilmemesi durumunda
"para basmak" ya da "dışa
borçlanmak" zorunda kalacağı ve
bunun enflasyonun anmasına yol
açacağı uyaniannda bulunmuştu.
Zolotas, ayrıca "aksi halde" isti-
fa edebileceğini de çağnştırmıştı.
Parti liderleriyle dün görüşen
Zolotas, görüşmeden sonra yaptı-
ğı açıklamada açığın kapatılması
için devlet harcamalannın kısıt-
lanması ve vergi kaçakçılığının ön-
lenmesi ile ilgili önerilerinin kabul
edildiğini ve kısa zamanda uygu-
lamaya sokulacağıru söyledi. tstifa
etraesine de gerek olmadığını be-
lirten Zolotas, "Mücadelemi sonu-
na kadar sürdüreceğim" şeklinde
konuştu. Zolotas, ülke ekonomi-
sinin düzelmesi amacıyla parti li-
r * Y Ç
O K H I Z L I
s p ^ B .
I nJ\ ÇOK FARKLI'*
GONPA»$ IST. 134 34 56 • 161 2206» 1328761 kUK 1363965*1372665 IZM.225215
uc ^unduğu Uç ayrı paket
onerisinin kabul edildiğini, bun-
lar arasındakı 3 yıllık ekonomik
kalkınma projesinin ise büyük
Önem taşıdığını belirtti. 1992 yı-
lında Avrupa'nın birleşmesine ha-
zırlık çerçevesinde Vunanistan'ın
"eli kolu bağlı" kalmamasını ön-
gören bu projede, dışsatun ve ya-
tınmlara ağırlık veriliyor. Zolotas,
bu arada "para basma" ve "dış
borç" yöntemlerine kesinlikle baş-
vurulmayacağını da sözlerine ek-
ledi.
Böylece Zolotas hükümetinin
zorlanmaya başladığı bir donem-
de gündeme getirilen istifa olası-
lığı şimdilik rafa kaJdınlmış oldu.
Hükümete destek veren Yeni De-
mokrasi (YDP), sosyalist PASOK
ve komünistlerin SfNASPlSMOS
Partisi, ülkedeki seçimlerin önce-
den açıklandığı gibi nisan ortala-
rında yapılacağında görüş birliği
sağlandığına dikkati çektiler ve
ekonomik durumun gidişatı ko-
nusunda Zolotas gibi "iyimser"
olduklannı vurguladılar.
MMANYA
Kışı Başına Düşen GSMH: 6320 dolar
Dış borç: 2 6 milyar dolar
IHRACAT
12.5 milyar dolar % 35ı COMECON üHtelerine.
Bu oranın % 19'u SSCB ye.
ITHAUT
10.6 milyar dolar
% 34 u COMECON ülkelerinden
Bu oranm % 18'i SSCB'den.
BULGARİSTAM
Kışı Başına Düşen GSMH: 7200 dolar.
Oış borç: 6.4 milyar dolar.
IHRACAT
17.3 milyar dolar.,% 81'i COMECON ülkelenne.
Bu oranın % 62'sı SSCB'\«
Emeklîye
faizsîz
avaııs
hazırlıgı
ANKARA (Cumhuriyet 8ü-
rosu) — Emeklilerin çek kırdır-
ma faizlerinin yüzde İO'den 55'e
yükseltilmesinin olumsuz etkisi-
ni giderebilmek için Maliye ve
Gümrük Bakanlığı yeni formül
anyor. Emeklilere faizsiz avans
verilmesi gündeme geldi.
Edinilen bilgiye göre Ziraat
Bankası bundan sonra da emekli
çekierini kırmaya devam ederse
faiz oraru normal ticari kredi fa-
izi üzerinden olacak. Ancak
emeklilere kolaylık sağlamak
amacıyla bütçeden emekli san-
dığına ek kaynak aktarılacak.
Aktanlacak bu kaynakla, bütün
emeklilere maaşlarına mahsu-
ben avans verilebilecek.
Yapılan çalışmalarda bir sefer-
de çekilebilecek en yüksek avans
limitinin bu yıl için 500 bin lira
olması ve bu avanstan faiz alm-
maması öngörülüyor. Bütün
emekli, dul ve yetimlerinin ya-
rarlanabilecekleri avansın Ust li-
miti her yıl bütçe yasası ile bir-
likte yeniden belirlenecek.
Maliye ve Gümrük Bakanlığı
yetkilileri, çalışmalann henüz
kesin biçimini aîmadığını, tasla-
ğın önümüzdeki günlerde Baş-
bakanlığa sunulacağım kaydet-
tiler.
PTT'de
grev
cararıIş-Sendika Servisi — Haber-
tş Sendikası kamu işveren sen-
dikası, TÜHİS ile sürdürülen
toplu sözleşme göruşmelerindeki
uyuşmazhğın giderilemeroesi
üzerine PTT Genel Müdürlüğü-
ne bağlı yurt düzeyindeki yakla-
şık 600 işyerinde grev kararı al-
dı. Sendika yönetim kurulunun
önceki gün aJdığı grev karan ay-
nı gün işyerlerine bildirildi. Ha-
ber - Iş Sendikası Genel Mali
Sekreteri Mehmet Güner, yakla-
şık 22 bin üyeyi kapsayan grev
kararının uygulama tarihinin
bugün yapılacak sendika baş-
kanlar kurulu toplantısında be-
lirleneceğini söyledi. Güner, top-
lantıda aynca grev uygulanmca-
ya kadar işyerlerinde işvereni
protesto için yapılacak yeni ey-
lem biçimlerinin de belirlenece-
ğini belirtti.
Konya Anakent Belediyesi ile
Hizmet-Iş Sendikası arasında
bin 500 işçi için sürdürülen top-
lusözleşme görüşmelerinde an-
laşma sağlanamaması sonucu,
Konya belediyesine bağlı toplu
taşımacılıkta çalışan 500 şoför
"vites küçülterek" işi yavaşlatma
eylemine başladı.
İpekiş'te çalışan yaklaşık 150
işçi, baştemsiicilerinin sendika
tarafından görevden aimmasım
protesto amacıyla sendikanın
Bursa şube binasını bastı. işçi-
ler önceki gün iş çıkışında ser-
vis araçlanyla sendika binasına
gelerek işyeri baştemsilcisi Ah-
rnet Yıldız'ın sendika tarafından
neden görevden alındığını sor-
dular. Teksif şube başkanı Mus-
tafa Kurt, baştemsilci Ahmet
Yıldız'ın "uyumlu çalışmadığı-
nı ve şube aleyhine faaliyetler-
de bulunduğu için görevden
alındığını" söyledi. İşçiler ise
baştemsiicilerinin göreve dön-
mesini, aksi takdirde sendikadan
istifa edeceklerini bildirdiler. Iş-
çiler, daha sonra "yuh"lu ve al-
kışlı protestoda bulunarak
binayı terkettüer.
GeUşim Yayınları'nda çalışan
400 kişi, 1990 ücret zamları ile
ilgili görüşmelerin uzamasım ve
kendilerine yeterli bilgi verilme-
mesini protesto amacıyla dün
öğle yemeği yemedi. AA'nın ha-
berine göre çalışanlar, boykot
sonrasında, tatmin edici anlaş-
ma olraazsa daha etkili eylem-
lere başvuracaklannı açıkladı-
lar.
Türkiye Metal SanayicUeri
Sendikası'ndan (MESS) yapılan
yazılı açıklamada Ekinciler Çu-
kurova Demir ve Çelik Sanayii
A.Ş!ye ait Adana'da kurulu iş-
yerlerinde toplusözleşmenin im-
zalanmasında "MESS'in devre-
den çıkmadığı" bildirildi.