29 Mart 2024 Cuma English Abone Ol Giriş Yap

Katalog

Aylar
Günler
Sayfalar
SAYFA DÖRT i ÎCOIHURİYET: :14 Nîsan 1971 U V V m J bir liderin flrtflâl bayrağı altında toplanan ülkücti bir ordu, bolunmez bır bütündür. Istiklâl Savaşını yapan ordumuz bunun en güzel or neğıdır. îrticalar, fetvalar, iftiralar, düşman propagandalan. lıderler arasmdaki anlaşmazlıklar, kuvvet baskıları ordunun butünlugunü sarsamamıştır. 1908 Inkılâbında ordu kozmopolitti. Ordu saflannda istiklâl isteyen unsurlann subaylan geniş ölçüde yer alıyordu. Millî bilinç uyanmamıstı. Halifenin, din adanunın etkisi, yabancılann baskısı büyüktü. Bu nedenIedir Id, ordu ikiye bölünmüş, rnemleket felâkete sürüklenmişti.. istikHl Savaşından sonra Atatürk zamanı, ordunun altın devrldir. Çok partıli rejimle birlıkte politıkacılar, devrimlerden tâvizler vermeye başlayınca ordu tedirgln olmuştur. Sırası gelınce bu konudaki görüşümüzü açıklayacağız. K Bizim için en doğru yol tan sonra f&sit bir dairenin lçlne düştuler ve bölündüler. Bu sozleri sbyledikten sonra biraz günlUk polltikanm içine girmek ihtlyacını duyuyorum. 12 Mart muhtırası ile 27 Mayıs ihtilâlini birbirine benzetmenin doğru olamayacağı kanısındayım. 27 Mayıs ihtilâlinde yüksek komuta heyetinin büyük bir kısmı iktidann âleti idi. Orduda kaynaşma olmakla beraber, büyuk çoğunluk ihtilâlden habersizdi. On yıl içinde deglşen şartlan da dikkate almak lâzımdır. Bütün dileğimiz, memlekette kan dökülmeden ve demokratik yollardan bir çöziım yolu bulunmasıdır. Bundan ordumuzun da sevınç duyacağına şüphem yoktur. Bu vesüe ile kanlı askeri darbelerden de biraz söz edecegız. Sıze ilkın askerî darbeler ülkesi olan Lâtın menka tarilvinin karanlık sahlfesi bu hareketle başlar. MEKSİKA Ordu ve kilise ATİN Amerika'dakl Cumhudesteğine dayanarak iş başına riyetler, askeri cuntalar tageçen Diaz, 36 yıl iktidarda kal rafından kuruldular. Askeri dı. Halkın cahil bırakılmasına hükümet darbelerinin birbirini dıkkat etti. Kalkınmada yaban izlemesi, halkın millî bilinçten cı sermayeye önem verilerek ik yoksun ve cahil olması, iç ve tisadi kaynaklar Birleşik Amedıştaki savaslar, zengin toprakrika'nın ve Avrupalıların eline lar üzerindeki halkı fakir bırak geçti. 1911 yılındaki demokra tı. Sonunda bu cumhuriyetler tık hareket tutunamadı. Asken Birleşik Amerika'nın yarı sö darbeler birbirini izleverek Mek murgesi haline geldiler. Birleşik sika'nın iktisadi hayatı felce uğAmerika, istemediği hükümetle radı. 1917 yıhndan sonra ekono ri askerî cuntalarla devirebili mik bağımsızlık. sosyal adalet yor, gerekirse bir devleti dığeri fıkirleri gelişerek Meksıka, Gu ne saldırtarak diledıgmi yaptıra ney Amenka'nın önemli bir dev bıliyordu. leti oldu. BREZİLYA Kuruluşundan Layikliğin, demokrasmin beşığı olan Amerika, dışanya kar beri askeri darbelerden kurtulaşı sopalı bır devlet oldu. Sopa mamıştır. 1930 yılındaki kriz sosözünü 1901'de T. Roosevelt kul nucu iktidara gelen Vargas, aralandı. llk baskı Filipinler'de gö lıklı olarak 16 yıl yerinde kalarüldü. Tarıhçi Wells'e göre A bildi Bundan sonra da askerî darbeler oldu. 1964 yılında petrol kaynaklarmı millileştjrmek isteyen hükümet düşürüldü. 1965 yılında Guatemala'da petrollerini millileştirmek isteyen devrimci hükümet de düsürüldü. Darbeyi hazırlayan Amerika tstihbarat Servisi, uygulayan da ordu ve kilise koalisvonudur 1933'de Bolıvya ile Paraguay arasmdaki savaşı da petrol kum panyalan köniklemislerdir. Bu örnekleri vermekteki amacımı şöyle özetleyebılirim: Büyük bir devletin ekonomik ve siyasal baskısı altına giren bir devlet başmı belâdan kurtaramaz, Halkı cahil ve tutucu olan memleketlerde dinl, politikacı kadar, düsman da sömürürür. Güney Amerika orduları, memleket savunmasından ziyade iktıdarı korumak amacıyla kurulmuşlardır. Bun'ar mılli ordu nıtelığınden yoksundurlar. Amerika'dan birkaç örnek vermek isterim. 27 Mayıs îhtüâli, Güney Amerika'da ve diger yerlerde olduğu gıbi kanlı olmadı. Fakat öncüleri ile ordu arasında bölünmeler oldu. Bu hal memleketi kanlara boyayabilirdi. 27 Mayıs ıhtılâlcileri tehlikeyi atlatabilmişlerse de bölünmelerin yara izleri kalmıştır. îyl bir niyetle başlayan ihtılâkn yozlaşmasında, politikacılar ve ihtilâle karşı olanlar kadar, Milli Birlik Komitesindeki ve ordudaki bölünmelerin de etkisi vardır. Ancak, şunu söylemeliyis ki, tRKAÇ Ihtüâl girişiminden 27 Mayıs Ihtilâlıni yapanlar bir sonra 27 Mayıs Ihtilâü bagizli komite idi. Meşruiyetini şanlı oldu. Fakat bu başarı. kaybeden bir hükümeti devirmeumulan sonucu sağlayamadı. Bu ye karar vermişierdl. Bu fıkırihtılâlin en büyük eseri Anayade birleşenler, topluca bir plân sadır. Bununla beraber Anayaçızrnek fırsatını da bulamadtlar. sayı candan benimseyen bir ık Belki de bazılan ihtilâlden sontidar iş başma gelmemış, hüküra bırbırim tanıyabildiler. Ormet tutucu bır tavır takınmış dunun büyük kısmının bu işten tır. haberi yoktu. Iktidarı ele aldık L 27 Mayıs B İspanya iç savaşı sırasında schirler kıyasıya bombardıman edilmiş, yapıların çoğu toğrafta görüldü^ü gibl harabeye dönmüştü. İkinci resim: General Franko. nan Ispanyol rejıminin sembolü (Tanrı, özgürlük ve monarşı) dir. Ne var ki, Tanrı tspanya'ya yardım etmiyor. Bu büvük devlet, günümüzde Batı'nın geri kalmış ülkesıdır. Coğrafi durumu ona özgürlük veriyor, fakat halkın çoğu özgürlükten yoksundur. Papaz itibarda, zengin de cazip tspanyol danslarının temasasındadır. Yunanlılar, Romalılar, mukad des hükümdarlık ve dine bağlı devlet rejimini Mısır'dan aldılar. Demokrat memleketleri idarede zorluk çeken (âtihler, Mısır'a gırdıklerı zaman bir itaat ve ibadet toplulugunun sakin ha yatını görerek imrendiler. Bunu memleketlerinde de uygulamak lstediler. Fakat ne oldu? Yurtları hur göçebelerın ayakları altında kaldı. YARIN Ordularda yabancı yönetimi IIMIMII A Y H A N BAŞOĞLU 11TUNADAKIHAYALET • ••••(•••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••II DİŞİ BOND TİFFANY JONES 0fC G&ZE EVl'MIZB. OBlN VE GÖZ.CU y GARTH CE&M SOYLEC" AMA. BU KAP/M GE2ÇEHTBhJ BİB SEY72M. H/MBILI2 AJE !$• LER AYLÂK MUSA safıldı, yayıklar dögüldü. Her çadırın önünde 60 bir ates .. Sütler kaynadı, tarhana çorhaları piş. «Aleykümsflâm,» diye karşılık vçrdi. ti. Esekler anırdı, develer kükredi, atlar kişnrAtlı bir cana hasretti. Atının başını çekmls di. Neseli kadın gülüsleıi çadırdan çadıra gitti beklivordu. Çoban Ali ona >aklaştı: ıtpldi. Süt, tarhana bufculan, kokulu, ılık Sarı. «Sen kimsin atlı?» dive sordu. «Bu gece vak. çamın toprağına çöktü. AJır, uykulu. Bebeler ti bnralarda ne drtnvip durursun?» a£ladı. Rofuk, koycun utun seslerivle iri kö. Atlı : peklrr ürüstüler. Kıra köyden sabahın horoı «Vaklas bele ksrdeş.» dıve ınledi. «Beni ta. sesleri gcldi. Çanlar öttü. (Jzun bir türkü du. nırsın. Kim oldugumu bilirsin.» yuldu. dümdüz ovanın yollarına serilmis. Çoban Ali ölii sesin sahibinin kim olabilece. Süleyman Kâhya dimdik. dudaklarında bir AKTtTLE Yeniçeriler, «Fle fini aklından ffçirdi. çocuk giilüsünfin saflıih çadırdan çadıra dolasj. ma efendilerimiz kande ise «Oktay Bey sen olmayasın?» diye sordu. yor, kadınların vaŞ topaklarını işlemeli, renk biz de andayuk» dıyerek Atlı : renk. kara hızmanlara doldaruslarını seyreyli. ayaklanırlardı. Günev Amerika1 «Benim kardeş,» dedi. «Sen kimsin?» da da >üz sene Kilise • Ordu yordu. Keçi derisinden, ince elenmis çam kabuk. «Ben de Çoban Aliyim.» koalisyonu memleket hayatına larına bulanmıs yavıkların kokusunu, eski, alışSanyana durdular. hâkım olmuştur. Bu birlik çok kan, özlemli bir burunla içine çekti. Yırtık ça. Çoban Ali : korkunçtur. Bir memtekette din dırlar afaran tanın ı$ı|ında bir güzelleşmisler, «Sana kötü bir haberim var. Sen! öldüreve kilise adamı devletin prensipgörkemli eski çadırlar olmuslardı. Şimdi Sücfkler. Süleyman Kahva sana çok kızmış. Obalerini kabul eder, ordu tarafsız levman Kâhva su anda kendisini çençliginde ya emir verdi, seni kim görürse öldürsün diye. kalır, tolerans ilkesi. vicdan bulmus, bin cadırlık bir obanın Beyi olmuştu. Ben seni öldürmüyorum. Seni severim. Sana özgürlüğü benimsenir, millî bıAkmasatın topratında. Narlıkışlada sayıvnrdu yürejim arıvor. Durma. Durma kaç. Seni birisi linc kuvvetlenır. sosyal adalet kendini. Beklediji korkuyu, Sançamın kepirin. görmesin. Obanın adamının canı burnunda. Se. sağlanırsa o memleket anarşıde basUrına gelenleri, celecekleri unntup litni görmesinlfr, bütün hınçlarını senden çıkarır. den kurtulur. Tarth boyunca ramişti. . . lar. Durma, durma, durma bnralarda. Durma hıp ve ordu birlığinin açtıgı ya«Cana çeidik.» diye düsündü. «Oba yekindi kardtş. Dnrma kardtş, hiç kimsenin gözüne 50. ralar çok büyüktür. Bu kuvvet avaja kalktı. Haydar Usta yüzünden, Ceren yü. zükme. Seni enrürlfrse bir iki demez. hemen hükümdara baş eğdirmiş, eğiV zünden. Acaba öyle mi? Sebebi bnnlar mı? Seöldürürler.» meyen başlar koparılmış, yenilik bebi ne olursa olsnn Ne olursa olsun. Şimdi «öldürsünler,» diye inledi Oktay Bey. «Bnn. hareketleri durdurulmuştur. Bıgörsün Çukurovalı. Tavsan Rİbi pı>ıan Törü^ü. dan sonra yasamısım ki, neye yarar. öldürseler, zim tarihımizde de bunun bır Şimdi eorsünler. Nicolursa olsun! Olsun, olsun, aaah öldürseler de kurtnlsam bu dfrtten.» çok örnekleri vardır. Geri bir olsun . > «Durma, durma, bizim basımıza bir de sen memlekette ordu uyanmış ise Dimdik gSlümsedi. belâ olma. Canımız burnumuzdan çıkıvor, kaç! onun ilerici hamlelerı de uzun Knslnk vakti, bir çoban kosarak geldi. Gü. Kaç, diyorum sana ulan. kaç!» Defneğini çekip ömürlü olmamıştır. nrvden tattı, oksavan, insanın kanını costuran karartının iistüne vürüdü: «Kaç ulan, durma Güney Amerika'nın Kuzeyden ılık bir vel esiyordu. Çukurun en güzel reli kaç!» geri kalmasında Katolik Kılisebuydu. Bu yel içinde givinmiş kusanmıs Cfren «Bağırma kardes,» dedi Oktay Bey yılçın. sınin büyük payı vardır. Kuzey bir sevinc çibi çadırdan çadıra gidip geliyordu. «Herkes uyanacak, rezil rüsvay olacağız. Gidi. Amerika ıse layik rejımi llk kaÇoban: yorumj» bul eden devlet olmakla dünya«Geliyorlar.» dedi. «Git, durma git,» dedi Çoban Ali, sesi titre. da ön plâna geçecektır. Vicdan Süleyman Kâhya: yerek, acı. ve düşünce özgürlügune defer «Biliyordum geleceklerini.» diye güldü. «SaŞlıcakla kal kardrs, sağlıcakla kalın. De. vermeyen bir mıllet, kotü tali«Gelsinler.» mek böyle ha! Gidiyorum.» hın pençesi altında kalmaya mah «Halilin vaktıfı kByBn kBvlöleri olacaklar. Atını sürdü, dereye do?ru tndi. Çalılann ar. kumdur. Konusuklarını duydum. Biz de onları Sarıçam. dında bir yitti, bir çıktı. tyice ıradı. Çoban Ali Dikkat edilmelıdır kl, Rusya' da yediden vetmise vakacajhı. diyorlardu onun karartısını nörünmeı oluncaya kadar izle. yı şiddetli bir iç baskı, Çini Giir. tok bir sesle: di. 8ynı şiddette bir dış baskı ko«Yaksınlar hakalım.» diye bır kaya cibi dn. •Bunun halt en yaraan. laman, fıkara. O. münizme götürmüştür. Lâtin Arup söyledi Kâhya. «Hazırlanın. Tas, sopa, silâh, ISmden de beter. Yangılı, sevdalı. Allata kimse. merika'da bugün gördüğümüz bıçak. Bu sefer Çukurlunun nnünden kaçmak sosyal hareketler de ekonomik nin başına vermesin, Sevda sevda derler behey yok.» övündü: «Görsünler Horasanın Yörüğü. baskıların sonucudur. Bizim | yarenler, bilmeyene bir acayip hal olur.» nü.» Gün attı, oba cıvıl cıvıl uyandı. Koyunlar ıçin en dogru yol, Atatürk ilke • (Arkasi var) lerme sarılmaktır. Ordumuz da •••MIIIHIIIMİNINIIIIIIIINIIIIMHİHHIIiHHMHHMMIIHf bu yolu gosteriyor. Ban Avrupa memleketlennde dıktatörleri destekleyen, Lâtin Amerika'da yabancılara âlet olan ve kilise ile ışbirlıgi yapan ordular yanında gözu daıma ılerde olan ordumuz elmas gıbl 43 parlamaktadır. Yakın zamanda Yunanıstan'da görduğümüz asko Elleriml, yüzümü, gözümü rî cunta da bir kilise ordu kobir güzel yıkadıktan sonra üsalisyonundan başka bir şey detümü başımı da mümkun olduğıldır. Kıbnsta da İlkçağm ra gu kadar düzelttım. Gösterdihip kırallık eeleneğı yenıden ğim bütün ıtınaya ragmen dudıriltilmıştir. rumumun pek parlak olmadıgı • bildigim için televizyonun kar nada oturuyordu. Otelimın bumeydandaydı. Ama bu vaziyetlunduğu semü en tenha sokakşısma geçerek koltuğa rahatça te hiç değilse kapıcının dikkalardan dolaşarak metroya bıngömuldüm .. Ancak bu sekılde tini fazla çekmeksizin otele gldim. Sınırlılık halınden enıkooyalanabılirdım. rebilirdim. kadar süren Isnu kurtulmuştum. Insanların aSaat onbirde son haberler ya Ellerimin, ayaklanmm titreıç savaşmda 100 rasma rahatça girebılıyor, uryın^ndı . Bunlara göre polis mesı hâlâ geçmemişti. kişi öldü Bu savaş, keklığın zerresını büe duymubeni şiddetle aramağa devam Kuvvetli bir ıçki içmeksızin hberal hükümete karşı bir asyordum. edıvordu. kendıme eelemeyecegime kesinkerî hareketle başladı. Savaşa Duş taslından sonra aynaya lıkle manıvordum. Böylece tuApartıman daıresınde olup sağcı ve solcu devletler de kuvbaktığımda sınırsız bır huzur valetten çıkıp otelin volunu tubitenlerden söz edilmemışü. Po vet göndermek suretiyle katılduymuştum fcendımde.. Suratacagıma Irjkalin bar kısmına lıs ilerilılerl habert henüz raddılar. tım bana hiç benzemıyordu. Bır yöneldim Kararım karardı Sayo ve televızyonlara vermemiş İç savaş, sağcılan tutan Gekaç gun öncesıne kıyasla çok da dece bir viski içmekle yetıneolabilirdı Ya da apartımana gi neral Franko'nun zaîerıyle socektlm Birden sonraki dubleren kimsenin adi bır hırsız ol ha farklıydım .. Olup bıtenler nuçlandı. Fakat solcuların yanın ler benim için tehlikeli olabidugu kanısına vanldıgı ıçın du sonucu yıizüm kınşıklar içinde da Cumhuriyetçıîer de baskıya kalmış, oır hamlede beş on yaş lirdı rum kamu oyuna duvuruimayauğradılar Komünıst tehlikesinbirden ıhtıyarlamıstım sankl. Dedıglm gıbl de yaptım .. Os cak kadar önemsiz görülmüştü. den doğan İspanya ıç savaşı Soz konusu buruşukluklann artüne de buzlu bir bardak su... Hapishane müdürü Morton Cumhuriyetm de başını yedi. Ki tık sonuna kadar yerli yerinde Borcumu süratle ödeyip kosar Pıllion aklıma geldi birdenbıre. liseye dayanan bir hareket daiadımlarla kapıva vöneldim. ŞaBenim kendisme telefon ettiğı kalacağı. suratımın da eski eerma monarşiyı getirir, (ikır özgın ve pürüzsüz şeklını almayavet biraz ovalansaydım ikinci mi polise muhakkak bıldırmişSürlüğünü de yıkar Bize tspancağı bır gerçekü. dublevi de vuvarlayacak bunti. Sırf bu ihbara dayanarak va iç savaşı açıkça gösteriyor dan sonra da kendimı kaybeapartımanı daha sıki bir suretDoug Mac Evan'ın oturdugu kı, taassup işin içine girince her dınceve kadar içecektim. te kontrol altına almavı uvRun apartmana varmıştım. Gecenm ıleri hareket zındıklık ve bugün Vıskı, etkısini göstermekte bulmus olacaklardı. bu saatınde zılı çalmak sakıncade komünistlik sayılacak kurueecıkmedl Dizlerimin tıtreme lıydı Doug benim geldiğimı senun vanmda vaş da vanacaktır. Televizvonu kapatarak odasi geçivor, nefesım süratle nor zınleyebılır, pohse telefon edebiHer anarşi bir monarşi ıstegî nm içinde bir asağı bir vukan male dönüyordu lirdi. dogurur. Bugün de kilise ve, ordolaşmaga başladım. Union Sauar'e kadar yürüduya ve yüksek tabakaya dayaKuytu oir köşeye çekilerek saBir noktadan başlavarak hadüm... Oradan da otele çitmelî bırla beklemeğe başladım Nıharekete geçmek zorundavdım. üzere metrova bindim. Gecenin karanlıklan da bu i? yet yaşlıca bir kadın geldı. anah tan ile kapıyı açtı .. Hemen onu için son derece uveun olsa ge+ * • OO KTO8 takıp ettim. Bır elimde de şuprektl. Odama girmiş. fcapıyı killtleBir takım klmselerle fconuş helenmemesl îçın otel odamın Tarık Z. Kırbakan mjştim. Fakat lçim içime sığmam şarttı. Bunu her ne paha anahtannı görunecek şekilde tumıyordu hâlâ. Yerimde duramı Deri, Saç ve Zührevt Hastasına olursa olsun yapmak zo ruyorum . Aynı bınada oturan vordum. Oyalanmak, olup bilıklan Mütehassısı istiklâl rundaydım. Fakat ltıraf etmell kiracılardan btrt oldugum kanıtenlerin tesirinl hafifletmek 1 Cad Parmakkapı No: 66 vım Cesaretim kınlmıçtı. Bu sına kapılmalıvdı. Kapıcınm kaçın bir seyler vapmam lâzımnadını. benim de pırmem ıçın ana ragmen ellerim konanm dı. TEU 44 10 73 çık tuttugunu bakıhrsa rolümü baglı vazivette de bekleyemezSıcak bir duşım slnirlenml güzel oynamıştım .. Nezakeıla dım. vatıştıracaftına şüphe voktu. Du tebessüm edıyorau KAYIP Sosyal Sıgurtalar sun altında uzun süre kalarak Umumi bir telefondan Doug Asansfire beraberce olntiik. emekli cuzdanı ve nufus cuzdanım güzelce vıkandım Sımdı sıra Mac Evan"ı aradım Karşı taBır yandan da konuşuyorduk .. Is Bankası tasarruf cuzdanım kavelbiselerimdeydi .. Ceketımi ve rai telefo»u aç'p cevap verir bolmustur. Yenılennı alacaüımdan Hava ne kadar güzeldi değll mi? pantolonumu itina ile fırçalavermez ben bır şey demeksizin hukumsuzdur Böyle giderse bütün hafta süredım. buruşukluklann düzelmesi kaoadım. Fatih Der\1şali mahallesi since de bozmayacağa benziyortçin de bir hayli ugraştım. Doug. kansı v% oğlu fle WasDrıman Cami Sok. No. 23 İZZET KRDF.M Tatsam büe uvuvamavaeaSımı hington Heights'te yeni bir t du. Cumhuıuet 3266 (Arkası var) EFSANESİ Özçürlük V OLUM CIKMAZI L. BLOCK İç savaşlar
Abone Ol Giriş Yap
Anasayfa Abonelik Paketleri Yayınlar Yardım İletişim English
x
Aşağıdaki yayınlardan bul
Tümünü seç
|
Tümünü temizle
Aşağıdaki tarih aralığında yayınlanmış makaleleri bul
Aşağıdaki yöntemler yoluyla kelimeleri içeren makaleleri bul
ve ve
ve ve
Temizle