Katalog

Bu kitap, yalansız bir belgedir. ÇEKOSLOVAKYA OLAYLARI BİR KARŞI DEVRİM HAREKETİ MİDtR?» Kuşkusunu duyuyorsanız Çekoslovak Komünist Partisi yöneticilerinin «SOSYALİST DEMOKRASİ» deneyi için yazdıklarını okumalısımz. PRAG 1968 ÖNSÖZ Roger GARAUDY Piatı: 10 Mra E YAYINLARI Ankara Cad. 37/7 P.K. 12 ÎSTANBTL ANKARA Dağıtıın : Anadağıttm Türk İş Pasajı (Reklâmolık: 311/9431 umhuriyet 45. yıl sayı: 15985 KURUCTJSTJ YUNUS \AI>Î Telgraf ve mektup adresi: Cumhuriyet istanbul Posta Kutusu: İstanbul No. 246 Telefonlar: 22 42 90 22 42 96 22 42 97 22 42 98 22 42 99 , HİIMİ lÜCEBAŞ'ın Ü Ç E S E R î : • ULUNAY • Rıza Tevfik Neyzen Tevfik Üç üstad, filozof ve şairin hayatını. hâtıralanm, biünraeyen taraflarim sohbetlerini, kavgalarını, komışmalarını, fıkra ve nüktelerini, şürlerini, hicivlerini »lâkayla okuyunuz. Tanesi 10 T.L. ARKIN DAĞITIM ŞİRKETÎ Pazartesi 27 Ocak 1969 Işçiler Sanayi Bakanının tutumunu protesto etmek için gösteri yaptı TEKSIF yeniden başka fabrikalarda da grev başlatacak Ankara (Cumhuriyet Bürosu) Grevci işçilerin çöplüğe attıkları terasili tabut Kış eikisini devam etliriyor Sendika grev bölgelerine gittiler Tatvan Bitlis yolunu trafiğe açmak için Karayollan ekipleri cadele eden kar raakinesinin yolu kısmen açışını görüyorsunuz. devamlı çalışmaktadır. 3 metreyi bulan kar yığınlarıyla *.nü(Fotoğraf: Şeref K. BILİCİ TATVAN) Bir tren ve Radyolink tesisleri personeli kardan mahsur kaldı YLRT HABERLERİ SERVİSİ Yurdumuzun Doğu ve Güneydoğu Bölgesinde şiddetli kar yağışı etkili olmaya devam ederken, Trakya ve İstanbul'da kış yeniden kendini göstermiş, kar yağışı başlamıştır. Diyarbakır'da Karacadağ zirvesinde hizmet gören NATO radyolink tesisleri personeli de karda mah(Arkası Sa. 1, Sü. 1 de) Ecevit komandolar ve Teksif grevinde iktidan suçladı ZONGULDAK CHP Genel Sekrçteri Bülent Ecevit, aün Zonguldak merkez ilçe kongresinde yaptığı konuşmada, özellıkle komandolar Uzerinde durınuş, «Iktidar (SS) özentisi sokak komandolarıvla, ya işbirliği halindedir. ya da onlara vasalar içinde hadlerini bildiremeyecek kadar âcizdir» demıştır. Ecevit, konusmasında özetle şunlan söylemiştir: «Çalışma hayatındaki bazı yeni olay ve gelişmelerle AP iktidarının sosyal görüşlerindeki tutuculuk ve yeni Anayasa gerepince kurulmuş olan çalışma düzeninden duyduğu huzursuzluk açık olarak ortaya çıkmıştır. (Arkası Sa. 7, Sü. 1 de) Teksif Sendikası Sümerbank grevini bugün biraz daha genişletecek ve açıklanmayan fabrikalarda alınan kararm yeni uygulanmasına geçilecektir. Bu arada grev halinde bulunan Defterdar Fabrikası işçileri dün, Sanayi Bakanının tutumunu protesto etmek amaciyle uzerinde Turgut'un fotoğrafı bulunan bir tabutu çöplüğe atmışlardır. Öte yandan Sendikanın Genel Başkanı Şevket Yılmaz ve yardımcüarı bugün yeni başlayacak grev bölgelerine hareket edeceklerdir. Kontenjan Senatörü ve Sendikanın Genel Sekreteri Vahap Güvenç de iki gün sonra grevi yönetmekle görevli olduğu Güney Bölgesine gidecektir. Konuyla ilgili olarak dün görüştüğümüz kontenjan senatörü Vahap Güvenç, Sümerbank yetkilileriyle dün gece de geç saatlere kadar görüştüğünü ancak anlaşmazlığın giderilmediğini söylemiş tir. Güvenç bu konuda daha çok Sanayi Bakanı Mehmet Turgut'u suçlamış, •Sümerbank, Sanayi Ba kanından aldıği emri yerine getiri vor. Bütiin bunlara sebep olan Ba kan ise bizimle yüzynre gelmekten korknyor ve sürekli kaçıyor» demiştir. Moskova'daki olayın esrarı çözülüyor Suikastçının gerçek hedefi yöneticilermiş Dış Haberler Servisi MOSKOVA «SUNDAY TİMES» gazetesinin Moskov» muhabirl Edmund Stevens, dün yayınlanan yazısında, «Çarşamba günü Kremlin önünde cereyan eden suikast olayının gerçek hedefinin, Sovyet yiv neticileri olduğunu» ileri sünnüştür. Muhabir, «Çifte tabancalı suikastçinin, Kremlin muhafızlarının giydifi üniformayı taşıdığını da» bildirmiştir. Kaynaklarını açıklamayan mu• habir, suikastçinin uzay pilotlarını taşıyan kafilenin üçüncü otomobiline beş el ateş etmeden önce Kremlin'in içindeki bir nobetçi kulübesinden çıktığını ileri sürmektedir. Edmund Stevens'e göre, suikastçinin iki elinde de tabanca bulunuyordu ve boynunda da iki siyanür kapsülü asılıyKARAÇİ, (a.a.) Eyüp Han'a dı. Ancak suikastçi, ateş açtıkkarşı muhalefet şiddetlenirken tan sonra siyanür'ü içmek fırsaDoğu ve Batı Pakistan'da tutuktını bulamamıştır. îamalar devam etmektedir. YalStevens, suikastçiyi kafilenin nız Karaçi'de tutuklananların saüçüncü otomobiline ateş açmaya yısı 225'i bulmuştur. Dünkü gösyönelten nedenleri araştırırken, terilerde 12 kişi ölmüş, 100'den bu sırrın anahtarının belkl de fazla insan yaralanmıştır. son anda arabalarm sırasının dePolitika'ya yeni atılmış olan ğiştirilmiş olmasında bulunabileeski Hava Kuvvetleri Komutanı ceğini öne sürmektedir. Stevens'e Aşgar Han, şiddet hareketlerini göre. sahte ya da gerçek nöbetçi kınamış, Eyüp Han'ı uyarmıştır. olan suikastçi, gerçekte Sovyet liderlerini hedef almıştı. Ancak Sovyet liderlerinin otomobili Kremlin'e giden köprüyü geçmeden önce geri kalmış ve kafilede MADRİD İspanya'da ilân üçüncü sıradan dördüncü sıraya edilen «Olağanüstü Hal»in verdigeçmiştir. Bundan dolayı suikastği yetkiye dayanan polis, ülkenin çi asü hedeli olan otomobili bulmakta yanılmış ve giydikleri fca bazı büyük kentlerinde önceki gün «Kamu düzenini bozucu falın, kürklü paltolardan dolayı ualiyetlerde» bulunduğundan, şüpzay adamlannı da tanıyamamışhe edilen bir çok kişiyi tutuklaür. mıştır. Stevens, öte yandan suikast sırasında uzay pilotlarının agır yaralanmış olan şoförünün cuma günü öldüğünU de bildirmektedir. Grev plânı Bölükbaşı: Fakir düştnüş olmak bizi yeis ve ümitsizliğe sevketmemeii Güvenç, hazırlanan grev plânın:n bugünden itibaren genişletilerek uygulanmaya başlanacağını söylemiş. Sümerbank'ın mâmulle re zam yapma niyeti konusunda da «Sümerbank mâmullere zam yapamaz» demiştir. Cenaze töreni ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Millet Partisi Genel Başkanı Osman Bölükbaşı, dün Tosyada bir konusma yapmış, «Son birkaç asrın kötü idareleri yüziinden geri kalmıs ve fakir düşmüş olmamız bizi yeis ve ümitsuliğe sevketmeraelidir» demiştir. ı Arkası Sa. 7, Sü. 3 de) Bölükbaşı. konuşmasında özetle şunları söylemiştir: Bölükbaşı ayrıca «Sandıktan çıkacak bir Dc Gaulle bckliyorum. Bizde de. böyleleri sandıktan çıktığı, siyasî hayat. fazilct ve liyakat sahibi vatanscverlerin hâkiraiyeti altına geçtiği zamandır ki, get , çekten mamur. müreffeh ve kud ' retli bir Türkiye kurulacaktır. ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) TİP Genel Başkanı Mehmet Bundan başka kurtuluş yolu yoktur» şeklinde konuşmuştur. j Ali Aybar, Türkiyenin genel sorunları, işçi ve ögrenci hareket «Tarihte 80 den fazla devlet leriyle ilgili olarak dün bir de^ kurmuş ve 900 sene büyük Türk meç vermiş «Ne Amerika'dan tmparatoru Melik Şah zamannv ne Rusya'dan ne de herhangi da bütçesi 700 railyon Türk libir başka devletten medet umarasına ıılaşmış şerefli bir millclım. Türkiye'ye ancak Türkiye tin çocuklarıyız. yâr olur» demiştir. Son birkaç asrın kötü idareleHer kesimde halkın artık uri yüzünden geri kalmış ve fakir düşmüş nimamız bizi yeis yanmaya başladığını ve haklan ve ümitsizliğe düşürmemelidir.» (Arkası Sa. 7. Sü 4 de) Grevde bulunan Sümerbank Def terdar Fabrikası işçileri, lokavt karan alan Sanayi Bakanını protesto için dün bir cenaze töreni dü zenlemişlerdir. Erken saatlerde fabrikaya gelen yüzlerce işçi, hazırlanan siyah tabutun önüne Sanayi Bakanı Meh met Turgut'un bir fotoğrafmı asmışlar ve ağır adımlarla yüriiyüşe geçmişlerdir. Tabutun üzerine, •Burada Sanayi Bakanı ve onun gibi lokavt isteyen zihniyet yatıyor» yazılı bir pano yerleştiren grevci işçiler, davul zurna çalarak cenazeyi götürmeye başlamiflardır. Kadın mahkumlar, yeni cezaevine girerken... (Fotoğraf: Ibrahim KÖSEOGLU) Pakistan'da 12 kişi öldii, yüze yakın yaralı var Sultanahmet cezaevi boşaltıldı r~ | 1570 mahküm Sağmalcılar'da yapılan cezaevine nakledildi Alâeddin BİLGİ Yarım asırdan beri, onbinlerce matıkum ve tutukluya «zindan» hayatı yaşatan Sultanahmet Cezaevinin demir kapılan, dün ilk defa olarak ardına kadar açıldı. . Süngü takmış yüzlerce jandarmanm kordon altına ald:ğı eezaevinin, 69 yülık kapısından ilk çıkan kadınlar oldu... Ve her kadın mahkum çıkışta, bir jandarma onbaşısı yüksek sesle bağınyordu: «Bir, iki, üç, dört!...» Çirt sıra olmuş jandarmalar arasmdan geçen kadınlar, kapmın üç metre ilersinde duran cezaevine ait kırmızı arabaya girdi. Jandarma onbaşısı «Otuzbeş!...» rakkamını söyler söylemez de. kırmızı arabanın kapısı kapandı ve içinde dört esrarkeş turist kız da olduğu halde, Ayasofya'nın önüne hareket etti... PRAG Sovyetlerin işgalinl protesto amacıyla Uzerine gaz döküp intihar eden «Jan Palach» için Milli Kahramanlar Amtı önünde mum yakmağa teşebbüs eden öğrencilerle polis Brasında dün yeni çarpışmalar olrnuş. «Bize Hürriyetimiıi iade edln> diye bağıran bir öğrenci polis tarafından tutuklanmıştır. Bütün miting ve toplantılar için önceden izin almmak mecburiyeti konmasına rağmen, akşama doğru sokaklarda olağanüstü bir hal baş göstermiştir. Bu arada «Kızıl Ordu» Meydanı ismini taşıyan tabelâ meçhul kimseler tarafından kaldırılmış yerine «Palach» yazılı venisi tatılmıştır. VATİKAN Papa 6. Paul, binlerce Hıristiyan hacı adayı önünde konuşmuş, bütün insanlan Çekoslovakya'nın huzura kavuşması için duaya çağırmıştır. Protesto amacıyla hayatlarına kıyanları tasvip etmeyen Papa, «Buna rağmen, başkalannın refahı için kendilerini feda eden ba kimseleri takdir etmek de gerekmektedir.» demiştir. Pragda Pol/sle öğrencifer arasında çatışma oldu Annesiyle üç kardeşini öldürdü ROCKVtLLE, MARYLAND, (a.a.) Dört çocuk annesi bir kadın, üç çocuğuyla birlikte evinde ölü bulunmuştur. 15 yaşında olan dördüncü erkek çocuk cinayetle suçlanmaktadır. 33 yaşında olan bayan Elenora Judith Clark'm kocası deniz teğmeni Robert a a r k , hâlen Vietnam'da görevlidir. Aybar: «Ne Amerika, ne de Rusya'dan medel umalım» Madril'te tevkifler îutuklu 6 er fcaçtı KIRKLARELİ, (HA) Çeşitli suçlardan 33. Tümen'de yargılandıktan sonra askerî cezaevine götürülen 6 er, duvardan atlıyarak kaçmışlardır. Cumali Kartal, Muhterem Aktaş, Metin Fatsa, Mehmet Kazo va, Şanap Yılmaz ve Fevzi Cınar adındakl erler bütün aramalara rağmen bulunamamıştır. İçinde cinayet suçundan tutuklu bulunan Muhterem Aktaş'ın da bulundugu firarî erlerin aranmasına devam edilmektedir. Maden Tetkik'in uzmanı, yabancı şirkete girmiş Orhan DURU Komisyonda Etibank Genel Müdürü Fuat Karayazıcı dlnlenmiş Genel Müdür özetle şunları söylemiştir: Karayazıcı Biz hükümet polıtıkasına uygun olarak memleketimizüı bor istihsalini mumkün mertebe değerlendirme görevindeki insanlanz. Hükümet bor istihsalini tedricen artan bir hızla Avrupa piyasasına sokmak ve Türkiye piyasasına düşen pajnn genişletilmesinl arzu etmek mevkiindedir... Biz Etlbank olarak, bidayette Avrupa ihtiyacının yüzde 10 undan başlamış iken, bugün yüzde 33 üne yükseidiğimizi Iftiharla belirtmeli^iz. İleride daha büyük rezervlere mâlik bîr memleket zuhur etmezse, bizlm Avrupa pi yasasına eninde sonunda hâkim olacağımız aşikârdır. Kaldı ki, bizim bugüne kadar elde ettiğimiz neticeler doğrudan doğruya kolamanit cevherine dayalı bir piyasadır. Son yıllarda ise, mem leketimizde çok büyük miktarda, sodyumlu bor rezervlerinin bulunduğu tesbit olunmuştur. Biz memleket olarak, bu cevherleri değerlendirmeye başlarsak, Avrupa piyasasının tümüna hâkim olabileceğimiz gibi, Amerikan ihracatı ile de rekabet tesis etmemiz, mümkün olacaktır. Bu, potansiyel olarak budur... Topaloğlu (CHP): Yani biz şu anda Avrupa ihtiyacının yüzde 33 seviyesine ulaşmışız. Bu kendt srUcümüzlfi olmuştur. Bu konuda da^1" üeririe bir yabancı (Arkası Sa. 7, Sü. 2 de) Sessizlik Tanyeri ağırırken, cezaevinin kapısından ellerı kelepçeli mahkum ve tutuklular bir bir çıkmaya başladı. Kadınlardan sonra çıkanlar «Sübyan» koğuşunun saçları sıfır numarayla traş edilmiş sakinlerı idi. Bir anlık da olsa hürriyete kavuşmanm, her gün binlerce lstanbulluyu taşıyan l.E.T.T.'ye ait yeni otobüslere binmenın sevinci okunuyordu yüzlerinde. Hattâ, otobüse binerken. foto muhabirlerine gülerek: «Çek abi... Çek, söyle afilli tarafından» diyerek, söz atmaktan kendüerini alamıyanlar da bulunuyordu. Ne var ki, bunlar içinde yüzleri gülmiyen ise, son «üniversite olaylanndan» dolayı tutuklanan beş öğrenciydi. Bunlar, başlan önlerinde, garip mahzun bir şekilde, «sübyanlar» arasına katıldı ve bu otobüs de. bir önceki gibi, Ayasofya'nın önüne giderek durdu. MAHKCMLARI YENİ CEZAEVİNE NAKLEDEN OTOBÜSLER SULTANAHMET CEZAEVİ ÖNÜNDE (Fotoğraf: Selçuk AYBATAR) i TtRKEŞ KONGREDE KONUŞURKEN Türkeş CKMP'li gençlere "Hareket başladı,, dedi CKMP İstanbul tl Gençlik Kolu kongresinde konuşan parti lideri Mpaslan Türkeş, «Türkiye karısık •• tehükeli ffünler yaşa< maktadır Memleketimizi kanunsuzluğa, komünizmin esaretine sürüklenıek istiyen soysuzlar ezileceklerdir. hareket başlamıştır» demiştir. «Milliyetçilik ve mukaddesatçılık aynlmaz bir bütündür», «Ey Türk, titre ve kendine dön», «Tann seni korusun», «Sömürü(Arkası Sa. 7, Sü. 1 de) Tarihe kanştı Artık tarihe kanşacak olan bu cezaevinl terkedenler arasında ga rip bir sessizlik vardı. Hemen hepsinin suratı asılrmş. bakışlan donuklaşmıştı. Yerini • yurdunu terkedenlerin huzursuzluğu içindeydiler sanki. Ancak, cezaevini terketmekten ve «modern palas» dedikleri yeni cezaevine gitmekten zevk duyanlar da yok değildl. Bunlar, «Beşinci Koğuşta» yatanlardı. Terketme sırası kendilerine geldiği zaman, (Arkası Sa. 7. Sü; 4 de) GEL KEYFİM CEI. 968 bütçe açıjını kaparmak Dzera 500 milyonluk ]ç borca gidiliyor Gazeleler