Catalog

namuscujat bilgi yayınevi Cumhuriy 51. yü, sayı: 18022 Rurucusu : YUNTTS NAOt VflRLlR 1 Ekim 1974 Sah Edebiyatımizm kırk bir yıllık öcder der£isı, Ataturk Devrimciliği tlkelennın şaşmaz lavunucusu Varlık DerstsinJn ekim sayısı çıktı. Düzyazı, hıkâye ve şiinmlzln en tanınmıj ımzalanm her zamankl glbi bu sayısında da bulacağınız Varlık aym tamanda siıe her sayısında bufün Varlık Yayım kitaplannın bır llstesıni de sunmaktadtr. Fivatı 4 lıra. (llâneıhk 8710) 7728 Portekiz'de Spinola Başkanlıktan istifa etti, ülkede durum gerginleşti • GENELKURMAY BAŞKANI COSTA GOMES, SPİNOLA'NIN YERÎNE GEÇİCÎ DEVLET BAŞKANLIĞINA GETİRİLDl " zun sureden beri bılınmekteydi. Spinola, televızyondakı konuşmasında ayrıca, ulkenın . ekonomık durumundan da yakınmış ve «bans. ılerleme ve ulusun refahı, bır türlü kontrol altına alı(Devamı &a. ;, sü. « de) (DIS HABERLER SERVİSt) LÎZBON Portekızın geçicl Devlet Başkanı General Antonıo de Spinola nın dun gorennden istifa ettiğını açıklamasından sonra toplanan Portekiz Devlet Kon•eyi, Genelkurmay Başkanı 59 yaşındaki Costa Gomes'i geçıci Devlet Başkanlığına getırmiştır. Yenı Devlet Başkanı Gomes, ha len Başbakan olan General Vas eo Goncalves'i yenı hukümeti kur Znakla görevlendırmıstır Spinola, istıfasını acıklarken. ül kede anarşizm havasının estiğıni belırtmiş, radıkal subayların kont rolü altındakı «Silâhlı Kuvretler Haxeketı»nın ongorduğü hedeflere ulaşmanırı mümkün olmadığını one sürmüştur. Portekaz'de 42 yıluk faşist rejimin 25 nisan'da bir darbeyle devnlmesinde baş rolü oynayan ve radikal subaylardan olusan «Silâhlı Kuvvetler Haxeketı»nın ulkede sıyasal bakımdan en etkin guç olduğu ve Spinola 11e sürekli sürtu$tu£ü u ECEVIT, HUKÜMETİ KURAMAYACAĞINI KORUTÜRK'E BİLDİRDİ BOZBEYLI LİDERSIZ SAĞ KOALİSYON KONUSUNDA ISRAR EDİYOR Ecevit dün Bozbeyli ile bir dakika süren bir görüşme yaptı ve Cumhurbaşkanına bu aşamada Hukümeti kurma olanağı kalmadığını iletti. Demirel: «Hukümeti kurma çalışmalarına derhal başlayacağım ve bu görevi itina ile b a ş a r ı y a uiaştırmak için bütün gücümle ifa etmeye çalışacağım» AP sozcusu «Demirel'siz sağ koalisyon olanak dışıdır» dedi ANKARA, (ANKA) Adalet Partısi Genel Başkan Yardııncısı lsmet Sezgin, dün, ANKA muhabirının «Liderler dışı sağ koalisyon» Ue ilgili sorusunu cevaplamış, böyle bir ihtimalin AP bakımından kesinlikle «olanak dışı> bulundufunu sövlemiştir. Anayasanın bir «liderler rejlm.» olduğunu belirten Sezgıo, şöyle demiştlı': «Galıba su sırada bir takım olu| turmalar, liderler dışı ısım oluş turmalan var. Bunlar sadece te mennıdir Temenni olmaktan ılerl Keçemez. AP bakımından sayın Demırel'ın dışmda bir sağ fcoali» yon kesinlikle olanak dışıdır Demokrası bir tiderler rejimıdir. IJ dersiî demokrası düsAİnülemez. Anayasamız da bunu gozönüne »1 maktadır Anayasa, hükiîmeti kur ma görevini, Parlamentods en (azla sandalya sshibi olan siyasal Dartinin liderine verir. Şımdi du rum nedir? En fazla sandalyeye sahıp lider hukümeti kuramamıstır. Sıra, ikinci büyük partiye, onun liderine gelır. şimdi. o lidet koşesine çeküip otursun, hukümeti başkası kursun. Bu ne akla, ne tnantığa. ne de demokrasl kurallanna sığar. Bu böyle olsun diyenler hem demokrasiye, Anayasaya ters düşerler, hem de akıl mantık dışına çıkarlar. Kal dı ki bu tür formüller memleketta denendi, yürümediği göriildü. Erim, Tahı hükümetleri. hatt* Melen Hükümetl. Hiç biri yürümedi. hepimiz de gördük.» Görev bu defa Demirel'e verildi bir seçim hükumetıne yanaşmadıklarmı, bu nedenle hukümeti kuraraayacağını bıldırerek gorevi iade ettiğını bıldırmıştır. Cumhurbaşkanı Koruturk tarafmdan saat 19 30 da kabul edılerek hukümeti kurmakla görevlen dırılen AP Genel Başkanı Demirel. «Hıçbir peşın pazarlıkla yola çıkmıyorum. Verilen gorevi yerine getirmek için elimden gel«n gayreti gosterecegıın» demıştır. Demirel dun akşam, partısinın yoneticılenyle goruşerek temasla nna baslamıstır. AP Gene! Idare Kurulu saat 15'de toplanarak hukümetm kurulması konusunu ele alacaktır. Hukumc^i kunnak konusundakj alfı Cumhurbaşkanınca kabul ANKAR*, (Cumhnriyet Börosn) Cumhurbaşkanı Fahrı Koruturk, 10 gun suren gınşımleri sonuç vermeyen CHP Genel Başkanı ve Başbakan Bulent Ecevit' ın gorevden bağışlanma ısteğıni kabul etmış ve AP Genel Başkanı Suleyman Demırel'i yenı hükü metı kurmakla gorevlendırmıştır. Ecevit, oteki partılenn CHP ile edılen Başbakan Ece\it dün geco dınlenmek uzere Izmir'e gıtmıştır Demirel görevlendirildi Cumhurbaşkanı Koruturk tarafından saat 16.30'da kabul edilen Demirel, varım saat sonra Koşkten çıkarken «Hukümeti kurmak(Derann S>a. 3, an. 1 de) İlâç îşverenleri, zam istekleri onaylanmazsa ilâç darlığının giderek artacağını ileri sürdüler Turkiye İlâç Işverenleri Sendi İSTANBUL HABER SERVİSt kası tarafından dun yapdan bır açıklamada, üâçlar için saptanan •J 20 oranındakı zam onaylanm^z eklenince ommın kaçınılmaz hale dığı takdırde bu sayı giderek ar ^20 oranında olan ve dığer tasa ılâçıaki yoklar listeaınin her geldiğı one surulen bıldırıde derıaıssl ve endustrıyel urunJere tacaktır.» geçen gun biraz daha kabaracağı vamla özetle şoyle denilmiîtir: yapıiarüara gore çok dusuk kaİthal konusu belırtılmistir. lan bu zamlar Sağlık ve Sosyal «Mahyet fıyat ılişkısınde, fiYardım Bakanlıgınca bır turlü İlâç darlığuıı onleyıcı tedbır îlâç Ijverenleri Sendikasının bıl yatları sabıt kalan, fakat maliyet onaylanmamaktadır» denılmekolarak ılaç ıthalının ılaç fıyatdirisınde, 1972 yılmda çıkarülan lerinin artması Ue zarar yaratan tedır. lannın dunj'ada Turkıve'ye oran kararname ile ilâç sanayiınin fi ılâçlarm ureümi, fırmaların bu za Ilaç ham maddelerının fahıs nansman bakınundan büyük bir rarları karsılayacak malî biınye la 2 ya da 3 kat pahah olması fıyatla ıthal edıldıgı yolundaki nkıntıya duştüğü ileri sürülmu^, ye sahıp olmamalan nedeni ile, nedeni ile gerçekleştınlemıjeceiddıaları da red eden ilâç İşvebu arada dunyada ıliç hammed giderek azalmaya başlamıştır. Üre ğının one sürulduğu bıldırıde, renlerı Sendıkası, ıthftl edılen desi fiyatlaruıd» ve Türkiye'ds tim azalması sonucunda ülkemiı «llftçların mal.yet \e fıyatlarınm ham maddelennın fıyatlaruun aınbalaj fiyatlannda • 30 300a de ilâç yoklueu başlamıştır. B J yenıden saptanması ıgın Sağhk » Baskanlıkça denetlendifini ve Fi varın zatalar meydana geldiği b« gün takriben 800 ilâcın üretimı, >a ve Sosyal Yardım Bakanlığı ile yat, Tescıl Daıresınce dünya pılirtilmiştir. Asgari ücreüerin ye hayati önemi olduğu için kısıtlı, yapi.an tıtiz çalışmalar Hazıran yasalannda rastlanan en düstik niden düzenlenmesi, artan ijçi uc \*eya hemen hıç yapılamamakta ayında tamamlanmış olmasına dır. Sayın Bakanbk tedbir alma rağmen, tum ılâçlarda ortalama fıyatlann esas alındıgını bıldıreretleri ve islebne masrafları da rek. tum ilâç fınnalarının ıthalat yoluyla dovız kaybına neden olamıyac&klannı savunmuştur. Ote yandan ilâç ımalâtçılarının uzun bır sureden ben, kârlı gbrmedıkleri ılâçların uretımını dur öurmalan sonucu, pıyasada DU yuk çapta ilâç sıkıntısı gorulmek tedır. ilâç firmalan ile Sağlık Bakanlığımn fıyatlar kunusında oır anlasmaya varamamalan sonucu, ozellıkle antıbıyot:kler. pastıller, şunıplar, astım ve nefes darlıgı üâçlan. kalp ılâçları, şeker hssttüıği ılâçları. hormona! ilâçlar. goı ilâçlan, antıromatizmal ilâçlar ve sara hastalığında kullanılan Uâçlann bırçogu piyasada bulunamamak'adır. Genera! Spinola'mn radikal subaylarla gittikçe büyüyen çatışması, istifayla noktalandı (DIŞ HABERLER SERVtSt) Dün istifastnı açıklayan Portekiz'in devlet başkanı General Spinola, 25 nısanda yaptığı darbe ile fasist Caetano yönetimine •on vennışti. 13 yıl Portekız ordusunda sömürgelerdeki bağımsızlık hareketlerini bastırmak ıçin savasan Spinola, bu konudakı umutlarını yirtrince «Portekiz ve geleceğı. adındakı kırabmda somürgelerde askeri savaşın başanya ulaşmanm olanaksız olduğunu ve sonına sıyasal çözümün gerekli bulundnğunu belirtmiştır. Spinola'mn bu kitabı hıikümet te sert tepkı uyandırmış ve general ışbaşından uzaklaştınlmışö. Ne var kl, somurge savaşlarından usanmıs olan orduda huzurguzluk hiEla yayılmış ve Spinola genç subayların desteği ile 25 nısanda darbesini gerçeklestir(Devamı Sa. 7, S i . < da) YUNAN GEMİLERİNE LİMANDAKİ TIKANIKLIK YÜZÜNDEN YILDA 80 MİLYON LIRA TUTARINDA TAZMINAT ÖDENİYOR • YUNAN BAYRAKLI GEMÎLERE ÖDENEN NAVLUN TUTARI ÎSE 1 MİLYAR LİRAYI AŞIYOR... Istanhu! Tıcaret Odası tarafmdan duzenlenen «Istanbul lımanında tıkanıklık sorunu ve giderıl mesı yolları> konulu semıner dun başlamıştır. Semmerde Ticaret Odası adına bır konuşma yapan Kaptan Necmettin Akten, dış taşı ç maların .o 83'unun yabancı gemı lerle, bunun da yarısının Yunan bandıralı gemılerle yapıldıgını açıklaraıştır. Limanlarımızın tıkanıkhğı yürunden Turkıyeye sefer yapan g« milerın hepsinın tıkanıklık zammı uygulamasına geçtığini belirten Akten, yalnızca Yunan g*müerıne tıkanıklık zammı ve sürastarya bıçımlnde ödenen paranm S0 mılyonu geçtiğinı soylemiştir. D:ş tıcaretimizin 1/3'ünü yurüten YJ nan bayraklı gcmilere ödenen navlun ücretleri de 1 milyar lıra yı bulmaktadır. Akten konuşmasına joyle devarn etmıştır: «Akdeniz yuk trafığmi düzenle yen Levant konferansın navlun'3 ra • 20 takamklık surşarjı uygu » lamaktadır. Bunun 1 yü içinde ulusal ekonomımıze yiıkleyeceâi do vız gıderi 240 mılyon lıradır. Ö"e yandan yalnız Istanbul lımamnda tıkanıklık zammından dolayı eko nomunızm uğradığı kayıp yılda 200 milyon Lrayı aşmaktadır. Istanbul lımanları tıkanıktır. Bunun ılk nedeni mevzuatın kıstr lığı ve tutarsızlığı yüzunden dolu olan timan depolama olanaklarıdır Mevzuat yüzünden, lıman depolarma bJe temel fonksıyonlan unutularak gürarük ambarlan go züyle bakılır olmuştur.» Istanbul ŞehirUler Derneği adı na konuşan Melıh Köknel de Turk limanlarını <çaedışı> olarak tanım lamij ve Ortadoğu'da gelişen eko nomıye paralel olarak gelışen taşıma hizmetlerme katılmayışımı zm Türkiyeye milyarlarca Ura za rar verdiğinı soylemiştir. 8AYLIK DIŞ TICARET AÇIĞI 17,5 MİLYAR LIRAYA, IŞÇI DÖVİZI GELIMI ISE 979 MILYON DOLARA ULAŞTI ANKARA, (Cnmfauriret BOrosu) Son sekız aylık annemae ıhraracatımız 1 milyaı tthalâtımız da 2 milyar doları nşmış. yurda gıren ışçı dovızlen 1 rruıyar dolara yaklasırken, dış tıcaret açığımız ıse 1 milyar doların üzerıne çıkmışur. Ağustos ayında 31)3 mıiyon dolar ıthalât, 86 mılvon dolar tutannda da ıhracat yapümışur. B ay bk toplam 2 milyar 313 mılyon dolarlık ıthalâta karşıhk ı mılyar 39 mılyon dolarlık ıhracat gerçekleşurebılmış: Bdylece 8 aviık dış tıcaret açıŞımn ı ınılvaı 274 mılyon dolara (17 mılyar 645 mılyon Türk Lırası) varmıştır. «Demirel'e de karşı çıkarız» Sezgin «Liderler dışı» formürane AP*nin teşMIftt olarak kam btüunduğunu söylemiş, «Demirel' (Devamı Sa. 7. Sü. 6 da) Açığm nedenleri Içte darlığı çekilen bazı malların ithal yoluna gidılmesınin, pet rol fıyatları yükselısinın ve Kıb(Devamı Sa. 7. Su. 7 de) Ankara Savcılığl Erbakan hakkında bır Alman gazetesme verdığı demeç içm soruşturma açtı ANKARA, (ANKA) Ankarm Savcılığı Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Necmettin Erbakan'ın Almanya'da yayımlanan Worwarts gazetesıne verdiği demeçte Turk ceza yasasma aykın bır durum olup olmadığını ıncelemek üzere sonışturmaya başlamıştır. Ankara Savcılığı, Necmettin Erbakan'ın Alman gazetesının Ankara'daki muhabırıne verdıği demecin Türk gazetelerinde yayımlanan bölümlerinde Turk Ceza Kanumınun 163. maddesınde ıfade edılen layiklığe aykınlık suçu görmüş ve demedn aslıra bularak incelemek için dün bazı girişimlerde bulunmuştur. Kamu kuruluslarında siyasî parti üyesi memurların qörevlerine son verilecek ANKARA Başbaban Bulent Eceut ımzasıyla bakanlıklara bır genelge gdnderılmış, soasî parti üyesı olduğu halde, kanru kunıluşlannda çalıştığı tesbıt edılen kışılerın gorevlenne son verilmesi istenmıştır. Anadolu Ajansı muhabinnın ögrendiğıne gore, genelgede, kamu kuruluşlannda Yönetım Kurulu j üyelıği ile denetçılıklere atanan <Devamı Sa. 7, Sü. 4 de) I BOĞAZiÇi KÖPRÜSÜNDE İLK İNTİHAR OLAY1, DENiZE ATLAYAN GENCiN CESEDi BULUNAMAD! Bogaziçı Kbprüsunde ılk intihar olayı dun meydana gelmiş ve kendisıni koprudea atan bır genç intılıar etmıştır. Polısın verdığı bılgiye göre, saat 18 sıralannda kopruden yaya olarak geçmekte olan 25 yaşlannda bir genç kendısinı kdprunün kuley tarafından denize atarak ıntihar etmiştir. O sırada kopruden geçmekte olan ıkı gorgu tanıgı ola yı Bogaziçı Koprüsü karakoluna duyurmuştur. întihar eden gencın Mmliğinln ve ıntıhar nedenının tesbıtı müm kün olamamıştır. Polis, intıbar eden gencin kımlığıni tesbite çalışırken, deniz polısı ve otekı ılgüiler denizde cesedı aramı$lar, Mini etek çarşaf Erbakan, Alman gazetecı Alfred Joahim Fısher'e şeriat uygulamalan ve Suudı Arabistan'da hırsızlık vafcalan hakında bilgl (Devamı Sa. 7, Su. 4 de) AÇIK DENİZDE BAK1M GÖREVİ... Dev ulkelerın açık denızlere hakim olma yolunda surdurdukleri yarış yoğun bır jekılde de\am etmektedır Bır yanda Amerıka Birleşık Devletlerı nm puçlu donanması, ote yanda Sovyetler Bırlığfnın dev denız gücü, Pasıfık'ten Hint Okianusuna, Atlantık'ten Akdenız'e kadar dunyanın hemen bu'un sulannda kol gezmcktedır. Dunyanın ıkı dev ulkesı de, açık denizlerdekı gemılerını bakım açısından da en iyi düzeyde tutabılmek için. strptejik boleçlcrde u« edır.me çabalarını surdurmekte, bunun ysnı sıra. gelışen teknikten de >aıarlanmaktad.r]ar NATO >a bağlı bır uçak tarafından çeküen vukarıdakı fotoğraf, Kuzey Denızı'nde bulunan So\>et denızaltılarının bakımını açık denızde yapabılen dev bır yuzer ha\ uzu, Kuzeym hırçuı sularında yol alırken gosterıjor (Fotoğraf AP> OLAYLARIN \RDINDAKt GERÇEK Tuhaf Biı Durum da bîrbirlerîyle yans hallndedirler. Alman gazetesme verilen demeç olavında bızce ortnya çıkan gıincel sorun sudun Sayın Erbakan bırçok olavda izledıği umursamaz ve sorumsuz bir tntnm ıçindedir. Gazeteciye demeç verdiği halde «Vermedım» divebilmcktedir. Bu sorumsuz k o nuşma yöntcmi, Başbakan Sayın Ecevit'in de önemle yakındifh bir konnydn. Ne var ki, bn sornmsuzlnk hükümetin MSP kanadaıda. hükümetin tümönö kap sayan bir baska olaya da yolaçmaktadrr. Söyle ki: Anayasamran llkeierine çöre berbanıri bir cekilme dunrmnnda; yeni bökümet knrnlnncava kadar eskisi (rörevini gürdürfir. Ba Snemll bir noktadrr. Devlet işleri aksamasın ve yürüsfin dlye konmuştur. Çekilen hükümetin taplanması, çalışması, gerektiğinde kararlar alması doğaldır. Bona rağmen ortada gayet eanp bır durum vardır. CHP ve MSP'lı Bakanlar bir araya geleme?cn muhalefetin kanatlan gibidirler. Toplanamayan. görüsemeyen, hükümet edemeyen bir hükümet vardır Başkentte. Bir sorumsuzluk (rörünümBdür ba. Uerçekte sivasi catışmalan ne kadar «siddetii olursa olstm, höMlmcrin bnnnt'anntn hir araya çelip devlet işlerini yürfitms si bir sorum bılincinin gonucudnr. öyle sanıvoruı U, Başbakan Sayın Eeevit «Çekilmiş olan bir hükâmet aznn sflre isba^mda Kalamaı» derken, bu kavgısım belirtmiştir. OYAK, hisse senetlerini üyelerme satacak ANKARA, (ANKA) Ordu Yardımlasma Kunımu Genel Kurulu dün Ankarada olağanustu toplanarak Kunım üyelenne emekli aybğı bağlanıp bağlanmıvs cagı konusunu ele almiîtır. Başbakan Ecevit'in basan mesajım yolladıgı OYAK'm olağ«nüstü Ge(Demnı Sa. 7, Sfl. 8 de) aşbakan Yardııncısı Sann Erbakan'in bır Alrnan gaze. tesıne verdiği demeç gıinün konusu oldu. Her ne kadar Sajtn Erbakan «Bö.vle bir gazetectye demeç vermedifını ve bunun bir tertip olduğunu» söylemişse de, Alman gazeteci fotoğraflarla ve ges bantlarıyla konuşmanın yapıldığuu sergilemiştir. Sann Frbakan'ın ba detnecinde serıatcı bir tutum içinde bulunduğu eörulüyor. Gerçekten siymsî laşantunız ıçin yeni bir şer deiildir bn. MSP'nin şeriatçı epimlere sahip çevrelerce de«tek)endiğı dteden beri bilinnıefctedir. Ne vank ki, çok partiU tejfanin baslangıcından beri dln sömnrüsü önüue ıreçilemeyen bir hastalık ifibi vayı1mı?tir. Din süâhmı kullanarak oj toplamak isteyen partiler, bn alao B SENTEZ ANTÎTE2 TEZ