Katalog

CUMHURİYET 14 Ştibat 1951 Ada çamlannm hâli =haberleri Yazan: Süreyya Özek fstanbul ve etrafmm en güzel yeri Adalar olduğunda kimsenin füphesi yoktur. Bu yerleri güzelleştiren hiç şüphesiz (çam ağaclan) dır. Çam ağacı da ağaclar içinde en güzeli olduğundan mı, nedendir en çok düşmanı olan bir ağacdır. Çamın en öldürücü düşmanlan bizhn memlekette türemiştir ve halen de çok ziyan yapmaktadır. Ankaradan Istanbul istikametine veya Kastamanu tarafına doğru kara yolculuğu yaparsanız çam ve köknar ağaclanndan müteşekkil ağaclıkların ormanalık noktasından korkulu nebatî, hayvanî bir çok düşmanlarla eenkleşmekte cldufunu görürsünüz. Insan baltasmm giremediği yerlerdeki ağacbklar tabiatteki muvazene kanunu sayesinde kendilerini korumaktadırlar. Bu dairenin dışında kalan ağackklar da parazitlerin, böceklerin galib geldikleri ve ormanların mahvolduklan görülür. Avrupada orman haşeratı üzerine Bon ramanlarda yapılan neşriyata bakıbrsa yangın menşei nebati hastalıklar parazit nebatlar haşerat gibi onnanı yok edici faktörlere bir de (muharebenin yapbğı zararlar) faktörünü ilâve etmek lâzım gelmektedir. 19141918 birinci ve 19391944 Ikinci Dünya Harbleri içinde orman bölgelerinde topçu ateşi, envaı silâhlann ağaclarda yaptıklan tahribat üzerine ormanlarda (tabiî muvazene) nin bozulduğunu ve tabiî şartlar altında zarar sız olan bir' çok böceklerin zararlı birinci sınıfa geçerek alabildiğine tahribat yaptıklarını ve hattâ bazı müellifler senelik ziyanın binlerce ton ahşab olduğunu yanayakıla yaz maktadırlar. Bizim için çok şükür bu yeni fak törden bahse lüzura yoktur. Ancak ormanlanmmn haşerat ve hastalık ve parazit nebatlar roktasırrbn mücadele nizanu altma aiınması hususunda vakit geçmeden faaliyetc geçmek lâzımdır. Ada çamlıklan dahi ötedenbeıi kfndi düşmanlarile mücadele ederek hayatlannı idame ettirmektedir ler. Şehir halkı bilmiyerek tabiatte mevcud muva2eneyi bzJıısunri?.n ve mevcud haşeratla mücadele yan lış ve fena yapüdığından ağaclığın harab hali herkesin dikkat nazannı çekmekte ve günlük gazeteleHe bu actnacak hal ya"'arla umumî efkâra arzedilmektedir. Vaktile Ada çamlarmın derdine çare olarak Belediye bir ücret mukabilinde ağaclar üzerinde herkasin gördüğü ve tanıdığı ve felâketin biricik âmili zannolunan (kese böcekleri) ni toplabrdı. Bu kese toplamada vaktinde yani fennen toplanması lâzım gelen mevsimde yapılmaz veya toplananlar yakılmak üzere bir kaç noktada kümeler halinde bırakılırdı ve bu müddet zarf;nda tırtıllar yuvalardan kaçıp tekrar ağaclara saldınrlar, ve bu defa meselâ tabiî yani insan müdahalesi olmadan bir ağaç üzerinde beş yuva ve içinde bin tırbl varken hiç olmazsa zavalll çam b ukadarcık tırtılın yiyeceğini cigeri mesabesinde olan yapraklannı feda ederek yaşayabildiği halde bu defa yüz binlerce tırtılın bir anda hücumile mukavemete mecali kalmadığmdan mahvolurdu. Yani (Belediye keşki bu işe elini sürmeseydi) demekte ahali haklı idi. Birinci Umumî Harb içinde Avusturyadan memleketimize getirtilen orman mütehassıslan meyanında Mösyö (Fayt) Ziraat Nezareti tarafından bu müzmin Ada çamları meselesini tetkike memur edilmiş, orman ilmî zaviyesinden meseleyi *etkikle Nezarete bir rapor vermiş ve fakat iş o kadarla kalmışö. Dr. Operatör Cemil Paşanın Şehreminliği zamanında kendisine Ada çamlannı harabiye sürükliyen âmillerin yalnız herkesin gördüğü, (kese böceği) olmayıp üç dört böcek ve hastalığm elele verip çalıştıklan ve bunun için fennî bir mücadele tatbiki icab ettiği anla•bldıktan sonra tahsisat davası, kırtasiyecilik bir tarafa bırakılıp derhal faaliyete geçilmiş ve fennin icab lan noktası noktasına tatbik edilmJştir. Mücadelenin birinci safhası neticelenirken (Evkaf İdaresi) bu ormanın kendisine aid olduğunu dava etti .Ağaclıklar içinde yatınlmış (tuzak ağaclannı) zapta kalktı. Cemil Paşanın azmini bu idarî müşl jller kırmadı. Fakat davalann intaa mücadelenin diğer safhalannı yürütmeğe mâni oldu. Nihayet Orman idaresi bu ağaclığa sahib oldu ve bugünkü teşkilâtı kurdu. Bugün vapurla Adalar yolunda Burgazadası isVeîesinden vapurunuz kalkıp Heybeliye dönerken çamlıklara bakarsanız, ağacların soluk. bakır rengi bir renk arzettiğini ve bu ağaclıkta gayritabiî bir şey, bir hâdise geçtiğini kolaylıkla anlarsınız. Sebebini şu suretle izah etmek kabildir: Tepesinde Manastır bulunan bu bölgede. Sanatoryom bölgesinde geçen sene, bu sene (kese böceği) yuvalan zamanında toplatılmamıştır veya toplaütmış, fakat yukanda arzettiğim gibi noksan yapılmış, usul fena tatbik olunmuştur. Hali tabiide bir ağac üzerinde dört beş yuva bulunurken bu sene elli tane meydana ;elmiş ve bunlar da vaktile toplanmadığından şimdi bu görülen acıkb vaziyet hasıl olmuştur. Yapraklarnn, yani nefes aldığı ciğerlerini kâmilen kaybeden bu ağaclara bu sene (orman bahçivanı) şiddetle hücum edecektir. Ağaclann çoğıınun pek zayıf düşmesinden, hattâ mahvolmasmdan pek korkanm. Dün Vilâyette Vali ve Belediye Başkanı Fahreddin Kerim Gökayın nezdinde bir kaymakamlar toplantısı yapılmıştır. İskân Müdürünün de iştirak ettiği bu toplanüda Istanbul ili dahilinde yerleştirilecek göçmenlerın iskân işleri görüşülmüş, her köye bir göçmen ailesi yerleştirilmesi karar altına aünmıştır. Göçmen ailelerine 1200 ile 1500 lira arasında nakdî yardım, bir çift öküz, pulluk ve orta malı arazi verilecektir. Bunlardan küçük sanat erbabma döner sermaye olarak 1500 lira ödenecektir. Bir kısmma da Işçi Kurumu şehir dahilinde iş bulacaktır. Bu Şehrin Der dlen Cümhüriyet) İHEM NALINA M1HINA Bu fırsattan ffaydalanmak gerek! aym misafîrimiz, Amerikan Havacıbk Bakam hükumetimizin nazik daveü üzerine memleketimize geldiğini ve seyahatinin maksadı da Türkiyeye yapılan askerî yardımları bizzat incelemek olduğunu söylüyor. Dost memleket Havacıhk Bakanına, şimdiye kadar bize yapılan askerî yardımlann, bu arada bilhassa kendi Bakanlığmı ilgilendiren hava ordomuza yapdmış olan yardımm kifayetsizliğini görmesini dileriz. Bu bahiste Başbakana, Millî Savunma Bakanına, Genelkurmay Başkanma ve yüksek askeri makam lan işgal eden komutanlara düşen vazife de, bütün eksiklerimizi ve ihtiyaclanmızı, saym misafirimize açıkça göstermektir. İstanbulda yerleştirilecek göçmenler Bütçe açığı Amerikanın yardımile kapanaca Yazan: Mart basında yürürlüğe girecek olan yeni bütçenin 28 şubata kadar Meclisten çıkması icab etmektedir. Dün Bütçe Encümeninde müzakeresi biten tasan bu hafta süratle tabedilerek milletvekillerüıe dağıtılacaktır. Anlaşıldığına göre Meclis şubatın son haftasında gece gündüz çahşarak Bütçe Kanununu zamanında çıkarmağa gayret edecektir. Bilindiği gibi Bütçe Encümeni hükumetçe sunulan tasarıda epey değişiklik yapmışür. Masraflarda yer yer indirmelere gidilmiş, buna mukabil bazı tahsisat ehemmiyetli nisbette arttınlmışür. Gelir vergisinin hizmet erbabı hakkında da tatbikına karar verildiğinden encümen, varidat bütçesini yeni baştan hesablamak zorunda kalmıştır. Hükumet tasarısında 233 milyon lira olarak görünen bütçe açığınm gider ve gelir cedvellerinde komisyonca yapılan tâdilâttan sonra bir miktar artnğı anlaşümaktadır. Fiatlann takib ettiği seyre, millî müdafaa tedbirlerinde görülen inkişaf temayülüne ve göçmen meselesinin kesbettnekte clduğu ehemmiyete bakılacak olursa önümüzdeki malî yıl zarfında munzam ve fevkalâde tahsisata müracaat edilmesinin ve bu yüzden bütçe açığının zaman'a kabarmasının ihtimal dahilinde olduğunu kabul etmek gerekir. Bütçe açığınm kapatılması için hükumet şimdiye kadar: a) Avrupa Tediye Birliğinde memleketimize tahsis edilen 25 milyon dolarlık krediye; b) Marshall plânı yolile yaptığımız ithalâttan husule gelen karşılık fonuna; c) Akdolunacak iç istikraz hasılatına güvenmekteydi. Fakat bu kaynaklann kifayetsizliği herkesçe bilindiğinden bütçe açığı büyük endişe doğuruyor, enflâsyona bu yoldan da açık kapı bırakılacağmdan korkuluyordu. Avnıpa Tediye Birliğindeki 25 milyon dolarlık krediden istifade edebilmemiz, haziran gayesine kadar Batı Avrupaya karşı 70 milyon liralık ithalât fazlası göstennemize vabestedir. Halbuki şubat ortasına geldiğimiz halde hesabımızda hâlâ ihracat fazlası vardır (1). Liberasyonu genişletmekte geç kaldığımız için önümüzdeki dört ay içinde yüz milyon liralık ithalât fazlası temin etmemiz çok şüphelidir. Bununla beraber 25 milyon doİEnmızın heba olmaması için hükumetin gerekli tedbirlere başvuracağmı ve ithalâtı kısa zamanda genişletmeğe çahşacağmı ümid etmekteyiz. Tediye Birliğin Prof. Dr. Refii deki kotamızm da kujlanılmasile 35 milyon dolara çıkanlabilecek olan ithalât fazlasmın enflâsyonla mücadeie işinde çok faydalı neticeler vereceği gözden uzak tutulmamalıdır. Marshall yardımile yaptığımız ithalâtla beslenen karşılık fonuna gelince, buradan yeni yıl bütçesine büyük meblâğlann aktanlabileceğini ummuyoruz. Fon zannedildiği kadar bereketli değildir ve burada biriken paralar türlü işlere bağlanmış bulunmaktadır. Sermaye piyasamızın sıkışık durumu, bütçe açığının kapatümasmda devlet tahvili ihracına da fazla güvenemiyeceğimizi göstermektedir. Hükumetçe gösterilen kaynaklann 250 milyonu bulan açığa katiyen yermiyeceği bilinirken Başbakanm bir hafta evvel Izmirdeki nutkunda bütçenin sahtimine kadar denk çıkacağını kesin bir tarzda ifade etmesi hükumetin fevkalâde bir gelir kaynağına sahib bulunduğuna alâmetti. Fevkalâde varidatm içinde bulunduğumuz şartlar altında yeni bir Amerikan yardunı olduğunu sezmek de güç değildi. Hükumetin yeni Amerikan yardımını açıklamak için Mr. Mc Ghee'nin getirmekte olduğu resmî mutabakata intizar ettiğini zimdi anlamış bulunuyoruz. Amerika, yanm milyar Türk lirası tutannda (180 milyon dolar) yardım yapacağına göre bütçemizin muvazenesi hakkındaki endişeler artık tamamile zail olmuştur. Başka memleketlere yaptıklan fevkalâde yardımı (2) bize de teşmil eden Amerikalı dostlanmıza milletçe teşekkür etmeyi zevkli bir vazife saymaktayız. Yeni yardımdan derhal faydalanmağa başlayabilmemiz için Amerikanın, bu yıl yabancı memleketlere ayırdığı 8 milyar dolarlık tahsisat içinde Türkiye lehine ufak bir aktarma yapması gerekecektir. Bu yola gidilmediği takdirde Kongreden yeni tahsisat istenecek veya iş temmuz başında yürürlüğe girecek olan 135152 bütçesine bırakılacaktır. Gazetelerüı verdiği tamamlayıa haberlere nazaran Amerikadan almacak dolarlarla bol miktarda ithalât yapılacak ve bu suretle piyasada mal darhğına mahal bırakılmıyacaknr. yardun dolarlarının ithalât tacirlerine devri esnasında elde edilecek Türk liralan da bütçe açığmı karşılamak üzere hazineye irad kaydolunacakür. Yardımın bu yolda kullanılması günün şartlarına uygun düşmektedir. Böyle hareket edihnez ve dolarlar karşıhk tutularak aşın emisyona gidilirse enflâsyonun serbestçe ge Şührü Suvîa T. M. T. F. nun yülık kongresi Zonguldakta açılacak normal ve normal üstü saldırdıklan ve ağaclar altında daha şimdiden (orman bahçivanı) nın eseri olan fazla kınk filizleri görürsünüzBu sene havalann mutedil <*eçmesinden trtıllar büyümüş, çok miktarda yaprak yemeğe başlamış "e (orman bahçivanı) filizleri kırmağa, hattâ yumurtlamak için zayıf ağac dallarına hücuma vaktinden ev vel başlamıştır. Gczinti esnasındaki müşahedelerde en çok teessüfe şayan nokta, halka aid bahçelerdeki çamlar üzerinde de keselerin görülmesidir. Bahçesindeki çamın gölge ve zevkınd?Ji istifade edenler harekete geçip bu yuvalan toplatıp yak Arkası Sa. 5 , Sü. 1de Türklye Millî Talebe Federasyonu ana nızamnamesi gereğince yıllık mutad kongresi 25 martta Zonguldakta açılacaktır. Kongre çaliîmalarının bü ta kadar devam etmesi nıuhtemeldir. Talebe Federasyonu genel idare kurulu. Zonguldakta yapılacak toplantının bir genclik bayramı hahnde kutlanmaıını kararlaştlrmıştu'. Buna göre. Zongu'.dskU kongre münasebetüe yüksek tahsll genclerl konieranslar, münaBüyükada çamlığı içir.t'e dolaşır zaralar, spor temasları ve temslller tersanız (kese böcekleri) yuvalannın tib edeceklerdir. Yabancı ve azlık okullarındaki öğretmenlerin durumu ktanbul Muallimler Birllği, milletvekillerine birer mektub göndererek. jöbancı ve azlık okullarında feragatle çahşan türkçe ve Türk kültürü öğretm>nlerinin bugünkü pek güç mal$et şartlarından bahsetmiş ve bu öğretmenlerin hakları olan resmî kadrolara. evvelce geçmiş olan hizmetleri nazarı clikkate alınmak suretile kabul edilmeleri hakkında bir kamın tasarısının B. M. M. ne lunulmajı temennislnde bulur.mııçtur. lişmesine yol açılmış olur. Bize kalırsa sırası gelmişken döviz ve dış ticaret politikamıa da günün şartlanna göre ayarlamayı düşünmeliyiz. Bilindiği gibi döviz, dış piyasalarda iştira kudreti sağlayan bir vasıtadır. Bugün, değişen dünya şartlanna bakmadan döviz toplamağa gayret edilmesini yerinde bir tedbir olarak mülâhaza etmek müşküldür. Dövizin vasıta değil de gaye ittihaz edilerek mal darbğı tehiikesinin belirdiği zamanlarda bir taraftan kayıdsız şartsız ihracata devam edümesini, öteyandan ithalâtın dar tutulmasında ısrar edilmesini millî ekonomi zaviyesinden mazur gösterecek sebeb bulmak kolay değildir. Avnıpa tediye birliğindeki başlangıc ve kota kredilerlrıden istifade etmemiz ticaret bilânçosunda açık verme mize bağlı bulunurken ithalâtı dar tutmamızdaki hikmeti kavramak güçtür. İhrac resmi alınmadan dışanya ham madde saüşına devam etmemizin günün şantlarına uymadığını da tekrar belirtmek isteriz Bütçe açığının karşılanmasında ve bu yönden enflâsyonun önlenmesinde Amerikan yardımı tam zamanında yetişmiştir. Fakat yardım sayesinde herşeyin düzeleceğine hükmederek işleri gevşetmemeliyiz. Yakın gelecekte sıkıntılı hallere düşmemek için iktisad siyasetimizi dünyanın gidişine göre ayarlamakta daha ziyade gecikmemeliyiz. Yeni Amerikan yardımının sağlanmasında muvaffakıyet gösteren hükumeti tebrik etmeden yazıyı bitirmek istemiyoruz. (1) Avnıpa Tediye Birliği 171950 de faaliyete geçmiştir. Birlikte aza bulunan memleketlerin 3111950 deki hesab vaziyetlerini aşağıda gösteriyoruz: (Milyon $ hesabile) Birlikten Birliğe aiacak borç Danimarka Fransa Almanya İtalya Holanda Portekiz Türkiye İngiltere 158.2 • 38.4 320.0 30.9 755 Dünyanın enflasyonla tnücadelesi Ham mr.cde fiatlarınm artması ve harb hrzırlıklarmın hızlandırılması neticesinde her yerde enflâsyon emareleri belirmiştir. Hükumetler şimdi enflâsyonla mücadele işini ön plâna almıslardır. Mücadele tedbirleri memleketten memlekete büyük değişiklik göstermektedir. Enflâsyona karşı koymada bazı ( memleketler sadece kredi tahdidlerile ve faiz haddinin yüksetilmesile ik tifa etmişler, bazılan ise bu tedbirlerden maada fiat kontrollanna ve istihlâk daraltmalanna da başvurmuşlardır. Enflâsyonla mücadele tarzı bakımından memieketleri beş grupa ayırmak mümkündür: 1) Birinci grupta bilhassa îsveç, Kanada ve Danimarka göze çarpmaktadır. Bu memleketler bir taraftan resmî iskonto haddini arttıra rak krediyi pahalılaştırmışlar. diğer taraftan bankalara türlü mükellefiyetler vazederek krediyi pahalılaştarmışlardır. Bu arada bilhas sa istihlâk kredilerinin kesilmij olduğunu zikretmek lâzımdır. Bu gruptaki memleketler bütçelerinde de enflâsyonu önleyici tedbirlere müracaat etmişler ve mecburî tasarruf usulünü tatbika koyulmuşlardır. 2) Ikinci grupıta Belçöca, Holanda, Batı Almanya ve Finlandiya yer almaktadır. Bu memleketler tamamlayıcı tedbirlere intizaren şimdilik sadece resmî iskonto haddini arttırmış bulunmaktadırlar. 3) Faiz haddini arttırmadan kredi tahdidlerine müracaat eden üçüncü grupun başında Birleşik Amerika bulunmaktadır. Amerikada fiatlarla ücretlerin dondurulmasma gidildiğinden enflâsyona karşı mücadele tedricen şiddetlenmektedir. Faizi yükseltmeden kredi tahdidlerine başvuran memleketler içinde Norveç, Türkiye ve Yunanistan da vardır. Bu üç memlekette kredileri daraltmak hususunda Merkez Bankasuıın görüşü Ticaret Bankalan tarafından müdafaa edilen noktai nazara galebe çalmifbr. 4) Dördüncü grupa giren memleketler ithalâtı teşvik etmek, ihracaü kayıd albna ahnak, fiat murakabesi tesis etmek, ve bunlara ben zer tedbirlere müracaat etmek suretile enflâsyona karşı koymağa çahşmaktadırlar. Ortaşark, Cenubî Amerika ve Büyük Britanya camiasına mensub memleketierden bazılan bu grupta yer almaktadır. 5) Beşinci grupu teşkil eden mem leketler, işi plânlaştırmakla meşgul olduklarmdan enflâsyonla doğrudan doğruya mücadeleye henüz girişmemişîerdir. Fransa ve İtalya bunlar meyanındadır. (Financial Times) Rum cemaati arasında seçim İstanbul Rum cemaatine aid Zapyon. Fcner, Zograiyon. Keybeliada Ruro okulları ile Balıklj hastanesinın ve Ye. tim yurdunun bir heyet tarafmdan ida. resi için Rum cemaati arasında oir teçlm yapılması hükumet tarafmdan Vilâyete büdirllmiştir. Her kilise bölgesi bir seçim mmttkası addedilerek seçim yapılacaktır. Deni2yollarında. 1951 martmda 150 kadar msmur hizmet müddetlnl i>mal edeceklerdir. Bu memurlar emekliye ayr ı lacaklardır. 1951 yılı kadrolarında memur tasarnıfü yapılmıj olduğundan emekliye ayrılacakların yerin» de yani memur alın. mıyacaktır. Dcnizj ollannda 150 memur emekliye aynlacak Truman yardımı adı verilen ve 1947 de Türkiye ile Yunanistana askeri yardun yapılması hedefmi güden kanun Amerikan kongresinde kabul edildiği zaman, Türkiyeye bir Amerikan askeri heyeti gelmistL Kara, deniz ve hava komutanlarmdan mürekkeb olan bu heyet, hüku met ve ordu erkânile temas etti, memleketin muhtelif garnizonlarını, deniz üslerini (cemi olarak kullandığım bu üsleri kelimcsini yalnu Gölcük diye okumanızı rica ederim) hava meydanlarmı gördüler. Gayeleri askerî vaziyetimizi, silâb ve teçhizatunızı, donanmamızı, hava kuvvetlerimizi görmek, ihtiyaclanmızı tesbit etmek, ona göre bir yardım plânı hazırlamaktı. Rivayet edildiğine göre, bol bol ziyafetler çektiğimiz bu heyete o zaman hakikî vaziyetimiz, noksanlanımz açık ça ve olduğu gibi gösterilmemiş, bu yüzden de bize daha az yardım ya« pılmış. Ba rivayetin doğru olup olmadığını bilmiyornm; sebebi her ne olursa olsun Türkiyeye yapılan askeri yardım, Yunanistana yapılana nisbetle çok az olmnştur. Ba itibarla simdi, Koredeki kahramanlarımızın mübarek kanlan pahasma Amerikada prestijimizin çok yükseldiği bir sırada, Amerikan askeri yardımını incelemek maksadile bizzat memleketimize gelmiş olan Amerikan Havacılık Bakanına noksanlanmızı ve ihtiyaclanmızı oldnğu gibi göstermek, bir çok Amerikan gazetelerinin ve siyasî ricalinin eitinıada değer biricik müttefikimiz» dedikleri Türkiyeye yapılan yardımm tam kifayet derecesin* çıkmasma azamî derecede gayret sarfetmek gerektir, Bu münasebetle dünkü gazetelerin bazılannda çıkan bir karikatürü ve yazıyı Cumhuriyet okuvucularr na arzermek istiyorum. 2 ocak 1951 tarihli Amerikan Orianda Santinel gazetesinin birinci aohifesinde çıkan bu karikatiirde, Amerikayı temsil eden Sam Amca Amerika tarafmdan başka memleketlere yapılan yardımı ve bu yardıma maz» har olan devletlerden bazılannın Kore harbine iştirak nisbetlermi gösteren bir listeyi tetkik etmektedir. Listede aynen şunlar yazüıdırt «İNGİLTERE'ye: 1940 tanberi 36,248,000,000 dolar. (1951 de 2 milyar dolar daha verilecektir). Korede 6000 askeri, 1 uçak gemisi, 4 kru vazörü, 7 destroyeri, 8 firkateyni vardu. Hepsi emniyettedir). FRANSA'ya: 9,468,000,000 dolar, Korede bin askeri, bir gambotu, üb bî malzeraesi (?) vardır. TÜRKİYE'ye: 294,000,000 dolar. Korede, savaşmasını bilen ve savaşmaktan korkmadıklarını göstermiş olan 5000 askeri vardır. HİNDİSTAITa 200,000,000 dolar, Koreye asker göndermemiş, bir hasta nakliye birliği yollanuşta, ve jütten yapılmış 400 bin çuval göndermesi için müzakereler cereyan etmektedir. Bu listeyi okuyan ve Amerikayı temsil eden Sam Amcanın ağzından şu sözler çıkmaktadır: «Ne denir? Allah Türklerden razı olsun.B Sam Amcanın hayret ve ibretle okuduğu bu listeye şimdi Amerikaya düşmanbk eden ve 10 milyar 800 milyon dolar yardun görmüş olan Sovyet Rusyayı, yılîardanberi Amerikanın büyük yardunlarına mazhariyet kazanan diğer dost memieketleri de ilâve etmek lâzım geldiğini de biz sbyliyelim. Pazar günü toplanan perakendecl kasablar kongresinde mezbahada kokmuş ve noksan et verildigi söylenllmişti. Vall bu lşin tahkikini Belediye teftiş heyettne havaie etmiştir. Kokmuş et meselesi telkik ediliyor 45 gündür göçmenlere yemek veren bir vatandaşımız Her gün Haydarpaşadan trenle Anadohınun muhtelif lstikametlerine sevke<lilen üç yuz göçmen vatandaşa. Haydarpaşa Gar lokantasını işleten Gaziantebll Mehmed Turgud Katrancıoğlu kırk beş gündenberi bedava sıcak yemek dafıtmaktadır. Vali Prof. F. K. Gökay, bu haır.iyetli vatandaşımıza teşekkür etmiştir. ŞUBAT SAY1SI hârika yazılarla çıktı. Doktorlar için turs îşçl Slgortaları Genel MüdürlüğO. tstanbulda açılacaîc hastane ve diîpanserlerde vazife aiacak doktor ve men.urların yetiştirilmesi için yarın şehrimizde bir kursu faaliyete geçirecektir Çalışmaları takib etmek üzere İşçi Sigortaları Umura Mudüıü Vedad Bayruh. muavini Şükrii Soygan ve Sağlık İş!eri Müdürü Dr. Hazım ve Dr. Cemal Kiper bu sabah şehriır.lze geleceklerdir. FİATLAR ARTMADI Bılhassa kâğıd buhranı ve iptidaî madde kıtlığı dolayısile ithal maUannda fiat yükselişleri varsa da eldeki stoka son takımma kadar eski fi atı tatbik edecpğimizi ehemmiyetle ilân edsriı. 25.4 53 2475 (The Economist) (2) Amerika, Marshall plânı ve Atlantik Paktı yolile yaptığı büyük yardımlara ilâveten Batı Avrupa devletlerine hibe suretile geniş mikyasta muavenette bulunmaktadır. Nitekim, bütçe açığuu kapaması için bu yü Fransaya bir milyar iki yüz milyon lira tutannda fevkalâde yardım yapılmıştır. ^ J Linguafon Enstitüsü Trikotaj yün ipliği Ingiltereden mart, nisan t?s V Küçük Haberler l limatı için teklifîer vardır. ERGÖN Ltd. Tel: 44087 I ^ TÜRAL ROMAM f m JMl YHJNTN IIJC öksürüğü keser. mm I 1 HAPISH4NE GELİNİ 25 yaşmda bir genç kız, ertesi sabah idam edilecek bir mahkum ile geceyarısı, hapisanede nikâh oluyor, fakat..» AHMED HALİD KİTABEVİ 250 kuruş. MUHIM ILAN Panıuk ve yün fiatlarınm süratle yükselmesine rağmen halen mer iyette olan son derece ucuz fiatlaıimız eski stoklarımıza dayanılarak tesbit edilmiştir. Maamafih mevcudumuz günden güne biraz daha azalmaktadır. Elimizdeki .=tok tamamen tükenmeden fevkalâde satışımızdan istifade ediaiz MAYER (Beyoğlu) D i k k a t 12.50 Liralık tükenmiştir. pijama mevcudumuz şinıdiden Satılık ARSALAR «Rossignol» ismi ile maruf Tarabya Şalcı Cad. asfaltı üzerinde parseUanmiş arsalar satışa axzedilmi§tir Müracaat: C.KM. Msğazzsı Galatasaray 261 TARABTADA + VALÎ ve Belediye Başkanı Fahre:idin Kerim Gökay evvelki gün bir sabıkah taralından vurulmuş olan Emniyet me.nuru Macld Alkanı hastanede ziyaretle kendlsini vazifeEİnin lfası esnasında gösterdiği sadakat ve fedakârhktan dolayı tebrik etmiş ve iyileştikten sonra kendisinin bir müddet Dinlendirme Turdunda istirahat ettirileceğini söylemiştir. * BELEDİYE bütçesl cuma günü Şehir Meclisine verilecektir. Dainu EnAmerika hükumeti, Ikinci Dünya cümen 951 bütçesi etrafında teati edilen noktal nazarlar hakkında heVıüz kafi Savaşından sonra harice yapılan yardımlara aid malumatı geçenlerbir neticeye varamamıştır. • SUAD Kutatıı» yerine Belediye de resmî bir bülten içinde neşretDaimi Encümenine diğer Belediye Mua miştir. 1 temmuz 1945 ten 30 hazivini Celâl İzgi başkanlık edecektir. •• YENİ Rodos Metrepolidi dün Vali ran 1950 ye kadar Amerikanın ya* ve Belediye Başkanı Fahreddin Kerim bancı memleketlere yaptığı yarGökayı ziyaret ederek Türkiyeye karşı dımlar 28 milyar dolara baliğ ololan muhabbet ve saygısını belirtmiş, muştur. Bunun 17,6 milyan hibe, göçmenler için 100 lira vermişür. 10,4 milyan ödüncdür. Yardımın • YENİ teşkilâta göre İstanbul bir Orman Başmödürlük bplgesi olarak ka daha ziyade hibe tarzında yapılmış bul edilraiş ve Başmüdürlüğe eski bölge olması bilhassa nazan dikkati çekmüdürü Ahmedin tayin ediMiği dün İs mektedir. tenbtıl Vilâyetlre tebliğ eöilmiçtir. Amerikan yardumnın mahiyetini * İŞÇİ Sigortsları İstar.bul Bölge Baçhekimliğine Dr. Osman Yumıs ta iyice kavramak için meseleyi iki safhaya ayırmak lâzımdır. Birinci yin edilmiş ve vazifesine başlamıştır. • 16 SENEDENBERİ Beyoglu Belediye devre 1945 temmuzile 1948 nisanı bastanesinin Başhemşlreliğini yapmaita arasmdaki müddeti kaplamaktadır. olan Serıiha Arasan bu defa Sağlık Bakanhğı tarafından şimdiye kp.dar Bu devrede Amerika 8 milyarhk göfterdiği mesalsinden idolayı takdir hibe ve 75 milyarlık ödünc verve terfian Haydarpaşa N jmunc hasta miştir. 34948 ile 305950 arasınnesi Başhemşireliğine tayin edilmiştir. daki ikinci devre Marshall plânının • DÜN saat 10.45 te Köprüden Eyübe tatbika konduğu yıllan kavramakgitmekte olan 7 nurriarah Halic vapuru, Kasımpaşadan hareket eden emektar tadır. Bu müddet zarfında Amerika adındaki motör ile çarpışmıştır. Sadnse 11 milyar dolarlık hibe ve 2 milyarhafif olduğundan her iki deniz vasıtası lık ödünc vermişür. da hasara uğramarn^ştir. Aşağıdaki tablolarda yardımm •• BİR buçuk senedenberi Halcde * tamir edilmekte olan Tarı vapurunun tutarile tahsis edildiği işler haktanıiri bitmiştir. Gemi bugünlerde ser kında toplu malumat vardır. vise girscektir. (Milyon dolar hesabile) •• UCCIZ kumaş çıkarmak istlyen * Hibe yerli fabrikalar çorab eskisi ve yün doküntiisü almaktadırlar. Beyaz çorab U.N.R.R.A. 3.802 eskisi küosu 250 ye kazmir döküntüleri Sivil halka 4.570 de 350 kunjşa çıkmıştr. Ödünc Kiralama 1.957 + DEVLET Demirj'olları Dokıızuncu İşletrr.e İşçileri Kooperatifi dün bir topTürkiye ve Yunanistana laııtı yaparak kooperatifin durumunu askeri yardım 642 gözden geçirmiştir. Amerikanın dış yardımları kırk milyara yaklaştı Bu yekunda Türhiyemizin hissesi yalmx % 2 den ibarettir Bank yolile 2.651 Harb stoku için verilen borclar 1.340 Diğer yardımlar 462 9.191 Marshall plâmndan yardım gören memleketlerin çoğu bu plândan önce de Amerikanın muavenetine mazhar olduklarmdan Birleşik Dev letlerin dış yardımlanndan bilhassa Batı A\Tupa memieketleri istifade etmiştir. 1 temmuz 1945 ile 30 haziran 1950 arasında geçen altı yıl zarfında Marshall'cı memleketlerin Amerikadan aldıklan hibelerin yekunu 11 milyara, kredilerin tutan ise 8 milyara baliğ olmuştur. Yardımdan arslan payı alan memleketler İngiltere, Fransa, Almanya ve İtalyadır. Bu dört memleket hibelerin % 69 unu, kredilerin % 87 sini çekmişlerdir. Muhtelif memleketlerin altı yıl zarfında Amerikadan gördükleri Iktisadi ve malî yardımı aşağıdaki tablo pek güzel bir tarzda canlandırmaktadır. (Milyon dolar hesabile) İngiltere 5.861 Fransa 3.717 Almanya 2.888 İtalya 1949 Yunanistan 1.146 Holanda 1021 Avusturya 697 Belçika Luka. 599 Türkiye (1) 145 Diğer memleketler 953 Tabloda görülen rakamlar, yardımm geçen haziran gayesine kadar bilfiil kullanılan kısmını beUrtmektedir. Formaliteler tamamlanmadığından 171950 de yardımdan 5,4 milyan henüz kullanılmanııg bu Exportİmport lunuyordu. 30 haziran 1950 den sonra Amerikan Kongresi yeniden 8,7 milyar tutannda yardım tahsisatı kabul etmiştir. Bu suretle 195051 de yabancı memleketler tarafından kullanılacak meblâğlann tutan 14 milyan geçmiştir. 14 milyarın yansı askerî ihtiyaclara, diğer nısfı sivil kalkınmaya aynlmıştır. Amerikan yardımının heyeti umu miyesi hakkında verilen malumatı okuyucularımıza sunarken bu işte Türkiyeye isabet eden hissenin pek az olduğunu bir daha belirtmek farsatrnı elde etmiş bulunuyoruz. 1945 ten bugüne kadar Amerika tarafından yabancı memleketlere yardım için tahsisat 40 milyar dolara yaklaşmıştır. Bu tahsisat içinde Türkiyeye isabet eden meblâğ 1950/51 yılı yardımlan dahil olmak üzere takriben 700 milyon dolardır. Yardnnm heyeti umumiyesinde Türkiyeye düşen hisse takriben % 1,8 dir. Türkiyeye yapılacak olan 180 milyon dolarlık yeni yardunı da hesaba katarsak memleketimize isabet eden hisse % 2 yi tecavüz etmektedir. (1) 1950 temmuzıma kadar Türkiyeye aynlan iktisadl ve malî yardım 163 milyon dolardır. Bizim bilfiil kullandığımız kısım takriben 145 milyon dolardır. Kızıl Çine ihracat hâlâ devam edivor Geçen hafta bu sütunlarda Rusyaya, Çine ve komünist peyklerine kalay ve kauçuk gibi hayatî ehemmiyeti haiz ham maddelerin satışına devam edildiğini ve bu hususta bilhassa Ingilterenin gevşek ve raü Saym Amerikan Havacılık Bakasamahakâr davrandığını belirtmişmnıu şahstnda ayağımıza kadar gel tik. miş olan fırsattan azamî derecede Batı Almanyamn resmî istatistik faydalannıak lâzım oldujunn muhlerine bakılınca, Amerikan yardımı terem Başbakanımız Adnan Mensayesinde kalkınmakta olan bu derese saygılanmla arzederim. memleketin de Kızıl Çine harb sanayiinde ehemmiyetli rol oynıyan maddelerden bol miktarda satmakta olduğu görülmektedir. lşin göze batan tarafi Almanyamn bilhassa Kore harbinden sonra komünist Çine ihracatını arttırmış olmasıdır. Birleş miş milletlerle savaş halinde bulunan bir memlekete Batı Almanyamn durmadan harb malzemesi satması bilhassa Amerikan umumî efkânnda nahoş akisler yaratmaktadır. sMütecaviz» damgasını yiyen Kızıl 5~ Ampermetre 2 Çme yapılan ihracatm durdurulması için Amerikanm ciddî teşebbüsve lere geçeceği anlaşılmaktadır. ^ Voltmetreleri 3 SIEMENS Cemaziyele\'vel 7 Çarşamba Filipine : Çine ve Koreye Marshall plânı Diğer yardımlar 518 480 6.750 146 / Riiya Yorımları ^ İHer kitabcıda bulunur. Fi 160 • V. | 6.38 12.28115.21 17.41 19.12 5.18 E. 1 1J7I Ödünc İngiltereye plâm 18.865 3.750 088 ; 12.001 NEOKALMİNA KIMINLI Almanyanm Kızıl Çine sevkettiği mallann başında demir ve çelikten imal olunmuş stratejik maddeler bulunmaktadır. Resmî istatistiklere göre 1950 yılının on bir aja zarfında Almanya, Kızü Çine 9 mil yon dolarlık mal satmıştır. Almanya tarafmdan Çine yapılan ihracat aslında daha yüksektir; çünkü doğu Almanyaya ve Sovyet peyklerine sablan mallardan bir kısmı da HongKonk yoUle Pekin istikame tirü arttıran bu çeşid malzemeyi tini tutmuştur. dolarla ödemekte, bu da AlmanyaAlmanyanm, Ingiliz nüfuz bölge nm ihracatı arttmnasma sebeb olsindeki HongKong limanı yolile maktedu: 3irleşmi? Milletlere karjı Kınl Çine sattığı mallarm %70 i de pervasızca savaşan ve dünya sulhu mir ve çelik malzeme ile suıaî teç için çarpışan kuvvetlere binlerce hizattır. Alman ihracatında hassas zayiat verdiren Kızıl Çine demokaletler, optik cihazlar ve elektrik rasi cephesuıden hâlâ ihracat yamalzemesi de büyük miktarlara u pılması hayret ve esef doğuran bir lasmaktadır. Kual Çm, harb kudre hâdisedir. TURKELİ