Katalog

oıayıarı GENELLiKlE SOL EĞiLiMLi GENÇlfRıN HAYATLARINI YiTiRMESiYLE SONUÇLANAN SiVASAL CıNAYEriEîM 5AYISI (975'TE DAHA DA ARTARAK 20'YE ÜIAJTI • FEtİKETE UĞRAYANIARIN KONU7 5ORUNU, POLiTiK YÖNDEN BiR SÖMÖRÖ ARACI OİARAK KUUANILDI CUMHURiYET HABER MERKEZi Seçimden AP ife CHP kazançlı çıktı 12 ekimde yapılan üç»e bîr yentl«m« ve mlll?fvekil) seçimleri sonunda, AP 27, CHP 25, MSP 7 Senator, AP S, CH milletvekili çıkardı. 1»73 genel seçimlerine kıyasla, CHP ve AP seçim bölgı rinde oy arfıjı sağladı. MSP ve TBP oylarında azalma go lurken, MHP oylarmı korudu, DP (se büyuk oy kaybına uğra Psrtilerln 1973 genel ve 1975 Senato teçimleıinde aldıkl oy oranları şoyle oldu: PARTJNİN AOI; W3 SECİMLERİ WS SEÇİMLE AP yiızde 30.8 yürde 41 CHP yüıde 35.4 yuıde 44 DP ydzde U.O yiııde 3 MSP yüzde 11.5 yuzde 8 MHP yüıde 3.4 yurrie 3.4 TBP yuzde 0.8 , yuzde OS . HER ZAMAN OLDUĞÜ GiBi GEÇrıĞiMıZ YltDA DA POüS TARAF TUTMAKLA SUÇtANDi Öfrenci olaylarında öldürülen gençlerin katilleri yine meçhul kaldı 12 Mart sonrası ögenci olaylarının en çok çatışmalt ve kan dökücü yılı oldu 1975. Farklı görüşler arasmda geçmiş yıllarda görulen çatışmalardan, daha değişık bır nitelik kazanmıştı bu yılici öğrenci olaylan. Artık taraflar kar.sı karşıya gelip çarışmıyor, adeta pusu kurularak ve kişıler çoğunlukla yüz yuze gelmeden sılâhlar konusuyordu. Kamuoyunda çatış. ma dıye tanımlanaıı olaylarn, çogun. lukla sılâhlt komando saldınsı bfçımınde gorulduğıi ve öîen gençlenn genelükle sol dusünceli oldugu saptanıyordu. Her zaman olduğu gibi 1975 yılında da polıs taraf olmak'a suçlandı yine ve sıyasal cinayetlerın hıçbırının faıli yakalanamadı. YUın ilk. kurbanı 23 ocakta komandolann silâhlı kovalamasınrin öîdürülen Vatan Mübendislik ögreneısı Kenm Yaman'dı. 23 ocakta islenen bu siyasi einayeti diğerleri izledı. Nısan ayında Velı Yıldınm, temmuzda Abdı Gonel ölelürüldüler. Yaz aylannda biraz vBvaşlamış görülen öğrenci olaylan, çatışmalar, önee se. çım toplantüannda yeniden siyasi ci Lice'defci depremde 3 bin yurttaşımızı kaybettik boTürkiye ffîS'te çefitH davların yamsira Ltce depremı üe aait btr baska olaya daha tanık oldu, 9 eylul 19T5 sünü başlavan ve yılın son gününe kadar araiıklarla süren deprem Lıce, Hani, Kulp, 8azro ve thcle üçelerinde 3 bin dolayirda can kaybına ve Su'den jazla kopan iıariUıdan silimrcestne lut rap oimasma yol açtı. Her devren ve diğer doğal âfetlerden so".<a arlaya çıkan iartıSma ve suçlaı\Aİar bu o'ayda ua Lice tekrarland:. Vevlet arşiv'.erme gö depreml re Lıce ve çevrestndekı ilçelerın oldeki birinci derecede deprem bölgesın belgelere de olduğu 1955'te hazvrlanan bır görc, raporla saptanmş fakat yetkihler vine en ufak bir önlem almamtşlardı. bir Hapor deprem nedeniyle tozlu biirük rafardan mdtnldi re bır kez daha Ihmalin okundu, getirdigt Depremi teleı/en günlerde. 1eli bir keie uğrayanlarm iaellikle konut so frlâketti runu da politilc yönden bir sömü bir ölçüde. ru aracı olarak kulUmldt. İki yangın milyarlarca liralık zarara yol açtı 1975 yılınm önemlt olaylarından biri de, lîfanbul'da II gün arayla meydana gelen ysngınlardt. 24 aralık günü saat 0.1 sıralarmda Akssray Yerallı G* çldinde çıkan yangın, doğrudan müdahale edllememes! üzerinı genlsledi ve geçitfe bulunan isyerlerlnden dörtle üçü kül oldtı Bu arada yangın sırasında 3 kişinin, kaçamayarak oldiikler anla$ıldı. Sdndürulmesi bir sorun olan ve çejltli gdrüşler a(ı lan yangın yerine, ancak aradan 5 gün gectikten sonra glrile blldi. Aksaray ve yöreılne korkulu daklkalar geçirfen yangın nedeniyle, (stanbul'un trafiğl de altüst olrfu. Geç't, 30 ocak 1972 tarihinde zamanının Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay larafından hizrnete açılmıştr. Aksaray Yeralh Geçldindek) yangmı, ti aralık giinü Sulfanhamam hanlar bölgesinde çıkan yangınlar fttedi. Gürün Han/n bir bdlümünü oluşturan Katırcıoğlu Handa sabah saat 0.9 sıralarında çıkan yangın, kısa zamanda gelistf ve dij)er hanlara sıçradı. Iffalyenln araç ve gereç ySnOnden yeterjiz kalması üzerine çevre belediyelerden ve Blrincl Ordu Komutanlığından yardrm istenirken, jandarma ve poli», bir yağmayı önlemek !ç!n yangın bölgejine glris cıkışları yasakladı. İtfaiyeyi bir hayli uğrasfıran yangın, 5 han tamamen, 5 han da kısmen yandıkfan »onra kontrot altma alınabildi. îstanbul caddelerinde yüreklere acı veren bu hüjiiniü göriintü, 1375 yıü yıınca sık sık tekrarlandı durda nayetlere dönüştü, sonra da peçmlş yıllarda görulmeyen bıçimde, oldürücu sonuçlarla yeniden yogunlaştı... 4 kasımda Alpaslan Gvimüş, 6 kasımda Yaşar Özcıvelek, 22 kasımda îsmaıl Tığlı, Muharrem Çivikıran, 2 aralıkta Cezmi Yılmaz. Halil Pelitözü, 25 aralıkta Kenan Dayıoğlu öldürüldüler... Bunlar sadece gözler önünde jşlenen sıyasî cmayetlerdı. Meçhul şekilde Ö U olarak bulunan gençler ve seçim 1 sırasında ölenlerle bırlikte, bu yıl siyasi cınayetlenn kurbanlannın toplamı 20'yı buluyordu .. I975'in bir tartışma konusu da Güvenlik Mahkemeferi oldu.. 12 Mart'ı izleyen günlera» Anayasa'da yapılan değisiklık sonucu çıkanlan 1773 sayıh yasa ile 27 hazıran 1973 günü kurulan Devlet Güvenlik Mahkemelen'nın kuruluşuna yöneltilen eleştirıler geçtiğimiz yıl içinde d» surdü. Tartışma ve eleştirilen Anayasa Mahkemesi'nln, yasanın 6"ncı ve geçici l'inci maddeleri hakkında Anayasa^ra aykınlık nedeniyle verdiği iptal kararı ile yeni bir yön kazandı. Anayasa Mahkemesi İptal karan verirken, yeni yasa çıkana kadar 1 yıllüc bir süre tanımış. Devlet Gilvenlik Mahkemeleri'nde batalan davalann durumunu kesin bir sonuca bağlamamıstı. Turkiye'nin 5 llinde kurulan Devlet Güvenlik Mahkemeleri davaların8 bakmaya devam ederken, sadece bunlardan birisi, Adana Devlet Güvenlik Mahkemesi, 9101975 günü aldığı bir kararla, Devlet Güvenlik Mahkemelerınin çajışamayacagıni ılerl sürdü. Grevler, direnişler yıl boyu birbirinî izledi durdu 1975 yılı i j dünyasına pek de barıs getlrmedf. Boî greflerin yanınd*, direnijler, uyujmazlıklar, işçi (ıkarmaları yılı oldu 1975. Ketin olmıyan araştırmalara gör» yıl boyunca büyüklü, küçüklu ifyerlerinde, özellikle sendikal ozgürluklerin kısıtlarv masına ve sendikal nedenlerle fsçi çıkarmalarına dayalı olarak yüze yakın direniş yapıldı. Sungurlar, Sumerbank, Bereç, Hilton, Sheraton... Kamuoyunu en çok (Igilendiren ve en uzun süren dlrenisler oldu. 1975 yıfı boyunca Isçiler ve sendikalar, Işverenleri, Turkiye'nin İçinde bulunduğu potitik ortamdan yararlanarak, sendikal gelisimleri kısıtlama eğiliminde olmakla suçladılar. Bu arada özellikle Sendikalar yasasının Isçf çıkarma ile ilgill 17. maddesinin Işverenler tarafından kötü niyetle kulfanıldığı ve ijçilerin Iş güvenliğtnln kalmadığı, bu yolla toplu sdzleşmelerle alde edtlen hakların yiHrildiğl, ejki Isçiler çıkarılarak yenl Ijçiler alındığından sık sık yakınıldı. 1975 yılında isçl direnlslerlnin baslıca nedeni olan »endikjl Srgilrliikle İlgill olumlu bfr uygulama da l}çllen"n yasantısına girip çıkıverdi. Referandum hakkı yılın sonunda Yargıtay Genel Kurulunca İptal edildl. ts dünyasında önemlf bir diğer gelifme de, isveren tendikaları temsildlerinln yıl boyunca yaptıkları açıklamalarda, Türkfye'dekl enflasyona baslıca neden olarak isçl ücretlerlndekl eHıjları göstermeleri, ücret artışlarının kısıtlanmasmdan baslıyarak, glderek grev hak* kmın kısıtlanmasına kadar t>çl aleyhine girijlmlerini artırmaları oldu.» HÜKÜMET VE MECLİSTE BUNALIM YILI.., 1975 de Yasama ve yürütme organlanndaki bunalunlar nedenıyle 1974'e benzer bir nitelıkte geçti. 1975'e guven oyu alamamış Sadi Irmak hiıkuroetıyle gıren Turkıye yjlm ılk uç aymı uzayıp gıden bu bunalunla gecirda. CHP Genel Başkanı hükümetl kurmakJa görevlendınldıkten sonra başanya ulaşamayınca «Emaneti Cumhurbaşkanına iade»den başka bir çozum bulamamıştı. Bu kez, başbaJtan adayı olarak sırada AP Genel Başkanı ve 12 Mart'a çıkan gunlerın Başbakanı Suleyman Demirel vardı. Parlamentoda CHP'den son ra en fazla sandalyeye sahip olan AP'nın Başkanj, hükumetı kurma gorevını aldı ve temaslanna başladı. Ortaya «Mjllıyetçi Cephe. slogam atıidı re AP, MSP, CGP ve MKP bir araya geldiler. Ancak bir yandan bu bır areya geliş sağlanırken, polıtik oyunlarla DP' nin parçalanılmasma da çalışılıyordu. Cephe sonunda bunu da başardı ve Demirel hükümetı açıklandı. Koalisyona katılan partilerin güçlerl ile huküraıette aldıklan bakanhkiar ters orantıü bir görünümdeydı. 31 Mart 1975 günü açıklanan hükümette AP 16, MSP 8, CGP 4, MHP'de 2 bakanlık almıştı. Bu durum hukumetuı kuruluşunda AP'nin ne denli büyuk ödünler ver mek zorunda kaldıgınj da belgeliyordu. Çünkıl MHP Mıllet Meclisi'ndekı üç milletvekilmden ikisini, grup kurma olanagını biie kaybeden CGP de dört iiyesini hükümet sokabiliyordu. Hükümetin kuruiuşunu DP' den yenl kopmaiann ve bağımsızlardan hükümete güvenoyu verecek yeni iiyelerin saflanması yolundaki yogun çabalar izledi. 12 Nisan 1975 günü yapılan güven oylamasının sonuçlan da ilginçti. Demirel ancak 4 oy farkla güven alabilmişti. 222 kabul oyuna karşılık 218 red, 2 cekımser oy çıkmış, dört milletvekıli de oylamaya katılmamıştı. Oylamanm sonucuna gore siyasal gözlemeiler, «Dört partili azınhk hükümeti» olarak nıteledikleri sağ cephenin ne z&man anlaçmazlığa düşeceglnl bekledfler ve 19T51n son günlerinde MSP'nın beklenen çıkışını yaptığını gordüler. MSP, önce öne 12 koşul sürmüş, daha sonra da Millet MecJısi Başkanlığı seçiminde koalisyon ortagı AP'nin CHP ile i^birligi halinde oldugurıu açıklamıştı. Ancak getişmeler MSP'yi de etkıledi ve 14 milletvekili rerdikJeri önergenin gündeme almmaması nedeniyle grup toplantısınj terketti. Yüm ilk üç ayHidaki hukümet bunalımı yerini son İM ay içinde de Yasama MecIisJerindeki bunahma bıraktı. Centilmen an]a?ma$ına göre CHP adayının seçilmesi gereken Millet Meclisi Baskanlıgına Demirel'in bnerisi ile Milliyetçi Cephe adayınm »eçilmesi girişim Ieri Meclisi 54, Senato'yu da 55 gtin baskansız ve dolayısıyla görev yapamaz hale getirdi. Meclıs 48'inci turda 280 oyla CHP MıUptvekili Kemal Güven'i, Senato da dördüncü turda AP Senstörü Tekin Arıbunın'u 140 oyla başkan seçti. 1975 yılının önemli dış olaylan Viyana ve Paris'te iki büyükelçimiz öldürüldü Oeçtlğimiz yıl iki gün arayla ikf teçktn Elçilimizin öldiirülmesi TLTV uhsunu hüzne boğdu. U ekimde Fransa Böyükelçimiz Ismail Erez'in Paris'fe Sldurulmesinden iki gun sonra 24 ekimde de Viyana Buyukel(imiz Oanij Tunalıgil, elçilikte gaddarca vuruldu. , • TÖRICiYE'YE YAPILMAKTA OLAN AMERiKAN ASKERi YARDIMI 5 JUBATTA KESiLDi, 2 5 7EMMÜZDA İSE TÜRKiYE'DEKi AMERİKAN ÜSLERiNiH FAAliYETLERf DURDURULDU DIŞ HABERLER SERViSi Kıbrıs ve yalnızlığımız Kıbns sorunundaki çıkmazdan kurtulmak geride bıraktığımız 1975 yılı ıçınde de mümkün olamadı. Kıbns'tan ötürü Turkiye'nin uluslararası forumlarda karşı karşıya bırakıldığı yalnızlık, özellikle MC ıktidannın dış politikası nedeniyle giderek arttı. ABD'nin Tiirkiye'ye 5 şubat 1975 günü başlattıgı silâh ambargosuna bir misılleme olarak 13 şubat gunü Kıbns Türk Federe Devletı'nin Rauf Denktaş tarafından ilân edılmesi Kıbns sorununda yeni bir dönemeci oluşturdu. Denktaş ve Kierides arasmdaki toplumlararası görüsmeler ise üç kez Viyana'da yapüdıktan sonra Ne»v York'dalri dördüncü raundda belirsiz bir taröıe ertelendi. Neıv York'fa geçtiğimiz eylül ayında kesilen gorüşrneler konusunda iki taraf da birbirterini suçladılar. Denktaş'a gbre, Viyana'da ild bölgeli çograü federasyon konusunda görüş bırliğine varılmış, oysa Rurn yönetlmi bunu dünya kamuoyuna ilân etmemiştl. Kiendes ise Denktaş'ı New York'a somut bir planla gelınemek ve soz verdıği halde, Türklerin yapabilecekleri sınır düzeltmelerini gösteren bir hanta getirmemekle suçladı. BM Genel Kurulunun Raui Denktaş'a soz hakkı vermeyi reddetmesı ve 20 kasım'da sadece Türkıye'nin aleyhte oy kullandığı oylamada (117'ye karşı 1) Kıbns konusunda bloksuzlann karar tasansını kabui etmesi, Ankara hükümetının dünyadaki yalnızlıgını vurguladı. Portekiz sağa kaydı Portekiz. oeride btrakttğımtz vü da. dunya basıtumn manşeüertn den düşmedi. General Antonio Spinola'nın planladtğt karsı devrımct hareketın boşarısizlığa uğramasmdan sonra. Spinola 11 martta ülkeyi terketh. Darbe otrisiminden sonra Süâhlı Kuvvetlerde temizleme yapıhrken. devrimi oerçekleştırmek üzere bir Yüksek Devrım Konseyi kuruldu ve 25 nisanda seçımler yapıldı. Seçmüerde Sosyalıst Parti oylartn % 38'ini. Komünıst Parti % 13'ünü. Balkçı Vemokratlar ise % 26'sını aldılar. Mayısta Sosyalisüere ait Reptıblica pazetesımn. Komünist eğilimli isçller tarafmdan işgalı ise ülkede hızh olaylar dizisine yol açtu Rapublica'mn hüküTrtet tarafından temmuz ayında Komünıst eğilımli tsçılere devredilmesi üzerine Sosyalıstlerle Halkçı Demokratlar koalısyondan çeküdiler. Bu arada katolik kilisesinin de büyük kiikırtmaa ile kuzey bölgelerinde Komünıst Parttsı eylemlerı yaugınlastı. Bu oartive vakmlılc duyan Başbakan Goncalves gorevınden uıaktaştırtUtı ve Azevedo' nun Basbakanhğında 6. hukümet kuruldu. Azevedo ile başlayan saÖa kayma eğilimleri ise, Aralık aytnda varaşülçvlertn ısyammn bastırümasından sonra i*e bu sağa kayıs belırgin niteliğe kavuştu. Dev rtm Konseymden ve ordudan sol cularm temizlenmesi. Ronesans Radyosunun katoltk kilisesme aerı verümesi, işverenlerin isteğine uy0in bıçimde ısçı ücretlermin dondurulması sağa katnşın somut belırtüertni oluşturdu. Ulusal Kurtuluş savaşları Asya'dan Afrika'ya kayd» T97Î yılında uluslararası siyasal konjonktür açısmdan belirleyici oluşumlardan biri de 1960 sonrası ulusal kurtulu} mucadelelerinin sîmgesi durumuna gelmiş olan Güneydoğu Asya'da ABD'nı'n ve onun desteğindeki yönetimlerin kesin bir yenilgiye uğraması ve Kambocya, Vietnam ve Laos'ta ardarda yeni iktidarların kurulmasıdır KAMBOCYA Nısan ayında Kamboçya'da .Kızıl Kmerler» 1970 yılında kurulmuj sağcı askeri dikfatorluğe son verdiler. Pekin'de sürgiinde bulunan eski kral ve Ulusal Birleşik Cephe Baskanı Sihanuk yeniden devlet başkanı Kiyo Sampan da başbakan oldular. VİETNAM Vietnam'dakî mücadele lse 50 yıllık geçmisinin nitelığine uygun bir sonla noktalandı. Kurtuluş .niicadelesine uzun yıllar onderlik eden «Ho Amca»nın vasiyeti yerine gelirken, Saygon'un adı lse HoŞiMinh kenti oluyordu. 1975in son günleri de Kuzey ve Güney Vietnam'da uzun savaşın yaralarını sarma ve ülkenin yeniden birle$mesi için hazırlık çalı^malarıyla geçti. LAOS Aralık ayı başında ise Laos'ta krallık kaldırıldı, tLaos Yurfsevcrler Cephesi> ydnetimi fam olarak eline aldı ve «kızıl prens» adıyla tanman cephe lideri Prens Soufanouvong Oevlet Başkanı oldu. ANGOLA Güneydoğu Asya'da ABD'nin yenilglsîyle yeni bıV donem açılırken, Afrıka'da Angola ön plana çıkmaya başladı. Angola 11 kasımda bağımsızlığına kavuşurken, Blarksist Angola Halk Kurtuluş Hareketi (MPLA) ile diğer iki örgüt uluslararası boyut kazandı. Sovyetler Birliği İle Kuba MPLA PNLA ve UNİTA arasmda başlayan carpışmalar kısa sürede ya buyuk capta yardım yaparken diğer örgutler de ABD, Çin ve Batı Avrupa ulkeleri tarafından desteklenmeye baslandı. Angola savası bugün ulusal kurtuluş mücadelelerinde yeni bir boyut, yeni bir Vietnam olark niteleniyor. 1975 yılı Türk Amerikan ilişkisinde önemli bir dönüm noktası oldu Helsinkrde yumuşama belgesî imzalandı Ceride biraktığımız yu 30 temmuzda 35 ulkenin temsıleisinm bır araya gelmesıyle toplanan Helsinki Zirvesı, savas sonrası Ai^rupa'stnda en onenli olaylardan birmi nokialadı. Bu zırvede ırmalanan belge, her ne kadar somut garanti ve müeyyideleri kapsamasa da, Doğu ve Batı bloklart arasında bır yumuşama ve yaklaşma belgesi olarak kuşkusuz değer taşiTnaktadır. Zırve sonunda yayınlanan bVdtride smırlann çığnenmezhği ilkesi kabul edılmekte, kuvvet ku'Janma yasaklanmakta, detantı sürekli bır işleme döniiştürmek içın çaba harcanacağı ifade edümekte, tıcari ve küllürel ilişkılerm, getişÜTİlmesıne çalışüacağı behrtilmektedir. Manevralar komısunda ise bildirı 25 bınden fa:la askerın kahlmasıyla papılacak manevralann 21 gün onceâen karsı tarafa büdirümesıni öngörmektedır. Bu arada Arnavuüuk'un dışinda tum Avrupa ülkelerinm kahldığı Helsinki Zirvesinde imzalanan b'ldmnin. küçük ülkelefn kımi zaman kendi çaplanm asan bır ınat ve azitrilf mücadele ederek katkıda bulunduk!nr> >»> K»'»» 1975 yılı Tıirk Amerikan ilişfalerinde önemli bır dönüm noktası sayüabıhr. Türkiye'ye yspılmakta olan Amerikan askerî yardımı Kıbrıs sorun u nedeniyle 5 şubat tarihinde kesıldi. Bu gehsmeyl lzleyen aylarda Türk Hükümeti silfth ambargosunun kaldınlması amacıyla resmî ve özel prtşımlerde bulundu ve Ford yönetımi ile ABD Kongresi arasmdaki bu konudaki göriis aynlıklarının giderilecegını umdu. Ancak aradan geçen aylar içinde ambargonun kaldınlması yönünde bir geljşme saglanamaması üzerine Türkiye, 25 temmuz günü ülkede Amerikan askerî varhgına olanak veren temel ve ikili anlasmalann geçerhgini yitirdiğinl ve NATO amaçlan dışmdakı tüm Amerikan üslerınde faaîiyetlerin durduruldugunu açıkladı. Türkjye'nin bu karanndan sonra Amerikan Kongresl eylül aymın son grunlennde aldıgı bir kararla Türkiye'ye uygulanmajsta olan sılâh ambargosunun kısmen ve şarth olarak fcaldınlmasmı kabul etti. Ancak Türk Hükümetı bu karan yeterll bulmadı ve faaliyetleri durdurulan Amerikan üslerlnin tefcrar çalışmaya başlamalan içın Amerika'dan bazı Istemlerde bulunuldu. Resmen açıklanmamakîa birlikte Türkıye, Ülkedeki ABD üslerinin yenıden faaliyete geçmesi içın Amenka' dan belli bır oranda para istıyor. Bu para çesıtü çevrelerde kira bedeli, nsk ya da tazminat olarak rammlanıyor, ancak paranuı hangl adla Amerıka'dan istendıği henüz açıklıga kavıışmadı. Türkıye aynca 1969 Çerçeve Anlaşmasmda, ülkemize yapüacak askeri yardım ve verileceî! kredilerın Kongre'nm onaymdan geçmesini gerektınneyecek bir formul istiyor. Aynca üslerin Türk üssil oiması, Türk komutanlar tarafından denetlenmesi, NATO amaçlan dışmda kullanıimaması, üslerin yeni statüsüne ilişnın uzun vadeli bir teminat ve uyguiama anlaşmalannın tek bir metne baglanması, anlaşma sağlanmadan üslerin faaliyete geçmevecegı de gizli gönismelere Türk teknısyenleri tarafından geürilen istemler arasında yer alıyor. Buna karşılık Amenkan yetkilUeri Türkıye'dekı üslerin veniden faalıvete geçmesi içın para ödenmesine *arşı çîkıyor. Türfciye'ye vapılacak askeri re kredl yardımlannın Kongre'nın onaymdan geçraemesı tezl de ABD yetkılilen tarafından olumsuz karşılanıyor. Türk • Amerikan ılişkilerinde 1973 yılı üslerin geleceği konusunda ABD' H ve Türk telsnısyenlen arasındaJd pazarlıklar ile sona erdi. Viyana'da 11 OPEC bakanı rehin afındı 1975 yılının en büyük tedhis olayını altı gerillanın Viyana'daki OPEC toplantısma yaptıkları baskın meydana getirdi. Biri kadın olan altı gerilla, içlerinde 11 Bakanın bulunduğu 70 kişiyi rehine aldılar. Tedhişçiler siyonizmi ve Amerikan emperyalizmini kınayan bir bildiriyi Avusturya radyosunda yayınlatfıktan sonra kendılerine verilen uçakla Avusturya'yı terkettiler ve Cezayir'de rehıneleri serbest bırakfılar. ABD Dıslşleri Bakanı Henry Kissiüger'In 1975 yılında dünyadaki tüm önemli olaylara adı kanştı. Ancak jet diplnmatm bu yıl içindeki (ririşimJerinln bÜTİifc bir hölümii basansızhkla sonuçlan dı. Ara anlaşması Ortadoğı/da köklü değişimlere yolaçtı Israil ile Mısır arasmda geçtiğimiz yıl eylül ayında imzalanan ara anlaşması Ortadoğu'nun siyasal konjonkturünde koklü defişımlere yol açtı. Eylül'de İmzalanan ara anlaşmasıyla îsrail Sina' da 25 ilâ 50 km. çekılmeyi, stratejik Mitla ve Gidı geçıtleri ile Ebu Rudeıs petrol yataklannı Mısır'a geri vermeyi kabul ediyordu. Mısır da buna karşüıfc anlaşmazlıgm çozumü için kuvvete basvurmamayı ve iki tarafın birlikleri arasmda yer alacak olan BM Ban ş gucü askerlerinln görev süresinin üç yü uzamasını kabul edîyordu. Misır Devlet Baskanı Enver Sedat'm balkına bir zafer şeklınde sundugu ara anlaçması, bir süre sonra onun Arap dünyasında yalna kalmamn» » ı ~''ülkeleriyle Füistin Kurtuluş Örgütünden gelen tepkıler çok sert oldu. Sedat, Suriye ve Filistinülere ihanetle suçlanıyordu. Suriye Devlet Başkanı Hafız Esat bu arada IsraII aleyhınde başanlı bir kampanyaya girişerek, dünyanın dikkatini Golan Cephesi ile Filistin sorunu üzerıne çekıyordu. BM Genel Kurulunun kasım ayında siyonizmi ırkçılıkla es tutan karar tasansını kabul etmesi FKÖ içın büyük bir zafer teşkil ederken, îsrall"in de yalmzlıgmı simgelıyorda Böylece ara anlaşmasından sonra üç ay glbl kısa süre içinde Enver Sedaf wi ' ' " ' Geçen yıl Doğu'da taraflar mücadelelerinl silâha başvurmadan dıplomatık alanda rogunlaştınrken, bol gemn en sakm ülkesi olarak bilinen Lübnan'da tse kan gövdeyı götürdü. Bır zamanlann ttcaret ve tunzm merkezJ olan bu küçük ülkede aylardır süren ıç savaşta 5000 kişi öldU, 9.000'den fazla ınsan da yaralandı. Hristıj'anlann ülkedeki 300.000 Filistin gerillâsına tepkisi şeklınde başlayan çatışmalar kısa surede solcu Müslümanlarla Faşist Falani Partismin önderlîfm deki sağcı Hristiyanlar arasmda bır sınıf savaşma ddnüştü. Ülkenin Hr !»!«>••• • İspanya'da Franco öldü, ama özgüriük henüz gelmedi Ispanya'nın 40 yıllık diktafürü Franco, uzun bir bekleyiş»en sonra 20 kasımda oldü. Son gunlerinde 5 devrimcinin ölum kararlarmı onaylayan faşist diktatorun ölumünun ülkede hızlı demokratik değisim/ere yol açması bekleniyordu. Franeo'nun daha once sap'adığı gibi Burbon hanedanından prens Juan Carlos taç giyerek kral oldu, ama muhalefetin bekledifif demokratfk açılım, yenl krala atfedilen niteliklere raAm» • •