Katalog

İÇ SAHİFELERDE 3 üncü sahifede: Yurddan yazılar İsmail Hdbib 5 inci sahifede: Anadoluda san'at tetkikleri Sedad Çetintaş sahife: Kızılordu Abidin Daver 1 nci umhuri Onuçüncü yıl sayı: 4556 Te ANATOL FRA Beyaz Taş Ü Servei Yesari tarafından tercüme fedilmîştır. Bütün dünyaca tanınmış edebî bir eserdir. Fiatı: 5ft.kurüştur. igraf ve mektub a d r e s i : ^ S S e t . ttanbui. posta kutusu: Utotm. Hö 246 Pazartesi 18 ikincikânun 1937 KANAAT KITABEVI Telefon: Başmuharrir ve evl: 22366. Tahrir heyeti: 24298. tdare ve matbaa kısmı 24299 24290 .J laşnak Ermenilerinin bir küstahlığı Parti namzedleri ittifakla Beylândaki Türk abidesine kurşun intihab edildiler atmak cür'etini gösterdiler Münhal meb'usluklar Son saf ha Hariciye Vekilimiz Cenevrede Sancak davasının kat'î müzakerelerini yapacak [Temennî edelim ki Fransa bu yoldaki bütün güzel umudları beyhude bir inadla suya düşürmüş olmasın ış İşleri Bakanimız Doktor Tevfık Rüştü Arası, başkanı olduğu Türk murahhas heyeti erkânile birlikte, evvelki akşam Slrkeci garından Cenevreye uğurladık. Cenevrede Milletler Cemiyeti Konseyi tskenderun Antakya ve havalisi meselesi üzerinde Fransa ile Türkiye arasındaki ihtilâfı, daha doğrusu iki tarafın bu ihtilâfı kendi aralarında halledip edemediklerini gözden geçirecektir. Meselenin şu suretle ifadesi şekli bile gösterir ki ihtilâf, Fransız Hariciyesinin iddia ettiği gibi, Türkiye ile Milletler Cemiyeti arasında degıl, belki doğrudan doğruya Türkiye ile Fransa arasındadır. Söze başlarken, hususile iki tarafın da Cenevrede birleşmeğe ve belki son bir defa daha konuşmağa gittikleri şu dakikada Fransız tabirile bütün noktaları i ler üzerine koymak, yani herşeyi kendi adile anarak vaziyeti olduğu gibi ifade eylemek lâzımdır. İhtilâf Fransa ile Türkiye arasındadır. Çünkü Fransa îskenderun Antakya ve havalisinden ibaret Haiay Türklüğü için 1921 senesindenberi müteaddid muahedelerle tanıdığı hukuku, üç dort ay önce Sariyeye ve Lübnana istiklâl vermek bahanesile bilkülliye ihmal ve hatta iptal etmek yolursa gitmekte beis görmemiş ve bu hal Hatay Türkleri için olduğu kadar Türkiye Cumhuriyeti için de pek haklı şikâyetleri davet etmiştir ve hâlâ da etmektedir. Milletler Cemiyeti Konseyi geçen içİimaında bu işe el koyarak iki tarafın iddia ve müdafaalarını dinledikten sonra tneseleyi kendi azasından İsveç Hariciye Nazınnın raportörlüğüne tevdi ederken öbür içtimaa kadar iki taraf arasmda bir anlaşma zemini bulunmasını da bütün bir hulus ve samimiyetle temenni etmiştir. Milletler Cemiyetinin mandayı benimsiyerek bundan dolayı behemehal en hâd şeklinde bir ihtilâfın devamım istemediği pek açıktır. îskenderun Antakya ve havalisi işinde Suriye mandasını ileri sürerek bu yolla yalnız manevra çevirmek îstiyen Fransadır. Biz Fransa ile îskenderun Antakya ve havalisi üzerinde ilk itilâfı akdettiğimiz zaman Milletler Cetniyetince Fransaya Suriye mandası verilmiş bile değildi. Fransız Hariciyesi ondan sonra bu mandanın Cemiyetçe Fransaya tevdi olunduğunu ve on dört yıldır Türkiyenin îskenderun Antakya ve havalisi için biçbir şikâyet sadası yükseltmemiş bulunduğunu ileri sürmüştür. Filhakika on dört yıldır cenub hududlanmızda ahde ve iddia olunan dostluğa muhalif birçok hareketler olmamış değildir ve bunlar karşısında biz Fransız iddiası gibi tamamen susmuş ta değiliz. Fakat muhali farzederek susmuş bile olsaydık sanki ne lâzım gelirdi? Bundan dolayı zaman mürurile hakkunızı mı kaybetmiş olurduk?! Fransanın nazarî hukuk üzerinde mü'dafaasına yeltendiği bu mesele Türklerin canlanna, tenlerine ve kalblerine do Antakyada yapılan büyük nümayişe 60,000 Türk iştirak etti Medeniyetin sembolü olarak tanınan Fransızlar, jandarma ve yobazların yardımile Kürd dağında şapka giyen köylüleri tazyik edîyorlar Cenevreye giden heyetimiz Sofyada hararetle teşyi edildi Haleb 17 (Hususî) Beylândaki Taşnak Ermenileri Türk abidesine kurşun atmak suretile hakaret etmişlerdir. Taşnaklar mahallî hükumet ve Fransızlar tarafından gördükleri teşvik üzerjne bu hareketi yapmışlardır. Maksadlari Türkleri tahrik ederek yeni hâdiseler çr karmaktır. Kırıkhandaki nümayişe iştirak eden halk ve kasaba Türk halkı Taşnaklar tarafından yasokaklarında mahallî polisler pılan tecavüzü bitaraf müşahidlere şikâliklerden ve Alevilerden mürekkeb ol yet etmişlerdir. mak üzere bir Vatanî partisi şubesi aç Reyhaniyede tevkif edilenler Hama 17 (Hususî) Reyhaniyede mak için Mutasarnf tarafından teşebbüstevkif edilen Türklerin miktan 12 ye lere gırişilmiştir. Fakat Mutasamhn e varmıştıı, Daha birçok kimselerin tevkif mekleri boşa çıkmıştır. Kırıkhan jandarma kumandant . leri için araştırmalar yapılmaktadır. Fakat tevkif edilenlere yapılan müthiş tazdeğiştirildi yikler yüzünden aranılanlan ele geçir Haleb 17 (Hususî) Kırıkhan janmek mümkün olamamaktadır. darma zabiti Cemil Türk olduğu için Netice vermiyen bir gayret vazifesinden alınmış ve Halebe sevkedilLâzkiye 17 (Hususî) îskenderun miştir. Belgrad 17 (A. [Arkast Sa. 4 sütun 4 re] da Ermenilerden, ortodokslardan, kato A.) Saint Moritz'den avdet eden Başvekil Milân Stoyadinoviç, Loubli ana ile Zağreb arasında kâin Logars ko Hiza şatosunda tevakkuf ederek muhalif Hırvat fırka sının lideri Vladimir M. Stoyadinoviç Matchek'le, Hırvat meselesinin halli için yapılacak muvakkat anlaşma hakkmda görüşmüştür. [Arkast Sa. 7 sütun 6 dai Ziraat Vekâleti Müsteşan Atıf İstanbuldan, Ibrahim Dilan Kocaelinden, mütekaid binbaşı Mehmed Ali de Siirdden meb'us seçildiler Vali ilk reyi atıyor Merhum General Şükrü Nailiden in site kapısı ve konferans salonu bayrak * hilâl eden îstanbul meb'usluğu için dün larla donatılmış bulunuyordu. Universite konferans salonunda yeni seîstanbul meb'usluğu için C. H . P . taçim yapılmıştır. Bu münasebetle Üniver[Arkası Sa. 7 sütun 3 te\ M. Musolini demokrasi ve bolşevizmi itham Stoyadinoviç ve Maçek ederek yeni Avrupanın Roma Berlin mihveri etrafında döndüğünü söylüyor arasındaki müzakereler Berlin 17 (A.A.) «Italyan Alnazik bir safhaya girdi man münasebatı yeni Avrupanın esası dır.» Bu serlevha altında Voelkischer Beobachter gazetesi M. Mussolini ile yaptığı bir mülâkatı yazıyor. Duçe, Italyan ingiliz Akdeniz anlaşmasmın, RomaBerlin mihverini tarsin ettiğini, söyledikten sonra demiştir ki: « Hâlâ Avrupa birleşik devletleri kurulacağma inananlar var. Fakat kül türümüzü ve mevcudiyetimizi tehdid e den yegâne tehlikenin Bolşeviklik oldu ğu bilindıkten sonra bunun yerine bir nevi Avrupa fikri kaim oluyor. Demokra ' M. Musolini siler bilerek veya bilmiyerek Bolşevizmin Berlin 17 (A.A.) Boerser Zei muavin mikrob temeli olan birer fesad tung gazetesinin siyasî muharriri Karl ocağı haline gelmişlerdir. Demokrasiler. bir grup teşkil ediyorlar. Biz de başka Weger, iktısadî menfaatler için Al [Arkası Sa. 7 sütun 3 te] bir grup teşkil ettik.» •ııııııiMiııımıııııiMinmmııııtımıııiHiııı Sırp Hırvat anlaşamamazlığı Demokrasi bir yana, bizim grup bir yana!» Türk Sancağm coğraf î ve idarî vaziyeti Hatay Cemiyetinin Reisi diyor ki: «Fransızlar Gazi Ayıntab" hâdisesi gibi vak'alarda Türkü tanımışlardır. Biz sonuna kadar sabır ve tahammül edeceğiz. Fakat eğer....» İngiliz Ticaret Nazınnın seyahati Amerika ile geniş mikyasta yeni bir ticaret muahedesi imzalanıyor Ihtilâlciler Akdeniz sahilinde ilerliyorlar ııiMiııııııınııniımııııııımıınııııııııınıııııııınıııııııııııııiııııııııııııı ıı ıımııııııııııııııııııı Hurrem Sullan Tarihçi ve edib üstad M. Turhan Tanın gazetemiz için uzun zamandanberi hazırladığı bu roman, edebiyat tarihimizde büyük bir hâdisedir. Takib etmeyi ihmal etmeyiniz. Nevyork 17 (A. A.) Matbuat M. Runciman'm bir Amerikanîngiliz ticaret muahedesi imzalamak için Ame rikayı ziyaret ettiği kanaatini izhar etŞehrimizdeki Hataylıların Cumhuriyet abidesinde alınmış resimleri mektedir. Londra ile Va Hatay Erkinlik cemiyeti reîsi Amıkiı kesi şimalden cenuba (Türkiye hudu şington, M. Runci Karamursaloğlu îhsan bir muharririmize dundan Lâzkiye hududuna) kadar (a Hatay ve Hataym coğrafî, idarî vaziye halisi tamemen Türk olan Bayır, Bucak man'ın hususî bir va M. Roosevelt ti hakkında aşağıdaki izahatı vermiştir: ve Hazine nahiyeleri buna dahildir) zife ile gönderil » [Arkast Sa. 7 sütun 4 te] diğini beyan etmekte îseler de bu iki hü« Sancak namı verilen Hatay ül ıııııiMiıııılııııiMMifiıııııiıiııııiMiııııııııııııtiMiıiiııııiMiiMitiııııııiıiMiıı ıı ı ıi i ııı ıiı i uı l ıı ı • 111 • M l • M •ııııiMiı ınmıııı ııı ı ı.Mi •ıııiMitıkumetin bir müddettenberi yanresmî bir [Arkası Sa. 1 sütun 6 da] kunuyor. Haklan ahidlerle temin edilmiş mümkün olabilirdi. Halbuki bizim öyle bir Türk halkımn kendi millî varlığına bir iddia ve talebimiz yoktur. Biz hudumalik olabilmesi ve yahud ondan mah da dokunmuyor, yalnız Hatay halkımn rum kalarak yabancılann esaretine mah muahedelerle müeyyed hukukuna riayet kum kılınması mevzuubabistir. Biz olunmasını istiyoruz. Bu kadar ma hakka, hakikate, ahde ve insanlığm sum, samimî ve haklı bir talebi yerien basit icabına dayanarak birinci ne getirmemek, sulha ihanet tabirile şıkkı iltizam ediyoruz, Fransa huku ancak ifade olunabilir bir hareket Yazan: kî bazı avukatlık manevralarile ikin teşlril etse gerektir. Umud ediyoruz k Abidin Daver ci şıkkı iltizamda beis görmüyor. Işte son konuşmada Fransa nihayet makul Nuri Conkerin Çanakkalede 8 înci fıryollara rücu etmek karar ve imkânını gehakikî vaziyet budur. ka kumandani olarak iştirak ettiği tirmiş bulunsun. Conkbayın muharebelerinin ve merhuEğer biz îskenderun Antakya ve Meselenin şimdi geçirmekte olduğu mun orada nasıl yaralandığınm heyehavalisinin Türkiyeye ilhakını isteseydik bu yolla muahedçlerin tadiline kapı aç safha ile Cenevrede takib olunacak usul canlı hikâyesini yannki sayımızda okuyunuz. mış olacağımız ileri sürülerek belki bizim YUNUS NAD1 > lArkası Sa. 4 sütun 3 te] V isteğimizin yerine getirilmemesi caiz jre Bilbao'da bir kısım halkın hükumete karşı nümayişler yaptığı bildiriliyor Nuri Conker ve Conkbayırı Muharebeleri General Franco kuvvetleri tarafından tevkif edilen komünistlerden bir grup hapishaneye götürülürlerken Sevilla 17 (A.A.) Seville radyosu, cenubdaki asi ordusunun Akdeniz sahillerinde ilerlemekte olduğunu haber vermektedir. Asiler mühim miktarda harb malzemesi elde etmişlerdir. lerin bir tayyaresi, iki bomba atmışsa da patlamamıştır. Asiler, tayyarelerin ve birçok gemile rin yardımile Esteponâ mıntakası üze * rinde şiddetli bir tazyik yapmakta ber Malagaya yapılan taarruz devamdırlar. Malaga 17 (A.A.) Dün gece asi[Arkası Sa. 3 sütun 1 de]